Met deze zelfmaak-tips eet je betaalbaar én biologisch, ook in tijden van inflatie
In tijden van hoge gasprijzen en dure boodschappen moeten veel van ons bezuinigen. Met deze tips hoef je niet te besparen op biologische voeding. De key: maak het zelf!
Helaas is biologisch voedsel één van de dingen waar mensen het eerst mee kappen als de portemonnee slinkt. Dit terwijl biologisch eten zo belangrijk is: voor zowel ons lijf als de ecosystemen waar we onlosmakelijk mee verbonden zijn. Want pesticiden, dat willen we niet.
De belangrijkste stelregel – voor biologisch eten dat vriendelijk is voor de portemonnee – is: ‘Koop zo min mogelijk kant-en-klare en bewerkte producten en maak het zoveel mogelijk zelf’. Want brood, vegaburgers, granola en mueslirepen zelf maken van biologische basisproducten scheelt in de centen. Het vraagt wat meer tijd, maar levert wél meer voldoening op dan het kant-en-klaar kopen.
Essentiële basistips
Voor een biologische inventaris kun je terecht bij reguliere natuurvoedingswinkels. Wil je nog goedkoper uit zijn, dan kun je lid worden van een VOKO (voedsel coöperatie) bij jou in de buurt. Je wordt lid van de coöperatie, betaalt een jaarlijks bedrag van (ongeveer) twaalf euro voor een eenpersoonshuishouden en speelt een paar keer per jaar caissière in de winkel. Daar krijg je goedkope biologische producten voor terug – zonder de marge van de reguliere natuurvoedingswinkels. In heel Nederland zijn dit soort voedselcoöperaties te vinden. Op deze site vind je er eentje bij jou in de buurt (de blauwe icoontjes geven VOKO’s aan).
Daarnaast kan het ook lonen om biologische groenten te kopen op de markt of direct van een boer. Voor € 9,50 krijg je al een groentepakket voor twee personen thuis bezorgd, veel meer dan je voor dat bedrag bij de natuurvoedingswinkel kunt krijgen. Op dezelfde site (maar dan in de vorm van groene icoontjes) kun je boeren bij jou in de buurt vinden.
En een eigen biologische moestuin, kruidenplantjes op het balkon en wildplukken dragen natuurlijk ook bij aan lage kosten in een biologisch voedingspatroon.
Met deze basistips in je achterhoofd kan je verder aan de slag in de keuken:
Falafel
De basis van falafel zijn kikkererwten. Je koopt ze gedroogd (bij de VOKO ben je dan zeer goedkoop uit), laat ze een nacht of dag weken en plet ze met een stamper (of doe ze in een keukenmachine). Vervolgens doe je er wat basisproducten als knoflook, bloem en kruiden bij en maak bolletjes van het mengsel. In een pan met olie bak je de falafel. Ze zijn naast lekkerder ook gezonder en goedkoper dan de kant-en-klare variant.
Brood
Om zelf brood te maken hebben we niet veel nodig, zelfs geen broodbakmachine. Dit soda speltbrood hoeft zelfs niet te rijzen of te worden gekneed. Het speltmeel kun je direct van een molenaar kopen of, als dit te ver weg is, bij een VOKO of natuurvoedingswinkel inslaan.
Natuurlijk zijn er wel de kosten van de elektriciteit van een oven, maar deze lopen niet hoger op dan de kosten voor een kant-en-klaar brood uit de supermarkt. Daarnaast zorgt de warmte van de oven voor het verwarmen van je huis (en hoeft de radiator dus niet aan of minder hoog). Vooral als je de ovendeur openzet wanneer je klaar bent met bakken.
Mocht je een houtkachel hebben, dan kan je ook in een pan op de oven een brood bakken of in de kachel in een gietijzeren broodbakvorm. Daarvoor kan je de ingrediënten uit dit recept gebruiken. Heb je een buitenruimte dan kan je ook overwegen om een leemoven te bouwen en hier voortaan je baksels in te maken.
Ontbijtmuffins
Helemaal budget: bak tegelijkertijd een ander baksel in de oven. Zoals deze appeltaart muffins. De havermout, bakpoeder, kaneel en hazelnoten kan je goedkoop inslaan bij de VOKO en anders bij de natuurvoedingswinkel. De banaan en appel op de markt. En de plantaardige yoghurt kun je ook zelf maken – wat enorm in centen scheelt.
Granola
Granola is er nog zo eentje die je tegelijkertijd met de muffins en brood in de oven kan bakken. Qua granen zijn er allerlei variaties mogelijk: van havermout als basis tot boekweit. Daarbij doe je noten en eventueel zaden en/of gedroogde vruchten. Beetje olie erbij en bakken in die oven. Vele malen goedkoper dan de kant-en-klare granola’s (ook in vergelijking met de niet-biologische varianten).
Zwarte bonenburger
Je kan van allerlei bonen – maar ook groente – burgers maken. Zwarte bonen gebruiken we niet vaak in de keuken, dus dat is een leuke om een keer mee aan de slag te gaan. En daar heb je in principe weinig voor nodig: een beetje quinoa, een blik zwarte bonen, drie dadels en wat kruiden zoals mosterd, komijn en kurkuma. Deze snij je klein, kneed je door elkaar en maak je burgers van. Hoppakee in de pan en hatsikidee burgers uit eigen hand.
Mueslirepen
Muesli repen zijn handig, maar duur. Een beetje lekkere mueslireep zit al gauw tegen de drie euro aan (ook voor niet-biologische varianten). Dat kan anders. Deze mueslirepen bestaan maar uit vier ingrediënten, kunnen makkelijk bereid worden en er komen geen keukenapparaten of oven aan te pas (scheelt weer op de energierekening).
We kunnen het dus – als het op biologische voeding aankomt – zo duur of goedkoop maken als we willen. Natuurlijk zou het geweldig zijn als biologische voeding over het algemeen goedkoper wordt, zodat zowel kant-en-klare producten als andere producten bij de reguliere natuurvoedingswinkel niet een rib uit je lijf zijn. Maar tot die tijd kunnen we zelf aan de slag. Hopelijk helpen deze zelfmaak-tips je op weg!
Wil je meer tips voor een groen en budgetvriendelijk leven? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en krijg ons laatste e-magazine cadeau.