Met ‘Queer in het licht’ leren queer jongeren dromen over zichzelf

Jong, oud, zwart, wit, lesbisch en transgender: in het boek ‘Queer in het licht’ van Naomi Grant en Nazrina Rodjan staan tientallen verhalen over uiteenlopende queer rolmodellen. Zodat ook jongeren die níet in de hokjes hetero en cisgender passen zich in iemand kunnen herkennen. “Zelf hebben we deze rolmodellen enorm gemist.”

“Voor mij betekent queer eigenlijk alles wat anders dan hetero is”, zo begint de 31-jarige dichter, schrijver en performer Naomi Grant het gesprek. “Dit kan te maken hebben met je seksualiteit, dus op wie je valt, maar ook met je genderidentiteit. Dus als ik het op mezelf betrek: ik ben geboren als vrouw, identificeer mezelf als vrouw, en ik val op vrouwen en mannen. Ik ben dus queer vanwege mijn geaardheid. Maar je kunt ook queer zijn vanwege je genderidentiteit, bijvoorbeeld als je transgender bent.”

Als queer vrouw kwam Naomi er al snel achter dat de meeste liefdesverhalen over een man en vrouw gaan. En dat veel mensen in series, films en boeken cisgender zijn, wat inhoudt dat je genderidentiteit overeenkomt met je geslachtskenmerken. Om jongeren die in de puberteit ontdekken dat ze queer zijn een veilige plek van herkenning te bieden, besloot ze illustrator Nazrina Rodjan te helpen met haar nieuwste project. Samen maakten ze het boek Queer in het licht, met daarin 31 verhalen van diverse queer rolmodellen.

Inclusieve verhalen

Naomi vertelt met enthousiasme over de mensen die in het boek hun verhaal doen. “Zo interviewden we Victoria Cruz. Zij is een bekende transgender lhbti+-activist die eind jaren ’60 betrokken was bij de Stonewall-rellen, een dagenlang protest in New York dat het begin vormde van de Pride zoals we die vandaag de dag kennen.”

“De rolmodellen in ons boek laten de jongeren zien: we zijn hier, we zijn er altijd al geweest, en we zijn er ook voor jou”

Verder komen er ook twee zwarte, lesbische vrouwen in het boek voor die allebei politieagent zijn, leer je een homoseksuele psychiater kennen en lees je over een lesbische moslim die samen met andere queer moslims een stichting oprichtte voor queer islamitische jongeren. Naomi: “Al die mensen, met hun verschillende achtergronden, kleuren en leeftijden, laten zien dat queer mensen overal zijn. En dat je als jong queer persoon alles kunt worden wat je maar wilt.”

Een illustratie uit het boek Queer in het licht. Illustratie door: Nazrina Rodjan

Discriminatie

Voor veel queer personen is dat niet vanzelfsprekend. Zij krijgen met discriminatie te maken. “Vooroordelen, discriminatie en pesterijen geven je het gevoel dat je nooit echt veilig bent: of je er nu persoonlijk mee te maken krijgt of de verhalen van anderen aanhoort. Ik leef zelf bijvoorbeeld altijd met een soort voorzichtigheid. Ik vraag me vaak af: kan ik in deze situatie volledig mezelf zijn, of niet? Daar moeten we als maatschappij zo snel mogelijk vanaf.”

Jong geleerd

En dat begint bij betere representatie. Zolang kinderen niet van anderen te horen krijgen dat queer zijn iets slechts is, begrijpen ze dat een ander niet hetzelfde hóeft te zijn als jij, en jij niet hetzelfde als een ander. Dat merkten Naomi en Nazrina toen ze met een prototype van het boek op basisscholen langsgingen. Naomi: “Een leerling zei: ‘Dit boek gaat eigenlijk over pesten. Over dat mensen worden gepest om wie ze zijn. Dat mag niet gebeuren.’”

“Wat me het meeste opviel was dat het voor geen enkel kind een probleem was. Kinderen zijn wat dat betreft veel puurder”

Over tien jaar hoopt Naomi dat acceptatie van queer mensen de normaalste zaak van de wereld is. En dat niemand zich ooit nog hoeft te verstoppen voor wie ze zijn. “Iedere queer persoon zou zich altijd volledig vrij moeten kunnen voelen, zonder te druk om te moeten voldoen aan een label dat de maatschappij op ons plakt.”

Meer weten over de missie en visie van Naomi? Bekijk haar videoportret:

Dit verhaal kwam tot stand in opdracht van OneWorld en SDG Nederland. Naomi Veldwijk is één van de ‘Goalgetters’: met ‘Queer Bedtijdverhalen’ zet zij zich in voor SDG 5 ‘Gendergelijkheid’ en SDG 10 ‘Ongelijkheid verminderen’.

Video door: Jeppe van Pruissen & Nadine Maarhuis

Op het moment van de video-opname, noemde Naomi Grant zichzelf Naomi Veldwijk, vandaar dat deze naam in de video staat. In het artikel hebben we het inmiddels aangepast.