101 tips waarmee je de samenleving vandaag meer verbonden maakt

Lang hebben we geloofd dat wij mensen individualistische wezens zijn, enkel uit op eigenbelang. Maar wat blijkt? We zijn juist sociale wezens, gemaakt voor samenwerking, compassie en verbinding. Elke keer als we iets voor een ander doen of bijdragen aan de gemeenschap voelen we ons zinvol. En daarmee zielsgelukkig. Met deze tips kom je in actie voor een samenleving vol verbinding.

Oud of jong, zwart of wit, links of rechts, rijk of arm, Nederlander of nieuwkomer, cisgender of LHBTQIA+, en de nieuwste in het rijtje: wel of geen QR-code. Als je het nieuws kijkt, lijkt de wereld te bestaan uit verschillende groepen die weinig met elkaar gemeen hebben, en elkaar dus ook maar beter niet kunnen ontmoeten. Terwijl: in het dagelijks leven doen we niet anders! Werkgevers nemen iedereen aan via Open Hiring om vooroordelen voor te zijn. Mensen die een kamer over hebben delen hun huis met nieuwkomers. We maken contact met ouderen met dementie en dansen voor verbinding. Steeds meer mensen doen wit huiswerk om antiracistisch te worden. Docenten bouwen aan gender-inclusief onderwijs. En het overgrote deel van Nederland verwelkomt nog steeds iedereen met open armen, wat je vaccinatie-app ook zegt.

Dit komt doordat wij mensen in onze diepste kern gemaakt zijn voor contact en verbinding. Voor wij-wij, niet wij-zij. Wat onze leeftijd, achtergrond, huidskleur, seksuele voorkeur of genderidentiteit ook is. De volgende 101 tips helpen je bij te dragen aan een verbonden wereld: door zelf contact te maken óf meer verbinding in de samenleving te creëren. Ga aan de slag en je zult ontdekken hoe fijn het is om vanuit ‘wij’ te denken en te handelen!

Geef nieuwkomers een thuisgevoel

Elk jaar komen duizenden nieuwkomers naar Nederland. Alles achterlaten om in een ander land een nieuw leven op te bouwen: de meeste mensen kunnen zich niet voorstellen hoe dat voelt. Wat we wél kunnen doen is met onze tijd en vriendschap een verschil maken voor deze mensen. En het mooie is: je verrijkt niet alleen het leven van nieuwe Nederlanders, maar ook dat van jezelf.

1. Klets met nieuwkomers: Heb je een uurtje per week over? Meld je dan aan voor Kletsmaatjes: online kletsen met een nieuwkomer. Samen oefen je de Nederlandse taal via Skype of Whatsapp. Tegelijkertijd breek je uit je bubbel en leer je een nieuwe cultuur kennen.
2. Download de Welcome app: Ook de Welcome app verbindt Nederlanders en nieuwe Nederlanders met elkaar. Leg digitaal contact, heb mooie gesprekken en beantwoord elkaars vragen.
3. Deel je netwerk: Via Refugee Start Force kun je jouw sociale en professionele netwerk met nieuwkomers delen, simpelweg door samen een kop koffie te drinken. De organisatie matcht nieuwkomers met locals op basis van beroep, skills en ervaring. Hierdoor kun je iemand in een uurtje vaak al enorm vooruithelpen. En wie weet bloeit er ook nog een mooie vriendschap op.
4. Samen sporten: In Amsterdam worden trainingen en workshops gegeven waar nieuwkomers en locals elkaar kunnen ontmoeten door middel van sport. Zweet-ze!
5. Laat dromen uitkomen: Door unieke ontmoetingen te organiseren, samen theatervoorstellingen te produceren en (ex-)vluchtelingen te koppelen aan coaches en maatjes, geeft New Dutch Connections nieuwkomers de kans om hun dromen na te jagen. Je kunt op allerlei manieren bijdragen, bijvoorbeeld door een jonge nieuwkomer te coachen op zijn/ haar/ hen levenspad.
6. Zet je huis op Takecarebnb: Duizenden statushouders wachten in asielzoekerscentra op een woning. Heb je thuis ruimte om drie maanden een nieuwkomer bij jou te laten logeren? Word gastgezin! Een matchmaker van Takecarebnb helpt je om dit goed te regelen. Na een intake heb je een kennismakingsgesprek en een proefweekend slapen. Zo weet je zeker dat het tussen jullie klikt.

Van niet-racistisch naar antiracistisch

Als er iets in de weg staat van een verbonden samenleving, is het wel racisme. Toch bestaat het in Nederland nog steeds overal, maakte ook de toeslagenaffaire pijnlijk duidelijk. Het is daarom niet langer genoeg om niet-racistisch te zijn: jezelf niet schuldig maken aan. We moeten antiracistisch worden: actief bijdragen aan de bestrijding van racisme.

