Wat wil je nou eigenlijk (echt) in het leven?
Een goede werk-privé balans vinden is een grote uitdaging. Zeker wanneer je volop bezig bent om je eigen leven vorm te geven én bijvoorbeeld thuis tegen dingen aanloopt. Weten wat je belangrijk vindt, helpt om passende keuzes te maken en voldoende rust te ervaren, pleit psychiater Elly Smits
Ik zie veel mensen in mijn praktijk die zich ontevreden, bekneld en overvraagd voelen door de grote hoeveelheid taken op hun bord. Eén van mijn patiënten rond de vijftig heeft veel last van recidiverende angst- en stemmingsklachten, al tien jaar, en is uitgeput. Ondanks dat hij al vaker psychologische hulp heeft gehad, worstelt hij om tot bevredigende keuzes in zijn leven te komen. Hij heeft het niet naar zijn zin op zijn werk, krijgt er geen energie van, maar weet niet wat hij anders zou kunnen doen. Daarnaast zorgt hij al een aantal jaar voor zijn beide ouders, maar heeft een slechte relatie met zijn moeder die nooit tevreden is met wat hij doet: ‘wat hij doet is nooit (goed) genoeg’. Welke keuzes moet ik maken om minder last te hebben van mijn klachten, vraagt hij aan mij.
Werk-privé conflicten
Veel mensen worstelen met het vinden en behouden van een goede werk-privé balans en vinden het moeilijk om keuzes te maken die helpen om mentaal en fysiek gezond te blijven. Uit onderzoek blijkt dat 39,5 procent van de vrouwen en 30 procent van de mannen in de leeftijd van 36-45 jaar veel moeite hebben om een goede werk-privé balans te bewaren.
Als je werkt of studeert en je hebt bijvoorbeeld daarnaast een mantelzorgtaak of andere zaken in je privéleven die veel aandacht opeisen, dan is het vinden van een duurzame balans heel belangrijk. Maar liefst één op de tien mantelzorgers, die zorgt voor een dierbare met psychische problemen, heeft zelf een depressie of een angststoornis. Eén op de vier jongeren (16-24 jaar) is mantelzorger en een derde daarvan voelt zich hierdoor belast.
Wat helpt mijn patiënt?
Samen met mijn patiënt onderzoeken we wat voor hem belangrijk is in zijn leven. Hij wil graag andere mensen blij maken en zet zich bijvoorbeeld altijd in om gezamenlijke bijeenkomsten met familie en vrienden tot een feest te maken. Hij gebruikt daarvoor zijn organisatietalent en verbindingskracht en houdt ervan om alles tot in de puntjes te regelen, maar het kost hem ook veel energie. Steeds meer familie en vrienden leunen op zijn kwaliteiten en verleiden hem om zich in te zetten voor gezamenlijke bijeenkomsten. Als hij zich met iets bemoeit dan is succes immers verzekerd. Op zijn werk houdt hij zich vooral bezig met administratief werk en mist daarin de samenwerking met collega’s en waardering voor zijn werk.
In onze sessies concluderen we dat het nodig is om haalbare doelen te stellen omdat hij lijdt onder zijn succes. Hij mag meer delegeren en zijn assertiviteit tonen door grenzen aan te geven. De contacten waar hij energie van krijgt wil hij intensiveren en de contacten waar hij op leegloopt beperken.
Hij besluit samen met zijn partner te onderzoeken wat ze in hun leven belangrijk vinden en hoe ze daar de komende twintig jaar vorm aan zouden kunnen geven. Hoeveel inkomen hebben ze nu en in de toekomst nodig? Ze maken een levensloopplan en het blijkt financieel mogelijk voor hem om – in ieder geval tijdelijk – minder te gaan werken, wat hem tijd geeft om na te denken over waar hij echt mee bezig wil zijn.
Je pad vinden
Langzaam maar zeker krijgt hij steeds meer energie. En hij besluit zijn administratief werk helemaal te stoppen om van zijn hobby zijn werk te maken: mensen helpen om feesten te organiseren en tot een succes te maken. Daarvoor krijgt hij de waardering die hij nodig heeft.
Bewuste keuzes, waarbij we rekening houden met wat we belangrijk vinden in ons leven en wat we goed kunnen en graag doen, helpen ons om in balans te blijven. En dat verbetert onze kwaliteit van leven aanzienlijk. Zodat zowel werk als privé fijne sferen worden om ons in te begeven.
Tekst door: Elly Smits
Het is Elly Smits haar missie om de kwaliteit van leven voor zoveel mogelijk mensen te verbeteren. Inmiddels heeft ze meer dan dertig jaar praktijkervaring als psychiater en psychotherapeute. Haar focus ligt op het behouden en zo nodig herstellen van je balans, waarbij je rekening houdt met datgene wat je belangrijk vindt, je competenties, persoonlijkheid, factoren waarmee je te maken hebt of krijgt en de omgevingsfactoren waarin je leeft. In haar boek ‘Ongevraagd advies, als je meer uit je leven wilt halen’ lees je hier meer over.
Wil je meer verhalen lezen over hoe we mentaal gezond blijven in turbulente tijden? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en ontvang iedere week een flinke dosis positiviteit en blikverruimende kennis in je mailbox. En je krijgt ons nieuwste e-magazine cadeau!