Van steenkool naar social return; de onwaarschijnlijke transformatie van DSM

Met 23.000 werknemers en een jaarlijkse omzet van zo’n 10 miljard is DSM een ware corporate giant. Tegelijkertijd wordt het bedrijf gezien als duurzame koploper. Hoe dat kan? Volgens Inge Massen – Global Director Purpose & Brand bij DSM – draait het allemaal om betekenisvol leiderschap. “Bij DSM praten we het grootste gedeelte van de tijd niet over wát we doen, maar over wáárom we het doen. Zodra je dat scherp hebt, komt alles en iedereen in beweging.”

Waar DSM (Dutch State Mines) meer dan honderd jaar geleden nog haar brood verdiende in de steenkolenindustrie, opereert het bedrijf vandaag de dag zo duurzaam mogelijk binnen 17 verschillende markten. Van vitamines en volledig recyclebaar tapijt tot aan plantaardige verf, biomedische materialen en de sterkste vezel ter wereld genaamd Dyneema – die onder andere gebruikt wordt in de Ocean Clean-up: op het gebied van gezondheid, voeding en duurzaam leven heeft DSM vrijwel alles in huis.

Van financiële naar maatschappelijke waarde

In de afgelopen jaren heeft het bedrijf een enorme transformatie doorgemaakt. Van puur technische productontwikkeling en zoveel mogelijk aandeelhouderswaarde creëren, naar een centrale rol voor duurzaamheid en maatschappelijke waardecreatie. Inge: “Bij DSM is duurzaamheid niet alleen een afdeling; het is inmiddels een cruciaal onderdeel van de hele bedrijfsstrategie. Hierdoor hebben alle managers binnen de verschillende markten waarin we opereren te maken met duurzaamheidsdoelstellingen. Iedereen binnen het bedrijf wordt hierdoor gedwongen om na te denken over hoe zij duurzaamheid binnen hun eigen rol in de praktijk kunnen brengen.”

Een CEO met lef

Volgens Inge heeft Feike Sijbesma – die sinds 2007 aan het roer van DSM staat – een grote invloed gehad op de huidige koers van het bedrijf. “Onder zijn vleugels hebben we in 2018 onze purpose ‘Creating brighter lives for all’ gedefinieerd. Zijn visie dwong ons om na te denken over wat de impact is van wat we doen.”

“Om invulling te geven aan je purpose moet je de hele organisatie mobiliseren. Anders worden mooie woorden nooit daden.”

Maar met een CEO met visie én met het lef om die visie ook richting aandeelhouders te verdedigen alleen ben je er nog niet. Inge: “In de afgelopen tien jaar hebben we ons dividend verdubbeld en onze aandelenprijs verdrievoudigd. Door te laten zien dat duurzaam en financieel succes hand in hand gaan, krijg je van aandeelhouders de ruimte om steeds meer maatschappelijke waarde te creëren.”

Draagvlak

Ook moet je ervoor zorgen dat binnen het bedrijf alle neuzen dezelfde kant op wijzen. “Duurzaam denken is één, het doen is een tweede”, legt Inge uit. “Als bedrijf een verschil maken lukt alleen als je erin slaagt om al je medewerkers in je bredere maatschappelijke agenda mee te nemen. Anders loop je het risico op een mismatch tussen waar je extern voor staat en wat je medewerkers intern doen en ervaren.”

“Duurzaamheid is geen handboek dat je uitdeelt en iedereen gaat zich ernaar gedragen. Nee, zoiets vergt tijd en afstemming.”

Om hun raison d’être voor iedereen zo concreet mogelijk te maken heeft DSM een ‘Brighter Living Agenda’ ontwikkelt. Inge: “We hebben binnen al onze domeinen gekeken naar hoe we onze eigen voetafdruk als bedrijf kunnen verkleinen, hoe we klanten gezondere en duurzamere oplossingen kunnen bieden én hoe we de markten waarin we actief zijn ontvankelijker kunnen maken voor duurzaamheid. Door dit te concretiseren kunnen medewerkers zich een voorstelling maken van hoe ook zij binnen hun rol een bijdrage kunnen leveren. En zodra dat gebeurt, gaat het vliegen.”

Transparantie
Ondanks het feit dat het begrip purpose steeds vaker wordt weggezet als een betekenisloos buzzwoord, heeft DSM er dus voor gekozen om hun purpose wél expliciet te maken. “Je moet als bedrijf nooit doen alsof je er al bent”, vertelt Inge. “Als je kijkt naar DSM’s portfolio zijn er ook echt nog wel zaken die beter kunnen. Maar daar staan nu targets op. Door je purpose duidelijk uit te spreken, laat je zien waar je naartoe wilt én stel je mensen in staat om daar ook verantwoordelijkheid voor te nemen.”

Het purpose-kompas

Bovendien gaat purpose over dienstbaarheid. Je wilt immers iets in de wereld bewerkstelligen dat groter en belangrijker is dan jijzelf. En daarbij hoort het besef dat samenwerken met andere partijen essentieel is. Inge: “De maatschappelijke problemen zijn dusdanig groot dat niemand ze meer kan negeren én dat niemand ze alleen kan oplossen. Tenminste, niet snel genoeg. Bij het verwezenlijken van je purpose hoort dus automatisch het zoeken naar samenwerkingen. We moeten af van het winstbejag voor onszelf en nadenken over ‘hoe kunnen we onze krachten bundelen om samen zoveel mogelijk maatschappelijk succes te creëren?’”

En precies die samenwerkingen met gelijkgestemden maken dat Inge hoopvol is over de toekomst. “Door met zoveel verschillende mensen dag in dag uit aan concrete oplossingen te werken, ben je veel meer gericht op wat er allemaal mogelijk is. Dat geeft zoveel energie; ik kan het iedereen aanraden.”

Wil je meer weten over Inge Massen en haar rol binnen DSM? Bekijk het videoportret:

Video door: Jeppe van Pruissen

Iedere week een flinke dosis positiviteit en blikverruimende kennis in je mailbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief. Inspiratie gegarandeerd.

Disclaimer: De serie Purpose Professionals is geboren uit onze nieuwsgierigheid naar de verhalen over kanteling in de gevestigde orde, de overheid en de grote bedrijven. Daar wringt en schuurt de betekeniseconomie nog vaak. We willen benadrukken dat de verhalen die we in deze serie vertellen op geen elke wijze gesponsord worden of een commercieel doel hebben. We maken deze portretten om anderen -die wellicht in een vergelijkbare positie zitten- te inspireren ook in actie te komen.