7. Doe wit huiswerk: Het gesprek over racisme is vaak ongemakkelijk, pijnlijk en een taboe. Veel witte mensen vinden het ingewikkeld om zichzelf eerlijk af te vragen: wat is mijn rol hierin? Terwijl: de eerste stap om effectief bij te dragen aan de strijd tegen racisme is het onder ogen komen van je eigen witte privileges. Pas als je weet wat jouw rol is, weet je immers wat je kunt doen. Op het platform Wit Huiswerk vind je talloze bronnen en tips om je in antiracisme te verdiepen, jouw eigen rol te onderzoeken én in actie te komen.
8. Bezoek The Black Archives: Op scholen en universiteiten blijft het zwarte perspectief op de geschiedenis vaak onderbelicht. Historisch archief en cultureel centrum The Black Archives wil de verzwegen Zwarte Geschiedenis zichtbaar maken, onder andere met inspirerende exposities en een podcast.
9. Maak een Black Heritage Tour: Ben je in Amsterdam voor een bezoek aan The Black Archives? Maak dan ook gelijk een Black Heritage Tour en ontdek de verborgen zwarte geschiedenis van de stad.
10. Geef je klas op voor kleurles: Via theater en storytelling maakt Live Your Story onderwerpen die soms uit ongemak worden weggemoffeld toegankelijk en bespreekbaar. Bijvoorbeeld via hun workshop ‘kleurles’, speciaal voor scholen. Docenten: doen jullie mee?
11. Spreek en schrijf bewust: De taal die we gebruiken kan bijdragen aan verbinding in de samenleving, of juist niet. Daarom hebben de vier musea aangesloten bij het Nationaal Museum van Wereldculturen een (incomplete) gids voor woordkeuze gepubliceerd. In de woordenlijst (vanaf pagina 94) staan woorden die gevoelig liggen, inclusief suggesties voor alternatieven. Lees ‘m door en vraag jezelf af: welke woorden gebruik ik, en hoe komt dat over op anderen? Want hoe je dingen zegt, doet ertoe. Vaak meer dan je denkt.
12. Leer het nieuwe spelalfabet: Over taal gesproken… Moet je aan de telefoon je naam spellen? Doe dat dan volgens Het Nieuwe Spelalfabet. Dit alfabet is namelijk een wetenschappelijk onderbouwde namenlijst die de huidige Nederlandse samenleving wél representeert.
13. Sta op tegen racisme: Maakt iemand een racistische grap? Of zie je op straat dat iemand racistisch behandeld wordt? Negeer het niet langer, maar spreek je uit en kaart aan dat dit gedrag een no go is.
14. Maak van Sinterklaas een feest voor alle kinderen: Zwarte Piet is racisme, dat is duidelijk. Maar hoe vier je thuis, op school en op je werkplek wél een inclusief Sinterklaasfeest? Op Feest voor alle kinderen vind je tools en tips.
15. Kies voor inclusief speelgoed: Over inclusie gesproken, Coloured Goodies is de allereerste speelgoedwinkel in Nederland die zwarte poppen verkoopt. Want alle kinderen moeten zich in hun pop kunnen herkennen.
16. Draag bij aan meer kleur in de media: Om een eind te maken aan institutioneel racisme, is het belangrijk dat het perspectief van zwarte mensen gehoord wordt. Dus ben je journalist/ mediamaker/ verhalenverteller of heb je veel volgers op sociale media? Kies voor diversiteit, bijvoorbeeld door Meer Kleur in de Media te benaderen. Ook bij MaatschapWij moeten we hier nog veel meer mee aan de slag.
17. Ga voor inclusieve duurzaamheid: Een duurzame wereld kan alleen bereikt worden als iedereen in staat is om bij te dragen. Toch is de ‘groene bubbel’ vaak nog erg wit. Door Kleurrijk Groen te steunen, kun je daar verandering in brengen.

Een wereld zonder vooroordelen en discriminatie

Vooroordelen: of je er nu bewust van bent of niet, iedereen heeft ze. Om te voorkomen dat we op basis van onze vooroordelen mensen ongelijk behandelen (en dus discrimineren), is het cruciaal dat we de confrontatie met onze vooroordelen aangaan én de mens achter onze vooroordelen leren kennen.

18. Ga in gesprek met je vooroordeel: In de Human Library kunnen ‘lezers’ persoonlijk in gesprek gaan met levende boeken: personen waarover veel vooroordelen bestaan. Bijvoorbeeld iemand die in een rolstoel zit, een psychose heeft gehad, of transgender is. Door mét in plaats van óver deze mensen te praten, ontstaat uitwisseling van kennis en wederzijds begrip.
19. Kaart vooroordelen aan: Zie je dat jouw collega’s/ vrienden/ familie anderen al dan niet bewust benadelen en vermoed je dat dit komt door hun vooroordelen? Maak het bespreekbaar en ga de dialoog aan. Blijf constructief en oordeel niet: veel mensen zijn zich niet bewust van zijn/ haar/ hen gedrag.
20. Omarm Open Hiring: Als werkgever kan je ervoor kiezen mensen zonder sollicitatiegesprek en ongeacht ervaring of achtergrond aan te nemen: Open Hiring. Zo dwing je jezelf om de mens achter het hokje te zien. Deze non-profit kan de organisatie waar je werkt op weg helpen.

