Sam van Gentevoort over hoe zijn vertaalbureau een B Corp werd dankzij collectief ondernemerschap
Bij MaatschapWij zetten we de helden van de betekeniseconomie in de schijnwerpers: oprichters van bedrijven waarin impact op mens en milieu écht voorop staat. Steeds meer economen, denkers en politieke partijen zien dat het economische systeem moet kantelen. Winstoptimalisatie niet als hoogste doel en meer in harmonie leven met onze omgeving en onszelf. Maar hoe werkt dit in de praktijk? Sam van Gentevoort vertelt hoe een van oorsprong traditioneel bedrijf deze transitie probeert te maken. “Collectief ondernemerschap stimuleert het probleemoplossen vermogen van organisaties.”
Wat is er volgens jou aan de hand in de economie en het bedrijfsleven?
“De huidige situatie is voor mijn gevoel het gevolg van een doorgeschoten kapitalistische ideologie. Als gevolg daarvan zijn er te hoge verwachtingen, zijn we individualistischer geworden en putten we de aarde uit. Het kapitalisme heeft natuurlijk ook veel gebracht, maar steeds meer mensen geven aan dat het tijd is voor verandering. In de kern is het geen systeemcrisis, maar een spiritueel en zingevingsvraagstuk. De ecologische en economische vraagstukken met betrekking tot het klimaat of de groeiende ongelijkheid zijn er een gevolg van.”
Hoe ben je tot deze inzichten gekomen?
“Ik ben 12 jaar geleden, tijdens mijn studie, begonnen met een vertaalbureau. De eerste jaren als jonge ondernemer heb ik met veel plezier het reguliere succesbeeld nagestreefd. Na ongeveer acht jaar was het bedrijf flink gegroeid en vond ik het tijd voor meer verdieping. Door een bovengemiddelde interesse voor spiritualiteit en de natuur ben ik lessen sjamanisme gaan volgen. Dit bracht nieuwe inzichten. Ik werd me bijvoorbeeld bewuster van de onrust in mezelf (5 minuten mediteren was al een uitdaging). Ik leerde onder meer dat de natuur in de basis eenvoudig werkt en uitgaat van de basisprincipes eenheid, verbondenheid en diversiteit.”
De natuur werkt in de basis eenvoudig en gaat uit van de basisprincipes: eenheid, verbondenheid en diversiteit
“Een bedrijf kan deze principes ook inzetten. Ook realiseerde ik me hoeveel wij in het Westen vanuit het hoofd en ego beslissen en dat daar alternatieven voor zijn. Je leert bijvoorbeeld wat je krachtdier is en samen met je krachtdier je intuïtie aan te spreken. Eeuwenoude kennis waar we veel van kunnen leren. Zo kwam ik er achter dat mijn pad nu is om bij te dragen aan de kanteling van het systeem vanuit het bedrijf.”
Collectief ondernemerschap leidt tot meer teamspirit bij vertaalbureau Perfect
Hoe geef je daar concreet invulling aan?
“Wij passen collectief ondernemerschap toe in combinatie met het handvest van de betekeniseconomie. Ik denk dat dit een bijdrage kan leveren aan een oplossing voor de hierboven geschetste uitdaging. Collectief ondernemerschap betekent voor ons: samenwerken op basis van zelfsturing en 20 procent van de winst aan winstdeling en aan duurzaamheid besteden. We willen mensen niet veranderen, maar we willen een ecosysteem scheppen waarin mensen zich kunnen ontwikkelen. In een spontaan, zelforganiserend proces. Een idee met grote impact omdat het tegen de heersende ideologie in gaat; bij de meeste bedrijven heeft een kleine groep de grootste belangen als de organisatie beter presteert. Met diverse negatieve gevolgen. Door collectief ondernemerschap toe te passen wordt deze prikkel sterk verminderd.”
Waarom is het belangrijk om een B Corp te zijn?
