Klein huisje, grote impact. Tiny houses zijn dé manier om onze problemen op te lossen

Ontsnappen aan de ratrace, een simpeler leven leiden, je ecologische voetafdruk verkleinen en het contact met jezelf, anderen en de natuur herstellen: steeds meer mensen dromen ervan. Wist je dat een tiny house hét perfecte middel is om al deze doelen te bereiken? Tiny house pionier Marjolein Jonker vertelt ons alles over haar grootse kleine bestaan.

Een paar jaar geleden leidde Marjolein Jonker een typisch negen-tot-vijf leven. Ze woonde in een rijtjeshuis, werkte bijna fulltime op kantoor en probeerde in haar achtertuin wat kruiden te kweken. Haar droom? Ergens middenin de natuur in een klein huisje wonen, inclusief moestuin. Tijdens haar zoektocht stuitte ze op de tiny house beweging in de Verenigde Staten en werd op slag verliefd.

“Ik ben niet alleen in een tiny house gaan wonen omdat ik het huisje zo leuk vond. Het is echt een middel om het leven te leven dat bij mij past”

Ondanks dat niemand in Nederland op dat moment nog van tiny houses had gehoord, slaagde Marjolein erin om in 2016 een kavel voor haar huisje te bemachtigen. Sindsdien woont de pionier in haar volledige off grid tiny house. Ze verbouwt haar eigen groente, wekt zonne-energie op, houdt kippen en tovert regenwater om tot drinkwater. Bovendien zet ze zich met Tiny Findy, stichting Tiny House Nederland, haar tiny house register, cursussen en blog iedere dag in om deze nieuwe woonvorm mainstream te maken. Want een tiny house is zoveel meer dan een klein schattig huisje: het is dé manier om een hele rits aan maatschappelijke problemen op te lossen.

Marjolein voor haar tiny house. Foto door: Roos van de Kieft

Geen doel, maar een middel

Een tiny house is een volwaardige woning van maximaal vijftig vierkante meter, vrijstaand, idealiter zelfvoorzienend en met een zo’n klein mogelijke ecologische voetafdruk. Zodra je in dit speciale type huis intrekt, zet je een proces in gang dat allerlei voordelen heeft. Niet alleen voor jezelf, maar ook voor de maatschappij en de Aarde. “Tiny houses zijn geen doel op zich, maar een middel om een nieuwe levensstijl te creëren”, legt Marjolein uit. “Steeds meer mensen voelen zich uitgeput, snakken naar eenvoud en willen niet meer mee in de consumptiemaatschappij. Of ze zijn eenzaam en verlangen naar contact met anderen en de natuur. Een tiny house biedt een antwoord op al deze behoeften.”

Minder ruimte betekent immers…

• …minder plek voor spullen. Hierdoor neemt je ecologische voetafdruk af, ben je sneller klaar met opruimen en houd je geld (en dus tijd) over voor wat je echt belangrijk vindt.
• …lagere maandlasten. Een gemiddelde tiny house kost zo’n 45.000 euro. Maar als je ‘m zelf bouwt, kom je met 20.000 euro al een heel eind. Hierdoor bevrijd je jezelf van een gigantische hypotheek waar je decennialang aan vastzit.
• … meer naar buiten. Als je binnenruimte relatief klein is, breng je automatisch meer tijd buiten door. Bovendien heb je in een kleiner huis sneller in de gaten dat het lekker weer is.
• … de mogelijkheid om zelfvoorzienend te leven. Omdat je in een tiny house maar een klein oppervlakte van elektriciteit en warmte hoeft te voorzien, wordt je eigen zonne-energie opwekken ineens haalbaar. Ook zijn er allerlei slimme compacte systemen waarmee je bijvoorbeeld je regenwater kunt zuiveren. Dit is niet alleen duurzamer, maar zorgt er ook voor dat je in nauw contact komt te staan met het weer en de seizoenen (en dat je een flinke regenbui die je watertank aanvult ineens wél kunt waarderen).