Steun sociale ondernemers

Meedoen in de samenleving: veel mensen met een zogenaamde afstand tot de arbeidsmarkt willen niets liever. Sociale ondernemers zorgen ervoor dat mensen die aan de zijlijn staan weer een plek krijgen, met een enorme bak zelfvertrouwen en verbinding als gevolg. Steun deze inclusieve bedrijven, bijvoorbeeld met je euro’s of door hun verhaal via sociale media te verspreiden.

21. Geniet van inclusief gebak: De lekkernijen van Trash’ure Taarten gaan niet alleen voedselverspilling tegen, maar geven ook nieuwkomers een plek. Dat is dubbel genieten!
22. Proost op verbinding: Van mensen met een psychische uitdaging tot tienermoeders en dak- en thuislozen: de medewerkers van bierbrouwerij de Prael ervaren allemaal een drempel tot de reguliere arbeidsmarkt. Bij deze betekenisvolle onderneming bloeien ze op, terwijl ze voor jou een lekker biertje brouwen. Als dat geen goede reden is om te proosten?
23. Dineer in het donker: De grootste beperking van mensen die blind zijn is volgens sociaal ondernemer Sandra Ballij niet hun zintuiglijke beperking, maar dat ze altijd buiten de maatschappij zijn gehouden. Ctaste verandert hun leven. Dus reserveren, dat diner in het donker.
24. Bestel je koffie in gebarentaal: Na het succes van Ctaste richtte Sandra Ballij ook de Sign Language Coffee Bar op, waar je je koffie in gebarentaal bij een dove barista bestelt.
25. Ga voor een ‘gelukkige tosti’: Kan een tosti nog beter worden dan ‘ie al is? Wel bij Happy Tosti. Deze sociale onderneming maakt samen met mensen met een arbeidsbeperking de lekkerste en meest sociale tosti’s. Je kunt ze proeven in Amsterdam, Den Haag, Delft, Leiden, Breda en Deventer.
26. Kies voor koek met impact: Koeckebackers werkt met een Social Impact Traineeship, en dat verandert levens. Dus ga thuis én op kantoor voor een sociaal koekje bij de koffie/ thee.
27. Stem op sociaal én circulair: Om bij te dragen aan een inclusieve én circulaire wereld geeft i-did zowel mensen als textiele afvalstromen een tweede kans. De sociale onderneming maakt producten van gerecycled vilt, zoals rugtassen, laptop hoezen en feestelijke slingers.

Verbinding tussen jong en oud

Meer dan de helft van alle ouderen boven de 75 ervaart eenzaamheid. Maar ook jongeren voelen zich steeds vaker alleen. Wat als we ons wat minder zouden focussen op ‘de generatiekloof’ en wat meer op het bouwen van bruggen?

28. Stuur of ontvang een kaartje met Omapost: Met Omapost maak je binnen een halve minuut van elke foto op je smartphone een papieren kaartje voor je opa of oma, of die van iemand anders. Je kunt namelijk ook een grootouder adopteren. Ben of ken je een oudere die post wil ontvangen? Op deze pagina kun je iemand aanmelden die wel een kaartje kan gebruiken.
29. Leer van elkaar: Stichting Oud Geleerd Jong Gedaan organiseert interactieve colleges voor ouderen gegeven door studenten. Persoonlijke groei is immers van alle leeftijden. Van wiskunde tot een reeks over het oude Egypte: de stichting biedt alle vakken aan. Met als doel generaties verbinden, stereotypes doorbreken en jong en oud in staat stellen van elkaar te leren. Zo word je studentdocent en senioren kunnen zich hier aanmelden voor een college.
30. Help als oudere mee op een basisschool: Ook Leergaloos stimuleert de verbinding tussen generaties, maar dan door ouderen aan basisscholen te koppelen. De door de stichting gekoppelde oudere buurtbewoner geeft geen les, maar biedt zo’n twee tot zes uur per week ondersteuning aan de leerkracht. Dit verlicht de werkdruk en zorgt voor een heleboel verbinding en plezier.
31. Laat je opoe op je huisdier passen: Met OOPOEH kunnen 55-plussers zich aanbieden als maatje voor een hond. Daarmee slaat de stichting drie vliegen in één klap: het helpt senioren aan meer gezelschap en beweging, de honden krijgen de aandacht en verzorging die ze nodig hebben en baasjes vinden een leuke oppas met wie ze een band opbouwen. Dus schrijf je in als oppas of geef je huisdier op.
32. Geef stoelyoga in verpleeghuizen: Ben je yogadocent en wil je je graag verbinden met ouderen? Stuur een berichtje naar Granny Yoga.
33. Dans voor verbinding: Houd je van dansen, muziek en ouderen? Geef je dan op als vrijwilliger bij het Danspaleis. Ervaring in stijldansen is een voordeel, maar zeker geen vereiste.
34. Tuinier in een generatietuin: In Wierden vind je een tuin waar ouderen samen met kinderen van scholen en de naschoolse opvang uit de buurt tuinieren. Doe mee met dit mooie initiatief of start je eigen generatietuin.

