Gezond eten hoeft niet duur te zijn. 7 tips om goed, betaalbaar en duurzaam te eten

“De verlaging van de btw op groente en fruit naar nul procent laat nog jaren op zich wachten. De komende regeerperiode kunnen de ICT-systemen van de Belastingdienst de verandering niet aan. De coalitiepartijen hadden de fiscale vitamine C-stimulans graag sneller willen invoeren, maar vingen bot bij de fiscus.” Dat las ik in de kranten van 23 januari 2022. Eén dag eerder waarschuwde dezelfde media voor een volgende pandemie. Je zou denken dat de overheid dan nu eindelijk gaat inzetten op preventie, maar helaas … Wil je zelf aan de slag om je gezondheid en vitaliteit een flinke zet in de goede richting te geven? Hierbij zeven tips om goed, betaalbaar en duurzaam eten. 

Als schuldige voor het niet doorvoeren van de verlaging van de btw op groente en fruit wijst de regering naar de Belastingdienst. En ja, de fiscus heeft heel wat ellende aangericht in Nederland, maar is dit niet een beetje kort door de bocht? Als ik bovenstaande op me laat inwerken, kan ik niet anders dan aan deze quote denken: “Wie wil zoekt een oplossing, wie niet wil een reden.”

BOOS

Dat maakt mij zo verdrietig. Of eigenlijk beter gezegd: BOOS! We zijn nog niet eens uit de eerste coronacrisis en de volgende is alweer aangekondigd. En we moeten het deze keer echt anders doen. Dat zegt ook André Rouvoet, voorzitter van koepelorganisatie GGD GHOR Nederland: we zijn namelijk niet voorbereid op een volgende gezondheidscrisis. Rouvoet zegt dat we ‘lessen moeten trekken uit de afgelopen twee jaar’ en we moeten ‘inzetten op publieke gezondheid’. Ik vind het dan ook onbegrijpelijk dat de stekker uit het btw-verlagingsplan is getrokken. Toen dat gebeurde was het kabinet nog geen twee weken oud. Wie zegt dat het plan van de suikertaks op frisdrank dan wel doorgaat? Of wordt daar ook een ‘plausibele reden’ voor gezocht om de stekker eruit te trekken? Ja, dat klinkt negatief, ik weet het. Maar zoals ik al zei, ik ben BOOS.

De afgelopen twee jaar is helemaal niets aan preventie gedaan en alle maatregelen waren gericht op ‘brand blussen’. Symptoombestrijding dus. Het vijfde bordje ‘preventie’, zelf werken aan voeding en leefstijl is nooit verschenen. Luisteren naar André Rouvoet (lering trekken en nu wel inzetten op onze gezondheid) lijkt geen issue.

Met voeding je gezondheid een boost geven

Over waarom groente en fruit zo goed voor je zijn kan ik een heel boek vullen. Heel kort uitgelegd komt het hierop neer:

1. Het levert een belangrijke bijdrage aan een gezonde zuur/base-balans. Deze speelt een hoofdrol in alle processen in je lichaam en brein.
2. Het levert je darmen de broodnodige vezels; een belangrijke voorwaarde voor darmgezondheid. En een gezonde darm is een belangrijke troef voor een gezond immuunsysteem.
3. Het levert je flink wat antioxidanten; belangrijke bewakers van jouw gezondheid waar je simpelweg niet zonder kunt. Zeker niet als er (dreigende) ziektes in het spel zijn.
4. Het zijn bij uitstek ontstekingsremmende voedingsmiddelen. Wat de afgelopen jaren ons geleerd hebben is dat mensen met onderliggende (ontstekings)ziekten gevoeliger zijn voor een ernstig verloop van virussen. Bovendien hebben we inmiddels bijna tien miljoen Nederlanders met een of meer chronische (ontstekings)ziekten.

Iedereen zou per dag minimaal 250 gram groente en 200 gram fruit moeten eten. Dat lukt de gemiddelde Nederlander bij lange na niet. Onder andere doordat bewerkt/ industrieel voedsel zoveel goedkoper is dan onbewerkt voedsel als groente en fruit. Met onderstaande tips hoeft goed, betaalbaar en duurzaam eten echter niet duur te zijn.

7 tips om goed, betaalbaar en duurzaam eten

1. Koop grootverpakkingen

Bak je je eigen brood, quiches, koeken etcetera? Koop dan meel in grootverpakkingen bij een molenaar bij je in de buurt of online. Een aantal adressen waar ik goede ervaringen mee heb zijn: Molen het Lam, De Zuidmolen, Zonnespelt, demolenwinkel.nl. En het mooie is: vaak is (een deel van) hun meel van Nederlandse origine. Dat scheelt ook nog eens voedselkilometers.

Tip: Is zo’n grootverpakking te veel voor jou? Schaf het dan gezamenlijk aan met bijvoorbeeld buren, vrienden, familie of collega’s. En wat ik zelf vaak doe: geef het weg als cadeautje met een leuk etiketje erop.

2. Gebruik je creativiteit
Niets is duurder dan recepten letterlijk opvolgen. Kijk wat in de aanbieding is (bijvoorbeeld uit het mandje ‘weggooien is zonde’) en maak daar je recept mee. Je zult versteld staan van de heerlijke creaties die je zelf bedenkt. Verzin ook wat je met wat je overhoudt kunt maken.

3. Kijk eens vaker om naar ‘kneuzen’
Er is nog zoveel voedsel dat de winkels niet in mag of in een apart ‘kneuzen-hoekje’ staat omdat het niet mooi, groot, klein of eenvormig genoeg is. Te gek voor woorden dat dit nog steeds gebeurt. Zeker omdat je in je appeltaart of in je stoofschotel echt niet ziet dat er ‘kneuzen’ in verwerkt zijn.

4. Koop direct bij de boer
Zeker op het platteland kun je bij stalletjes langs de weg van alles op de kop tikken. Denk aan eieren, jam, honing, aardappelen, groenten etcetera. Even goed opletten als je toch al op pad bent, kan dus heel wat mooi en goedkoop voedsel opleveren. Het levert ook een mooie bijverdienste op voor de kleine boer/teler/producent als we dit met ons allen in stand houden. En … in veel gevallen een mooier landschap omdat de boer weer kleinschaliger gewassen kan telen.

5. Gooi nooit iets weg
Nog steeds gooien we zo’n 35 procent  van ons voedsel weg. Ook dat kan eten duur maken. Niet alleen voor je portemonnee, ook voor de Aarde. Zelfs met de kleinste restjes groenten en aardappelen (of pasta) kun je wel weer iets maken. Pureer het door een soepje, maak er met wat olie, kruiden en kwark een lekkere groentespread van, vul er een lunch-wrap mee of maak er in een mum van tijd een koude lunchsalade van. Lees in dit artikel waarom spreads zo’n beregoed idee voor je gezondheid en vitaliteit zijn.

6. Sla in op de markt aan het einde van de dag
Je betaalt dan een stuk minder voor precies dezelfde producten.

7. Kook met het seizoen
We zijn gewend alles altijd in de supermarkt te kunnen vinden. Voor je portemonnee is het echter een stuk vriendelijker om te koken met groente en fruit van het seizoen. Dat is daarnaast ook nog eens minder belastend voor het milieu dan soorten die zijn geïmporteerd uit landen buiten Europa, per vliegtuig zijn vervoerd, of zijn gekweekt in een verwarmde kas.

Wil je meer verhalen van onze ambassadeurs lezen? Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief en krijg ons laatste e-magazine cadeau.