Zo ontketent PGGM een revolutie binnen de financiële sector - Purpose Professionals

Bij PGGM gaan financieel en maatschappelijk rendement hand in hand. Aan de ene kant is de pensioenbeheerder altijd op zoek naar goede investeringskansen om de oudedagsvoorziening van miljoenen mensen te kunnen waarborgen. Tegelijkertijd belegt PGGM een steeds groter deel van haar vermogen in duurzame bedrijven en projecten. Wat heb je immers aan pensioen in een wereld waarin luchtvervuiling, vies water en een tekort aan voedsel aan de orde van de dag zijn…?

Zoals bij zoveel vermogensbeheerders ging financieel rendement ook bij PGGM ooit boven alles. Dit veranderde echter toen de pensioenbeheerder in 2007 werd opgeschrikt door televisieprogramma Zembla, dat onthulde dat de financiële instelling in clusterbommen belegde. De reactie van PGGM was unaniem: dit nóóit meer.

Vanaf dat moment begint PGGM aan een betekenisvolle reis die de organisatie uiteindelijk maakt tot wat het nu is: een pionierende coöperatie die bewijst dat je geld kunt verdienen door te beleggen in oplossingen. Na de ‘clusterbom-gebeurtenis’ definieert PGGM in welk type bedrijven en projecten de organisatie niet langer wil investeren, hoe hoog het rendement ook is. Ethiek wordt integraal onderdeel van de hele beleggingsketen.

Op zoek naar betekenis

In deze tijd maakt Gert-Jan Sikking – Senior-Adviseur Verantwoord Beleggen bij PGGM – de overstap van het bankwezen naar de verantwoorde pensioenbeheerder. “Bij de bank ging het enkel en alleen om geld verdienen voor de bank. Op een gegeven moment dacht ik: waar doe ik het eigenlijk voor? Toen ik hoorde dat PGGM bezig was met het integreren en meewegen van sociale en ecologische risico’s van haar beleggingen, was de keuze om een nieuwe richting in te slaan snel gemaakt.”

Van minder schade naar meer waarde

Naast de focus op waar ze haar geld niet in wil steken, zet PGGM in 2014 de volgende stap door samen met haar klanten tevens te definiëren waar het geld dan wél naartoe moet. Een wezenlijke transformatie van het afwenden van risico’s naar het bijdragen aan oplossingen.

Tevens probeert PGGM haar beleggingsportfolio te verduurzamen door in gesprek te gaan met bedrijven die wel een tandje maatschappelijker kunnen. Gert-Jan Sikking “We stappen dan samen met andere beleggers naar de Raad van Bestuur in kwestie en zeggen: ‘We zitten hier namens zoveel miljard vermogen, gezamenlijk zijn we voor x procent aandeelhouder in jullie bedrijf, en als mede-eigenaar zouden we bepaalde dingen graag anders zien.’ Op die manier proberen we het beleid van bedrijven van binnenuit te veranderen.”

De klant als duurzame koning

Een belangrijke drijver achter de omslag van de pensioenbeheerder was Pensioenfonds Zorg en Welzijn (PFZW), PGGM’s grootste klant. “Zij gaven aan dat ze de vijf miljard die PGGM voor hen al in duurzame bedrijven en projecten belegde voor 2020 wilden verviervoudigen”, vertelt Gert-Jan Sikking. “Uiteraard op voorwaarde dat het financiële rendement overeind zou blijven, om de pensioenen voor de zorg- en welzijnswerkers te kunnen waarborgen.”

Zo gezegd, zo gedaan. Binnen alle beleggingscategorieën geeft PGGM haar medewerkers de opdracht om voortaan op zoek te gaan naar beleggingen die het niet alleen financieel goed doen, maar ook een positieve impact hebben op de thema’s klimaat, water, gezondheidszorg en voeding. Gert-Jan: “Omdat je niet alle problemen kunt oplossen, hebben we ervoor gekozen om ons op deze vier thema’s te richten.”

Hefboomwerking

Door te investeren in oplossingen stimuleert PGGM andere financiële instellingen om hun geld ook in duurzaamheid te steken. Gert-Jan: “Steeds meer beleggers vragen banken bijvoorbeeld om duurzame leningen. Dat is voor een bank een interessante prikkel om meer duurzame leningen te verstrekken, omdat ze die vervolgens makkelijker kunnen doorverkopen, bijvoorbeeld aan pensioenfondsen. Op die manier kunnen we hele markten in beweging brengen.”

En dat is hard nodig. Want ondanks haar vermogen kan ook PGGM in haar eentje de wereld niet veranderen. “Wij mogen 200 miljard beheren, maar wereldwijd is dat ook ‘maar’ 200 miljard”, legt Gert-Jan uit. “Hoe meer partijen hieraan meedoen, des te meer signalen bedrijven krijgen dat financiers op zoek zijn naar duurzame bedrijven en beleggers.”

Draagvlak

Ook steeds meer pensioenspaarders zien het belang van investeren in de toekomst. Gert-Jan: “Eens in de zoveel tijd zetten pensioenfondsen enquêtes uit bij hun deelnemers, en in de laatste enquête gaf een meerderheid van de deelnemers aan dat ze duurzaam en verantwoord beleggen belangrijk vinden. Steeds meer mensen willen dat hun pensioen de wereld mooier maakt, zelfs als ze daar een beetje rendement voor moeten opgeven. Rendement inleveren willen we niet, maar het geeft wel de maatschappelijke trend aan: mensen willen een verschil maken.”

Iedere dag iets bijdragen

En een verschil maken, daar is het Gert-Jan precies om te doen. “Het is geweldig om in de positie te zijn om een groot bedrijf als PGGM kleine duwtjes in de juiste richting te kunnen geven. Iedere keer als dat me lukt, fiets ik na het werk als een gelukkig man naar huis.”

Naast zijn werk bij PGGM zet Gert-Jan zich in om honger de wereld uit te helpen. Benieuwd hoe? Ontdek het verhaal van De Wereldbol!

Disclaimer: De serie Purpose Professionals is geboren uit onze nieuwsgierigheid naar de verhalen over kanteling in de gevestigde orde, de overheid en de grote bedrijven. Daar wringt en schuurt de betekeniseconomie nog vaak. We willen benadrukken dat de verhalen die we in deze serie vertellen op geen elke wijze gesponsord worden of een commercieel doel hebben. We maken deze portretten om anderen -die wellicht in een vergelijkbare positie zitten- te inspireren ook in actie te komen.

Video door: Jeppe van Pruissen