In contact met mensen met dementie

Contact met mensen met dementie: volgens Teun Toebes (22) is het ’t mooiste dat er is. Om deze reden organiseert de zorgpionier al jaren geluksmomenten voor mensen met dementie en besluit hij op 3 augustus 2020 op de gesloten afdeling van een verpleeghuis te gaan wonen. Met deze tips van Teun kan ook jij contact maken:

35. Laat je vooroordelen los: Contact met mensen met dementie begint volgens Teun met een open blik. “Bekijk ze daarom eens door een andere bril. We kunnen juist zoveel van ze leren. Het gaat toch meer dan ooit over ‘in het moment leven’? Ik kan je vertellen: Mensen met dementie doen vaak niet anders.”
36. Spreek over ‘mensen met dementie’: Op het moment dat je over dementen of dementerende ouderen spreekt, impliceer je indirect dat mensen hun ziekte zijn. Maar ze zijn zo veel meer dan alleen een diagnose. Net als ieder ander mens hebben ze passies, dromen en unieke karakters, weet Teun. Zodra je dat beseft, is het een stuk makkelijker om contact te maken.
37. Ga mee in hun belevingswereld: Om mensen met dementie een fijne tijd te geven, moet je proberen hun beleving te ondersteunen. Teun: “Als een 91-jarige vrouw aangeeft dat ze naar haar ouders wil, dan zeg ik niet dat ze niet meer in leven zijn, maar dan zeg ik: ‘Dat snap ik. Hoe ziet jouw moeder eruit?’ Door haar niet af te kappen blijft haar eigenwaarde intact.”
38. Praat over de tijd die mensen zich nog wél herinneren: Vragen naar een periode die mensen zich niet herinneren, levert een gevoel van onmacht op. Dat is voor niemand fijn. Volgens Teun kun je je daarom beter focussen op het heden of op momenten die mensen nog goed bijstaan.
39. Begin vooral: Stap een verpleeghuis binnen en maak een praatje. Vraag aan iemand met dementie hoe het gaat. Of wees gewoon aanwezig. Wat je voor iemand kunt doen kom je alleen achter als je begint en contact maakt.

Verbonden gemeenschappen

De wereld wordt steeds globaler, en daarmee anoniemer en individualistischer. Door zoveel mogelijk lokaal te leven en je buren te leren kennen, creëren we verbonden en sterke gemeenschappen.

40. Download de Buurkracht-app: Heb je een idee voor een project dat je graag samen met je buren wilt oppakken? Of wil je bij een buurtinitiatief aanhaken? De Buurkracht-app helpt je verder.
41. Plaats een buurtbankje: Een buurtbankje kan de sociale cohesie in je buurt enorm versterken. Via De Buurtbankjes regel je er eentje.
42. Omarm gemeenschapsmunten: Ga aan de slag met lokale munten, tijdbanken of zogenaamde LETS (Local Exchange Trading Systems): uitwisselingssystemen waaraan alleen lokale bewoners en bedrijven kunnen deelnemen. Deze alternatieve vormen van geld zorgen ervoor dat locals meer meedoen aan het gemeenschapsleven.
43. Doe je boodschappen lokaal: In lokale voedselsystemen verdienen boeren een eerlijke boterham en sta je weer in contact met mensen die jouw voedsel produceren. Dus skip de supermarkt en bezoek een boerenmarkt.
44. Ga voor lokale energie: Door lid te worden van een lokale energiecoöperatie, of er zelf eentje te starten, investeer je samen met je buurtgenoten in een duurzame toekomst. En dat verbindt.
45. Doneer een boek aan de minibieb: In de meeste buurten vind je tegenwoordig wel een minibieb. Dus spit je boekenkast door, schrijf een leuk berichtje in het boek voor de volgende lezer en doneer die parel!
46. Deel je avondeten: Heb je een maaltijd over en een volle vriezer? Kijk eens op Thuisgekookt of je een buur blij kunt maken. Of bel gewoon bij hem/ haar/ hen aan.