“Omdat het laat zien dat we voldoen aan de hoogste standaarden op het gebied van maatschappelijke verantwoordelijkheid, diversiteit en transparantie. Tijdens de audit wordt de positieve impact van het bedrijf op werknemers, klanten, leveranciers, de samenleving en het milieu beoordeeld. Wij werken als bedrijf nu zeven jaar met collectief ondernemerschap. Vanuit deze solide basis was het voor ons mogelijk om een B corp te worden. In Nederland zijn slechts 48 bedrijven B Corp gecertificeerd, waaronder de Tony’s Chocolonely, Seepje en Triodos Bank.”
Mensen worden zich er meer van bewust dat alles met elkaar in verbinding staat
Hoe heeft collectief ondernemerschap bijgedragen aan jullie B Corp certificering?
“Ten eerste hebben we het uitgangspunt dat de meeste mensen deugen en naar heelheid streven. Een organisatie moet dit wel wel stimuleren, vooral door los te laten. Collectief ondernemerschap stimuleert om minder volgzaam te zijn en meer vragen te stellen, wat de samenwerking en het groepsbewustzijn te goede komt. Mensen worden zich er meer van bewust dat alles met elkaar in verbinding staat. Vanuit dit inzicht worden betere vragen gesteld en ontstaat er meer dialoog. Dit vergroot de betrokkenheid en het probleemoplossend vermogen van de organisatie. We ervaren eerder gezamenlijk de positieve, maar ook de negatieve gevolgen van onze beslissingen.”
Doordat mensen meer financieel inzicht krijgen ontstaat een beter waardebesef
“Ten tweede zijn onze inkomsten en kosten voor alle medewerkers inzichtelijk en worden elke maand gedeeld. Dit zorgt voor meer inzicht en daardoor kunnen mensen bewuster keuzes maken. Omdat de kosten inzichtelijk zijn ontstaat er ook een beter feedbacksysteem. Er worden namelijk sneller vragen gesteld over uitgaven en er ontstaat minder afstand tussen mensen bij het maken van beslissingen. Doordat mensen meer financieel inzicht krijgen ontstaat een beter waardebesef.”
Een kortere werkdag draagt bij aan gezondheid en geluk
“Het derde voordeel is autonomie over het indelen van je werkdag. In veel bedrijven is geld meer waard dan tijd. Bij winstoptimalisatie als hoogste doel lijkt het vaak goed om de best presterende mensen meer te laten werken, vanuit de gedachte dat dit meer oplevert. Zo ontstaat vaak een bedrijfscultuur waarin mensen die lang en hard werken het meeste aanzien hebben. Wij hebben minder prikkels tot winstoptimalisatie en mede daardoor werkt minder dan vijf procent van de medewerkers fulltime. Omdat mensen meer autonomie hebben werken veel mensen korter dan acht uur per dag. Uit diverse onderzoeken blijkt namelijk dat een kortere werkdag diverse voordelen heeft. Bijvoorbeeld dat een kortere werkdag vaak ook bijdraagt aan een betere gezondheid en meer geluk. Door het bespreken en toepassen van dit soort onderzoeken met elkaar brengen we het ook echt in de praktijk.”
Met collectief ondernemerschap wordt de ongelijkheid tussen aandeelhouders en medewerkers een stuk kleiner
“Last but not least: collectief ondernemerschap leidt tot minder ongelijkheid. Bij het gros van de bedrijven komen de opbrengsten terecht bij een kleine groep aandeelhouders en beslissers. Door het collectieve ondernemerschap worden de vruchten van het ondernemerschap beter verdeeld onder alle medewerkers en de samenleving, waardoor de ongelijkheid tussen de medewerkers en de aandeelhouders een stuk kleiner wordt. De transparantie van ons organisatiemodel, de winstdeling en het duurzaamheidsbudget, de eisen die de B Corp certificering stelt aan inkomensverschillen en belastingen zorgt ervoor dat aandeelhouders minder geprikkeld worden om de ongelijkheid te laten groeien.”
Iedere week een flinke dosis positiviteit en blikverruimende kennis in je mailbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en ontvang gratis ons nieuwste e-magazine. Inspiratie gegarandeerd.
