De verborgen impact van illegale drugs: de Aarde betaalt de prijs

Nergens in Europa wordt zoveel drugs gebruikt als door jongvolwassenen in Nederland. Dat de hele keten van drugshandel – van cultivatie en productie tot distributie – voor alle betrokkenen in en in verrot is, weten de meesten van hen wel. Maar deze groep ‘yogasnuivers’ houdt onbewust veel meer in stand dan dat: drugshandel is een regelrechte aanslag op de Aarde. Als ze dat zouden weten, zouden ze dan nog zo makkelijk dat belletje naar de dealer plegen?

Onder jongvolwassenen is het aantal dat een paar keer per jaar een pilletje slikt groter dan het aantal dat nog nooit xtc heeft gebruikt. En de groep die meerdere keren per week wiet rookt is in de meerderheid ten opzichte van de groep die nog nooit een jointje heeft aangeraakt (cijfers: Trimbos). Kortom: In Nederland is onder jongvolwassenen – met name in de uitgaanswereld – het gebruik van drugs volkomen normaal. Voor jonge mensen die doordeweeks gezond leven en in het weekend los gaan op drugs bestaat zelfs een woord: yogasnuivers.

Dat terwijl de negatieve impact van illegale drugs enorm is. In Nederland en daarbuiten, op iedereen van begin tot eind in de keten en zelfs op de Aarde. Maar voordat we daar op inzoomen, laten we er eerst wat cijfers bij pakken om de vage beelden rondom drugsgeweld te concretiseren. En als je denkt: ‘Ja ja, dat weet ik wel, hoe zit het met de Aarde?’, scroll dan vooral door naar het kopje ‘Druggerelateerde milieuschade’.

Nederland drugsland

Nederlander is marktleider op het gebied van xtc en aanverwante drugs. Niet kaas en bloemen, maar synthetische drugs is ons grootste exportproduct. Dat komt onder andere doordat Nederland van oudsher tolerant is ten opzichte van drugs, en doordat de aanpak van drugs bij de overheid weinig prioriteit heeft. Daardoor is de pakkans klein en zijn de straffen laag.

Niet kaas en bloemen, maar synthetische drugs is Nederlands grootste exportproduct

Door dit klimaat komt bruut drugsgeweld geweld niet alleen voor in Zuid-Amerikaanse landen, maar ook recht onder onze neus. Nederland kent namelijk een heuse onderwereld en een drugsmaffia. Denk maar aan de martelcontainers die in de zomer van 2020 in Noord-Brabant werden gevonden. En de dodenlijst met daarop achttien namen die in het bijbehorende onderzoek werd gevonden. Ook worden er jaarlijks zo’n twintig tot dertig liquidaties onder drugscriminelen uitgevoerd. Daarbij vallen nog wel eens onschuldige doden. Zo werd onlangs de auto waarin Ayla Mintjes reed onder vuur genomen. De auto was van haar vriend – een bekende in het circuit. Vermoedelijk hadden de daders het op hem voorzien. Niet hij, maar zij overleed.

Drugsgeweld buiten onze landsgrenzen

In Mexico heeft bendegeweld gerelateerd aan drugshandel vanaf 2006 meer dan 100.000 levens gekost. Tussen 2007 en 2014 stierven er daar zelfs meer mensen door drugsgerelateerd geweld dan er in diezelfde periode slachtoffers vielen door de oorlog in Afghanistan en Irak. Corruptie en het omkopen van politieagenten en douaneambtenaren komt daar nog bij. Niet gek dat zoveel Mexicanen hun heil zoeken in de Verenigde Staten.

Ook in andere landen in Centraal-Amerika is het flink mis: El Salvador, Honduras en Guatemala worden gezien als de minst veilige landen ter wereld. Ze hebben te maken met politieke en economische instabiliteit en met een plaag van geweld – veelal door bendes en drugskartels. Ook het gebruik van kindsoldaten – dat binnen kartels en bendes aan de orde van de dag is – is een probleem dat zich steeds verder verspreidt. De kinderen worden niet alleen gebruikt als smokkelaars, ze worden ook ingezet als ‘sicaritos’: kinderen die in opdracht van bendes en kartels martelen en moorden. Dat is op zichzelf al erg genoeg, maar bezorgde ouders die hun kinderen dat lot willen besparen zorgen voor enorme vluchtelingenstromen naar Mexico en de VS. Met als gevolg een ware vluchtelingencrisis.

Tot slot moet je weten dat drugshandel een bron van inkomsten is voor terroristische organisaties zoals ISIS, Boko Haram, Al-Qaida en de Taliban.

Druggerelateerde milieuschade

Naast (onschuldige) mensen is ook de Aarde de dupe van drugs. Eén kilo drugs levert dertig tot veertig liter drugsafval op. Gevaarlijk chemisch spul, dat vaak in de natuur wordt gedumpt. Van alleen al het inademen van dat spul krijgen mensen ademhalingsklachten en hoofdpijn. De flora en fauna op dumpplekken treffen het minder goed: zo’n beetje alles wat er leeft wordt zwaar vergiftigd.

Het lijkt goed nieuws dat er steeds minder dumpingen worden gevonden in Nederland, maar er wordt nog net zoveel drugsafval geloosd als voorheen. Criminelen zijn alleen creatiever geworden in hoe ze dat doen. Bijvoorbeeld met een opengedraaid kraantje onder de auto waarin ze op een regenachtige dag rondrijden en zo het afval ongemerkt lozen. Voor drinkwaterbedrijven in Nederland zijn deze lozingen een grote zorg. “Resten worden niet teruggevonden in het drinkwater. Drugsafval bevindt zich aan de oppervlakte, veel bronnen bevinden zich zeer diep in de grond”, zegt een woordvoerder van Vewin (de vereniging van drinkwaterbedrijven in Nederland) in Trouw. Maar omdat drugsafval in potentie wel gevaarlijk kan zijn, wordt de grond bij gevonden dumpingen afgegraven om te voorkomen dat drugsafval toch diep de grond indringt. En in 2017 moest een waterzuiveringsinstallatie in Baarle-Nassau worden stilgelegd door de grote hoeveelheden chemisch afval die erin werden aangetroffen.