Herstel de natuur samen met gelijkgestemden

Niks is meer verbindend dan je samen met anderen inzetten voor iets waar je zielsveel om geeft, zoals de natuur. Met deze tips kun je samen met andere Aarde-beschermers aan de slag.

47. Doe mee met een plastic clean up: Zwerfafval opruimen is een stuk leuker als je het samen met anderen doet. Meld je daarom aan voor een plastic clean up. Vergeet het zwerfafval dat je opruimt vooral niet te monitoren, bijvoorbeeld met de app van Plastic Avengers of Litterati.
48. Samen ploggen: Loop je graag hard? Ga dan eens met andere sportfanaten ploggen: al joggend plastic opruimen. Zo motiveer je elkaar niet alleen om het tempo erin te houden, maar ook om de Aarde een stukje schoner achter te laten.
49. Organiseer een kledingruil: Waar (online) shoppen zo’n beetje op alle fronten voor vervreemding zorgt, staat het organiseren van een kledingruil gelijk aan verbinding. Dus ontdek de verhalen achter de kledingstukken van anderen en help de Aarde tegelijk een handje.
50. Wedstrijdje tuintegelwippen: Door je tuintegels uit je tuin te wippen en je tuin te laten verrommelen help je het bodemleven, de grondwaterstand en de biodiversiteit. Samen met je buren/ vrienden/ familie in een dagje zoveel mogelijk tegels wippen is dus een heel goed idee.
51. Ontpop jezelf tot een ware guerilla gardener: Vergroenen stopt niet bij je achtertuin. Geef na het tegel wippen de lokale biodiversiteit een boost door samen op zoveel mogelijk plekken inheemse planten en bloemen te zaaien.
52. Start een wormenhotel: Met een wormenhotel voorkom je dat jouw groene restafval verspild (of nog erger: verbrand) wordt én creëer je vruchtbare compost. Bouw en onderhoud ‘m samen met je buren, dan kun je bij het wormen-walhalla gezellig een kletspraatje maken.
53. Begin een buurtmoestuin: Een wormenhotel gaat perfect samen met een buurtmoestuin, waar je de vruchtbare compost in kunt gebruiken. Met deze tips kun je er zelf eentje starten en op deze pagina vind je bestaande buurtmoestuinen.
54. Run samen je eigen boerderij: Wil je meer dan alleen moestuinieren? Word dan lid van een voedselcoöperatie of doe mee met een initiatief zoals Herenboeren en run samen met anderen je eigen boerderij.
55. Organiseer een documentaire-avond: Verzamel zoveel mogelijk mensen met een groen hart en kijk samen een inspirerende documentaire, zoals The Biggest Little Farm, Down to Earth of Kiss the Ground.

Help dak- en thuislozen

Veel mensen durven geen praatje te maken met dak- en thuislozen of kijken ze zelfs liever niet aan. Terwijl medemenselijkheid en verbinding een wereld van verschil zouden maken. Bovendien sta je zodra je in gesprek gaat verstelt van wat jij van deze mensen kunt leren.

56. Besef dat het iedereen kan overkomen: De meeste dak- en thuislozen dachten zelf ook ooit dat het hun nooit zou overkomen, net zoals jij dat nu waarschijnlijk denkt. Toch kan het ons allemaal gebeuren. Laat dit besef tot je doordringen. Dit artikel kan helpen.
57. Drink een bakkie: Hoe is het om op straat te leven? En wat doet het met je als mens? Koop de volgende keer twee koffies to go en doe eens een bakkie met een dak- of thuisloze.
58. Ga op wandeltour: Amsterdam Underground en Utrecht Underground organiseren stadswandelingen die worden geleid door mensen die weten hoe het is om dakloos te zijn. Dit zorgt voor meer begrip en minder stigmatisering. Bovendien vergroten de tours de zelfredzaamheid van de gidsen, die allemaal co-eigenaar zijn van de Underground Coöperaties.
59. Sluit je aan bij de Regenbooggroep: Een waardig bestaan voor ieder mens, daar zet de Regenboogroep zich voor in. Via deze organisatie kun je onder andere dak- en thuislozen helpen, bijvoorbeeld als begeleider, CV-maker of huizenzoeker. Alle vrijwilligersfuncties vind je hier.
60. Doneer je slaapzak: Een Sheltersuit is een noodoplossing voor daklozen en vluchtelingen. Het wind- en waterdichte jack heeft een optionele bevestiging voor een slaapzak om direct te kunnen schuilen. De circulaire binnenvoering is gemaakt van oude slaapzakken. Dus heb jij thuis nog een slaapzak liggen? Stuur ‘m op!

Doe iets voor iemand die je niet kent

Hoe mooi zou het zijn als we allemaal wat vaker zouden ‘geven’, niet alleen aan mensen van wie we houden, maar juist ook aan mensen die we (nog) niet kennen?