Verbinding

Bovendien kiezen veel tiny house bewoners ervoor om een gemeenschap te vormen en samen hun voedsel te verbouwen, spullen te delen en op elkaars kroost te passen. “Naast het milieu en de lagere kosten is verbinding een belangrijke drijfveer”, vertelt Marjolein. “Heel veel mensen die alleen wonen willen bijvoorbeeld wel graag een eigen woning met privacy, maar ook makkelijk in contact staan met anderen.”

Foto door: Marjolein Jonker

Nieuw normaal

Sinds Marjolein in een tiny house woont is haar leven compleet veranderd. Zo is ze inmiddels eigen baas, brengt ze veel meer tijd door in de natuur en richt ze zich in haar werk alleen nog maar op wat ze écht belangrijk vindt.

Ook heeft ze zich door haar nieuwe levensstijl gerealiseerd hoe essentieel het is dat we als maatschappij op zoek gaan naar een nieuw normaal. “We zijn zo gewend geraakt aan hoe het zogenaamd moet en hoort, dat we niet meer verder denken dan die standaard”, legt Marjolein uit. “Zo ben ik bijvoorbeeld behoorlijk gaan ontspullen, en dat luchtte enorm op. Er wordt ons continu opgedrongen dat we van alles nodig hebben, maar dat ís helemaal niet zo. Bovendien moeten we steeds harder werken om de consumptiemaatschappij te kunnen bijbenen, waardoor we uitgeput raken. En de natuur trouwens ook. Sinds ik tiny woon, heb ik de vrijheid om mijn hart te volgen. Dat geeft zoveel energie, ik kan het echt iedereen aanraden.”

Ingewikkeld

Ondanks alle voordelen is het nog niet zo gemakkelijk om in Nederland een plekje voor je tiny house te veroveren. Bouwgrond is schaars, en wat er beschikbaar is wordt snel opgekocht door projectontwikkelaars. “Dit komt omdat we in Nederland de ellenlange traditie hebben dat huizen worden gebouwd door projectontwikkelaars en woningcorporaties die winstmaximalisatie nastreven”, aldus Marjolein. “Als particulier is het hierdoor lastig om ertussen te komen. En als je al een bouwkavel hebt bemachtigd, dan is het nog maar de vraag of je daar een tiny house op mag bouwen. In bestemmingsplannen wordt namelijk opgenomen wat voor type woning ergens gebouwd mag worden, en tiny houses zijn simpelweg nog geen onderdeel van dat systeem.”

“Meer kavels voor tiny houses én ruimte voor particulier opdrachtgeverschap: dat hebben we nodig”

Marjolein in haar tiny house. Foto door: Roos van de Kieft

De beweging groeit

Toch gaat het volgens Marjolein langzaam de goede kant op. “Toen ik hiermee begon moest ik aan iedereen uitleggen wat een tiny house was en kon je op internet geen enkele Nederlandse informatie over tiny houses vinden. Inmiddels zijn er zo’n vijftig woonprojecten met meerdere tiny houses en maar liefst honderd lokale initiatiefgroepen.”

“Uit onderzoek blijkt dat één op de vijf huurders interesse heeft in een tiny house. Er moet dus nog flink wat ruimte bijkomen.”

Ook de houding van lokale overheden begint langzaam te veranderen: “Tot nu toe waren veel gemeenten alleen nog bereid om op experimentele tijdelijke basis een stuk grond aan tiny house bewoners te verhuren”, vertelt Marjolein. “Maar wat je nu ziet is dat gemeenten groene nieuwbouwwijken plannen en daarin ook ruimte opnemen voor tiny houses. Daar word ik enorm blij van.”

Toekomst

In Marjoleins ideale samenleving woont lang niet iedereen in een tiny house. Maar wel iedereen die dat wil. “Het zou fantastisch zijn als mensen de keuzevrijheid hebben om hun voetafdruk te verkleinen en op een natuurinclusieve manier te wonen, te bouwen en te leven. En dat we de tijd en rust hebben om naar ons gevoel te luisteren, met elkaar over de zin des levens te praten en gewoon eens lekker te niksen. Ja, daar moeten we naartoe.”

Op zoek naar meer inspirerende verhalen over ecologisch wonen? Mis niks en schrijf je in voor onze nieuwsbrief! Je krijgt er ons laatste e-magazine bij cadeau.