Bossen branden voor business

Colombia noemt drugshandel zelfs ‘ecocide’. In het Zuid-Amerikaanse land maakt ieder jaar zo’n 300.000 hectare bos plaats voor cocaplanten. De productie vindt vaak plaats in nationale parken, waar het drugsafval tevens wordt gedumpt. Levensgevaarlijk voor de 17 miljoen mensen en 200 bedreigde diersoorten die leven in en van de rivieren die door de parken stromen.

Voor elke gram cocaïne is vier vierkante meter regenwoud gesneuveld

Dan moet het spul ook nog vervoerd worden naar landen waar het gebruikt wordt. Is dat naar de andere kant van de wereld, dan gaat dat natuurlijk gepaard met CO2-uitstoot. Uit een Brits onderzoek blijkt dat voor elke gram cocaïne die in het Verenigd Koninkrijk gesnoven wordt, vier vierkante meter regenwoud is gesneuveld. Zodoende verdwijnt alleen al door het cokegebruik in het Verenigd Koninkrijk ieder jaar 120 vierkante kilometer aan regenwoud.

Voor het vervoer van de zuidelijke Amerika’s naar de noordelijke, worden afgelegen wegen door beschermde natuurgebieden gebruikt. Daarnaast investeren drugscriminelen om hun geld te witwassen in veeteelt en landbouw in Centraal-Amerika. Bedrijven die – helemaal in die regio – bekend staan om het platbranden van bossen om plaats te maken voor hun business. Het verlies van bossen destabiliseert niet alleen de regio, maar ontbossing heeft wereldwijde gevolgen voor ons klimaat.

Waarom juist jongvolwassenen drugs gebruiken

Weten gebruikers van partydrugs dan niet wat ze (in)direct steunen? Het interessante is: dat weten ze wel. En ze vinden het ook erg. Maar hier komt de crux: ze vinden niet zozeer dat de gebruikers daar medeverantwoordelijk voor zijn. Dat blijkt uit een onderzoek naar preventieprogramma’s van het Trimbos-instituut.

Dat is juist voor deze generatie tegenstrijdig, want deze jongvolwassenen (Generation Z (1996 – 2015) en Millennials (1980-1995)) staan bekend als woke, bewust en idealistisch. Met waarden als duurzaamheid en authenticiteit. Mensen met een purpose job, mensen die gezondheid – zowel van hun eigen lichaam en geest als die van andere Aardebewoners en de Aarde zelf – belangrijk vinden. En daarom ook vaker dan andere mensen vegetariër of veganist zijn. Een avondje uit je plaat op xtc of coke lijkt dan ook helemaal niet in deze levensstijl te passen.

Maar als we Millennials eens beter bekijken, krijgen we meer begrip voor hun ogenschijnlijk opmerkelijke keuze: deze generatie heeft bovenmatig last van FOMO, ervaringshonger en prestatiedruk. Daardoor willen ze niks missen, vinden ze dat ze trots moeten zijn op wat ze in het weekend allemaal hebben beleefd en ervaren ze een grote druk om te presteren. Met als gevolg: stress en burn-outs. Ze willen altijd het beste en wel nu: de beste carrière, het allermooiste feestje en diepgaande vriendschappen.

Drugs kunnen sommige van die behoeften direct verwezenlijken. Zoals wanneer we met een pilletje op met onze vrienden de ultieme ervaring creëren. Ook is drugs het ultieme hulpmiddel om even te ontsnappen en los te komen van alle controle (dat heet dan weer escapisme).

Agendahedonisten

Last maar zeker niet least zijn veel jongvolwassenen agendahedonisten: zij laten hedonistische uitspattingen niet zomaar gebeuren, het wordt nauwkeurig gepland. Zondag moet er immers gesport worden en maandag is het weer volle bak knallen op kantoor. Door alles strak te plannen kan het optimale uit de dag gehaald worden. ’s Ochtends yoga, ‘s avonds snuiven. Agendahedonisten zijn vaak hoogopgeleide twintigers en dertigers in grote steden. Ze hebben een druk, georganiseerd leven en willen daar in het weekend uitbreken. En hoe kan dat nou beter dan met een wilde avond stappen?

En nu?

Voor overheden is een rol weggelegd in de preventie van drugs. Preventieboodschappen zijn nu vooral gericht op de gezondheidsrisico’s van drugs voor het individu. Uit onderzoek van Trimbos blijkt dat boodschappen gericht op criminaliteit en milieuschade kansrijker zijn om drugsgebruik te verminderen. Een goede en langdurige campagne kan hetzelfde effect hebben als roken-campagne had. Daarover is de publieke opinie de afgelopen jaren flink veranderd.

Is legaliseren niet een simpele oplossing? In de Verenigde Staten bleek van niet, toen in enkele staten marihuana legaal werd. De kartels stapten over van cannabis naar crystal meth en lieten daarmee zien hoe flexibel en inventief ze zijn.

Terug naar de voor de consument verborgen impact van drugs. Voor jou is die nu niet meer verborgen. En nu kan je het nooit meer niet meer weten. Dus met welk gemak bel jij de dealer nog?

Iedere week blikverruimende kennis of een goeie dosis positiviteit in je mailbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en ontvang gratis ons nieuwste e-magazine. Inspiratie gegarandeerd.