61. Maak contact: Glimlach, zeg mensen die je passeert gedag en knoop eens een praatje aan. De verbindende uitwerking van even contact maken is groter dan je denkt.
62. Bied je hulp aan: Vraag aan iemand die je niet kent hoe je diegene kan helpen. Uit deze video blijkt dat dit hele bijzondere momenten kan opleveren.
63. Help als maatje: Wil je een onbekende helpen maar weet je niet wie? Word dan een wandelmaatje, leesmaatje, schuldhulpmaatje of sportmaatje via Maatje gezocht.
64. Word een flexibele vrijwilliger: Via NLvoorelkaar kun je als flexibele vrijwilliger een uurtje, middag of week je handen voor iemand uit de mouwen steken. Op het platform vind je allerlei hulpvragen: van een lampje verwisselen en tegels leggen in de tuin tot een matras omhoog sjouwen en samen een wandeling maken.
65. Draag bij aan een burgerhulpnetwerk: Ook via Ready2Help, het burgerhulpnetwerk van het Rode Kruis, kun je op een laagdrempelige manier een verschil maken voor je medemens.
66. Bezoek de bloedbank: Wist je dat 25 procent van de Nederlanders ooit bloed nodig heeft terwijl maar twee procent van Nederland donor is? Bloed doneren is niet ingewikkeld, duurt slechts tien minuutjes en kan bij jou in de buurt. Bovendien heb je grote kans dat je een leven redt. En als beloning krijg je vaak ook nog een roze koek.

Verbindend onderwijs

Waarom hebben we in het onderwijs aparte niveaus en krijgen kinderen voor alles een cijfer? De prestatiecultuur zorgt voor concurrentie en komt zowel het leerplezier als de verbinding tussen klasgenoten niet ten goede. Deze scholen pakken het anders aan. Ook als je geen schoolgaande kinderen hebt kun je deze onderwijspioniers vooruit helpen, bijvoorbeeld met je tijd en skills.

67. Help NOWSCHOOL realiseren: Waar is school eigenlijk voor bedoeld? Verbinding met jezelf, elkaar en de natuur: dat zou volgens deze regeneratieve school de kern moeten zijn. NOWSCHOOL opent volgend jaar haar deuren en jij kan helpen.
68. Laat je inspireren door het Vox College: Vwo’ers en vmbo’ers komen elkaar nog nauwelijks tegen op school. Terwijl het bevorderen van sociale cohesie een belangrijke taak van het onderwijs is, stelt Bas Huijbers. In 2016 startte hij daarom samen met twee anderen het Vox College: een school waar kinderen van alle niveaus via projectonderwijs samenwerken.
69. Maak duurzaamheid inclusief: Met Fawaka Ondernemersschool laat Thiëmo Heilbron kinderen op een positieve manier ervaren wat duurzaam ondernemen inhoudt. De ondernemersschool focust daarbij op kinderen die moeilijk toegang hebben tot innovatieve educatieve programma’s. Want álle kinderen moeten mee kunnen bouwen aan een groene toekomst, ongeacht de wijk waarin ze opgroeien, hun achtergrond of manier van leren.
70. Verdiep je in de filosofie van Laterna Magica: Bij Laterna Magica leren kinderen op natuurlijke wijze, vanuit hun nieuwsgierigheid. Dit doen ze niet in hun eentje, maar samen met andere leerlingen, docenten én ouders. Op deze manier is iedereen betrokken binnen het leerproces en staat niemand er ooit alleen voor.

Waardeer mensen in cruciale beroepen

Als de coronacrisis ons iets heeft geleerd, dan is het wel welke beroepen er écht toe doen. Door mensen in cruciale beroepen de waardering te geven die ze verdienen, kunnen we een hele bak verbinding creëren.

71. Bedank de zorg: Het zorgpersoneel draait overuren, nog steeds. Stuur ze daarom een lief berichtje.
72. Stuur nog een lief berichtje: Over lieve berichtjes gesproken: iedereen kent wel een boer/ docent/ verpleger/ buschauffeur/ doktersassistente/ vuilnisophaler die een dikke dankjewel verdient.
73. Verwen erop los: Als je dan toch bezig bent, verwen diegene dan ook gelijk even. Bijvoorbeeld met een bos duurzame bloemen van Family Flowers, radicaal rechtvaardige chocolade van The Other Bar of een bijzonder sieraad van A Beautiful Story. En vergeet vooral het MaatschapWij-speldje niet.

Maak een vuist voor volgende generaties

We moeten ons niet alleen verbinden met andere generaties die nu op deze aardbol rondlopen, maar ook met de generaties die na ons komen. Zodat we de Aarde ook voor hen leefbaar houden.

