Een groen dorp op boomhoogte midden in de stad. De Urban Tree Village laat zien hoe
We willen meer verbinding met elkaar, ook in de stad. De Urban Tree Village voorziet in die behoefte. Oprichter Naleye Buddista: “Het wordt een groen dorp in een toren midden in de stad, waar we er voor elkaar kunnen zijn.”
Is het niet mogelijk om met meerdere generaties samen te wonen? Gebruiksvoorwerpen te delen? En dan toch in een stad als Amsterdam – met een groot ruimtegebrek – te kunnen blijven wonen? Vroeg Naleye zich vijf jaar geleden af. “Normaal denkt een projectontwikkelaar, op basis van ‘een doelgroep’, woonprofielen uit. Maar er wordt nauwelijks met toekomstig kopers en huurders gesproken. Gebeurt dit wel, dan gaat de invloed van de koper vaak niet verder dan de kleur van de badkamertegel of de aanwezigheid van vloerverwarming. Hoe toekomstig bewoners met elkaar gaan wonen wordt niet over nagedacht. Is het niet logischer om te beginnen bij een gemeenschap die hier gaat wonen en vanuit daar een gebouw neer te zetten?”
Naleye’s antwoord op deze vraag was: ja. Dus ging hij aan de slag met Urban Tree Village. De gemeenschap die hij voor zich zag, zou zelf voedsel gaan verbouwen en op deze manier elkaar beter leren kennen. Met als uiteindelijke doel: een plek waar mensen elkaar helpen en voor elkaar zorgen als het nodig is.
Het bestaat al
Dit idee heet ‘dorp’ en is overal in Nederland te vinden, besefte Naleye, maar kennen we in de stad nog amper. En al helemaal niet in hoogbouw. Wat nou als we het gemeenschap-principe in de hoogte bouwen, als een boom waar zich verschillende nesten bevinden, vroeg Naleye zich af en hij vond mensen met dezelfde droom. Zij treffen elkaar regelmatig om de voortgang van de plannen te bespreken. Ook AMS (Amsterdam Institute for Advanced Metropolitan Solutions), Wageningen University & Research, Growy en TU Delft doen mee. AMS gebruikt de Urban Tree Village als living lab om technieken uit te proberen.
Samen denken ze na over hoe balkons gebouwd kunnen worden die planten en bomen kunnen dragen. Over hoe afval verwerkt kan worden, bijvoorbeeld via de keukengootsteen machines die het afval vermalen tot compost. En over hoe we verticaal kunnen tuinieren. Naleye: “Ik heb gemerkt dat mensen het leuk vinden om bottom-up en samen een idee te formuleren en om met een architect samen te bedenken: Wat willen we eigenlijk samen doen? En hoe groot wordt de gemeenschappelijke ruimte?”
Groen leven midden in de stad
“We willen cursussen gaan geven hoe je voedsel kunt inmaken, als statement tegen voedselverspilling,” vertelt Naleye. Want wat men in Afrika en Azië doet om voedselverspilling tegen te gaan, deden we vroeger in Nederland ook. Door deze technieken weer opnieuw te leren, willen de toekomstige bewoners minder afhankelijk zijn van supermarkten zoals Jumbo en Albert Heijn. Daarnaast gaan ze geen betonnen ding neerzetten, maar zoveel mogelijk hout en andere biobased bouwmaterialen gebruiken.
Naleye Buddista in voedseltuin IJplein in Amsterdam Noord, waar circulair voedsel wordt verbouwd voor de voedselbank en om te fermenteren. Foto door: Fransje FM
Naleye: “Veel mensen willen in de stad blijven wonen. Maar we hebben te maken met een ruimtegebrek. Daarom gaat het ontwerp de hoogte in. We denken aan maximaal 200 woningen in één toren, waarvan 40 procent in de sociale huursector, 40 procent in de middeldure sector en 20 procent in de vrije sector. Binnen een toren zullen meerdere ‘buurten’ op elkaar worden gestapeld. En in elke buurt zullen verschillende huishoudenssamenstellingen wonen: mensen op leeftijd, samenwonenden, gezinnen met kinderen, alleenstaanden of alleenwonenden. Met allemaal een eigen woning met keuken, woonkamer, slaapkamer en badkamer. Daarnaast heeft elke ‘buurt’ een eigen grote gemeenschappelijke ruimte, waar bewoners gezamenlijk bij elkaar komen om te koken, eten, werken of om plannen te maken.”
Van plan naar plek
“Het is er nog niet. Daarom ben ik er mee aan de slag gegaan”, verklaart Naleye de afwezigheid van een dergelijk project in Amsterdam. Is de tijd er rijp voor? Hij denkt van wel. “We hebben in Amsterdam verschillende plekken waar dit concept goed zou passen: de Sluisbuurt, Amsterdam-Noord bij Buiksloterham, Hamerkwartier of bij de Woonbuurt Ravel bij de Zuidas. We zijn nu serieus in gesprek met ontwikkelende bouwers en de gemeente Amsterdam.” Het project komt namelijk overeen met het plan van de gemeente om middenhuur en sociale woningen te realiseren.
Inmiddels zijn ze samen met architectenbureaus plannen aan het maken en lijkt de realisatie van de groene toren steeds dichterbij te komen. Naleye: “We gaan de komende tijd een digitaal ontwerp van de dorpservaring maken. Zo onderzoeken we hoe gemeenschapszin gevormd kan worden: hoe we we elkaars perspectief kunnen begrijpen, hoe we verwachtingen kunnen managen en hoe we keuzes maken waar iedereen het mee eens is.”
Urban Food Garden als beginpunt
Naleye: “Eerst gaan we de Urban Food Garden bouwen – een glazen kas waar groenten in verbouwd zullen worden – op de locatie waar de uiteindelijke woontoren gaat staan. Hier zullen we samen komen en ideeën uitwerken: over bijvoorbeeld de gemeenschappelijke plekken en keuken. Ook gaan we hier allerlei cursussen geven over hoe je een kruidentuin of een vertical farming kan beginnen en hoe je voedsel verbouwt. Daar willen we de buurt bij betrekken, om zo een duurzame kennishub voor voedsel te worden.”De Urban Food Garden wordt uiteindelijk letterlijk en figuurlijk de kroon op de toren van de Urban Tree Village, maar is naar voren gehaald om de gemeenschapsvorming te ontwikkelen.
Thuiskomen
Zelf vindt Naleye het heel prettig om thuis te kunnen komen in een gemeenschap: waar vreugde en verdriet met elkaar gedeeld kan worden. “Daar ben ik niet de enige in: de belangstelling is overweldigend en beweegt zich door alle leeftijdscategorieën heen,” zegt Naleye: “Sporten, yoga, verjaardagen vieren, lezingen geven en feesten zullen allemaal mogelijk zijn in de Urban Tree Village.” Of zoals op de website van de Urban Tree Village is te lezen: de menselijke maat is belangrijk voor een hechte gemeenschap en een buurtgevoel. Minder hebben en meer delen. Zo wordt thuiskomen iets om naar uit te kijken.
Tekst door: Vincent Kompier
Het ontwerp van de Urban Tree Village is gemaakt door: Space & Matter
Wil je meer verhalen lezen van mensen die in actie komen voor ecologische en verbonden gemeenschappen? Abonneer je op onze wekelijkse nieuwsbrief. Dan mis je niks én je krijgt ons laatste e-magazine cadeau.