74. Consumeer binnen de draagkracht van de Aarde: Doe de test op Mijn Verborgen Impact. Gebruik je meer dan twee planeten? Begin met een halvering van je impact, bijvoorbeeld door verspilling van voedsel, energie, spullen en water te vermijden.
75. Maak een verschil in de keuken: Plantaardig eten én voedselverspilling tegengaan zijn twee van de beste dingen die je voor het klimaat – en daarmee voor volgende generaties – kunt doen. Bovendien is het ook nog een stuk gezonder voor jezelf.
76. Zet een toekomst-stoel neer: Door in ieder overleg een lege stoel die de toekomst representeert neer te zetten, verbinden we onszelf actief met volgende generaties.
77. Ga voorbij aan duurzaamheid: Duurzaamheid lijkt dé oplossing, maar eigenlijk betekent het alleen maar dat je de Aarde geen schade berokkent. Aangezien we de natuur jarenlang hebben uitgeput, is het tijd om meer te doen dan dat en het herstel van de Aarde centraal te stellen. Bijvoorbeeld door organisaties zoals reNature, Commonland en Justdiggit te steunen.
78. Denk vooruit: Vraag jezelf in alles wat je doet af wat de gevolgen van jouw handelingen zijn voor de komende zeven generaties. En moedig je omgeving aan om hetzelfde te doen.

Zorg dat LHBTQIA+’ers zichzelf kunnen zijn

LHBTQIA staat voor Lesbiënne, Homoseksueel, Biseksueel, Transgender personen, Queer, personen met een Intersekse conditie en Aseksueel. Want ook op het gebied van gender en seksualiteit bestaat er nogal wat diversiteit. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat al deze mensen het gevoel hebben dat ze zichzelf kunnen zijn?

79. Lees je in: Als queer stel krijgen Mandy Woelkens en Thorn de Vries ontzettend veel vragen over gender. In het boek ‘FAQ Gender‘ gebruiken ze hun eigen ervaringen om die Frequently Asked Questions te beantwoorden. Zeer geschikt als je iemand bent of kent die non-binair is én voor iedereen die wil weten hoe je respectvol met non-binaire mensen om kunt gaan.
80. Maak voornaamwoorden bespreekbaar: Mensen die zich niet als cisgender identificeren, willen soms ook niet met hij/ hem of zij/ haar worden aangesproken. Zij geven bijvoorbeeld de voorkeur aan hen/ hun. Door aan te geven welke voornaamwoorden jij het liefst hebt, maak je het voor anderen makkelijker om hetzelfde te doen. Voeg je voorkeur ook even toe op LinkedIn en Instagram.
81. Bouw aan gender-inclusief onderwijs: Werk je op het primair of voortgezet onderwijs en wil je bijdragen aan gender-inclusief onderwijs? Dit doe-boek helpt je op weg.
82. Word een buddy: Heb je zelf een coming out meegemaakt en wil je een LHBTQIA+’er die het lastig heeft helpen? Dat kan via de Regenbooggroep.
83. Lees ‘Queer in het licht’: Als queer vrouw kwam Naomi Grant er al snel achter dat de meeste liefdesverhalen over een man en vrouw gaan. En dat veel mensen in series, films en boeken cisgender zijn. Om queer jongeren die in de puberteit ontdekken dat ze zich anders voelen dan hun leeftijdsgenoten een veilige plek van herkenning te bieden, maakte ze samen met illustrator Nazrina Rodjan het boek ‘Queer in het licht‘, met daarin 31 verhalen van diverse queer rolmodellen. Een mooi boek om zelf te lezen of aan een (jong) iemand cadeau te doen.

Omarm een nieuw wereldbeeld

We kijken vaak door een westerse, individualistische bril naar de wereld. Wat als we de volgende verbindende perspectieven zouden internaliseren?

84. Ga op innerlijke reis met Ubuntu: ‘Ik ben omdat wij zijn en wij zijn omdat de Aarde is’, dat is volgens Annette Nobuntu Mul de kern van Ubuntu. Verdiep je in deze Afrikaanse wijsheid en pas ‘m meteen toe. Bijvoorbeeld door een naaste die je onlangs oneerlijk hebt behandeld je excuses aan te bieden of jouw kennis aan iemand door te geven zonder er iets voor terug te vragen.
85. Handel in wederkerigheid: Neem niet alleen, maar maak er een gewoonte van om altijd iets terug te geven. Zet bijvoorbeeld eens een verpleegkundige of leraar in het zonnetje als ‘dank’ voor ons zorg- en onderwijssysteem.
86. Oefen met altruïsme: In de huidige prestatiemaatschappij worden we constant geconfronteerd met onzekerheid en concurrentie. Laten we onszelf daarom veel bewuster met elkaar verbinden: niet alleen op een niet-competitieve manier, maar op een diep ondersteunende manier. Kom bijvoorbeeld wekelijks met mensen samen om altruïsme te oefenen. Stel jezelf tijdens deze ontmoetingen onbaatzuchtig op en vraag jezelf telkens af: wat kan ik voor de ander betekenen?
87. Ontdek Theory U: Hoe kunnen we écht leren luisteren naar ‘de ander’ en ons zo verbinden, ook als we op het eerste gezicht mijlenver van elkaar verwijderd lijken? De Theory U kan ons helpen.

Laat je inspireren

Soms is het lezen van een goed boek, het luisteren van een inspirerende podcast of het kijken van een bijzondere docu of video de beste manier om in actie te komen. Geniet:

88. De meeste mensen deugen – Rutger Bregman: Eeuwenlang hebben we te horen gekregen dat mensen van nature egoïstisch zijn en dat ons handelen voornamelijk wordt ingegeven door eigenbelang. In zijn laatste boek ‘De meeste mensen deugen‘ laat historicus en schrijver Rutger Bregman zien dat dit een van de grootste misvattingen aller tijden is. En daarmee is er hoop voor een verbonden toekomst.
89. Je luistert niet – Kate Murphy: Volgens New York Times-auteur Kate Murphy is écht naar iemand luisteren in ons tijdperk van technologie en politieke verdeeldheid moeilijker dan ooit. En dat maakt ons eenzaam, geïsoleerd en minder tolerant. Met ‘Je luistert niet’ helpt Kate ons om de verbinding terug te vinden.
90. Het antiracisme handboek – Chanel Matil Lodik: In dit boek laat Chanel zien hoe je respectvol met je medemens om kunt gaan, van welke kleur zij ook zijn.
91. Unlocking Us – Brené Brown: Eens in de zoveel tijd is het goed om even te filosoferen over wat het betekent om mens te zijn. Volgens Brené Brown is dat ‘verbonden zijn’. En daar is moed, kwetsbaarheid en communicatie voor nodig. In deze podcast gaat ze in gesprek met mensen over de ervaring van het mens-zijn. “We don’t have to do life alone”, zegt Brené, “we were never meant to.” Dat soort woorden kunnen we maar al te goed gebruiken.
92. I’m Speaking – Sophie van Gool & Coco van Beveren: Deze podcast onderzoekt hoe we het patriarchale systeem kunnen veranderen en in actie kunnen komen voor een gelijke en rechtvaardige wereld. Let’s go!
93. Damn Honey – Nydia van Voorthuizen & Marie Lotte Hagen: Hoe is het om vrouw te zijn in de 21ste eeuw? Deze feministische podcast vertelt je alles wat je moet weten over gender, inclusiviteit, menstrueren en emoties. Op naar een gelijkwaardige samenleving!
94. Social Sofa: Om mensen overal ter wereld te verbinden startte Karin Bruers Social Sofa. Na het zien van deze video wil jij gegarandeerd hetzelfde doen.
95. Zo kunnen we ‘interzijn’: Volgens filosoof, spreker en schrijver Charles Eisenstein is het tijd dat we een nieuw verhaal omarmen, waarin niet afscheiding maar interzijn centraal staat. In deze mini-documentaire vertelt ‘ie waarom.
96. Het verhaal van BlinkNow: Als er iemand snapt wat ‘interzijn’ betekent, dan is het wel Maggie Doyne: de supermama die tientallen Nepalese kinderen heeft geadopteerd. In deze video vertelt ze haar verhaal.
97. Human: Wat maakt ons mens? En wat verbindt ons, waar we ook wonen en wat voor leven we ook leiden? Dat zijn de vragen die de driedelige online documentaireserie Human beantwoordt. Een hartverwarmende aanrader.
98. Van armoede naar verbinding: In Rotterdam leeft een kwart van de kinderen in armoede. Vanessa Umboh zet zich belangeloos voor hen in. Een videoportret dat je voor altijd bijblijft.
99. Ik durf het bijna niet te vragen: In dit programma van de NPO krijgen onbegrepen en gemarginaliseerde groepen de kans om hun stem te laten horen. Wedden dat je na het kijken van een paar afleveringen ‘de ander’ niet langer als ‘anders’ ziet?
100. Deze drag queen raakt: In elf minuten verbreedt drag queen Marti Gould Cummings je wereldbeeld én laat je ware ontroering, vreugde en verbinding ervaren. Kijken, deze TED-talk.
101. Haat kun je het beste met liefde bestrijden: Als docent heeft Lucelle Comvalius een duidelijke missie: bijdragen aan een wereld waarin niet haat en racisme, maar liefde en begrip de norm zijn. Kortom, een verbinder pur sang. Laat je inspireren:

Ontdekt hoe leuk het is om bij te dragen aan een betere wereld? Ga ook aan de slag met deze 101 tips om een verschil te maken voor Moeder Aarde. En vergeet je voor meer positiviteit en handelingsperspectief niet in te schrijven voor onze nieuwsbrief!