Zo bewaar je de balans tussen je eigen welzijn en dat van je betekenisvolle bedrijf

Steeds meer mensen kiezen ervoor om in hun werk het eigen korte termijn belang ondergeschikt te maken aan het collectieve belang. Dat zorgt voor een gevoel van zingeving – waar we gelukkig van worden, maar het kan het ons psychologisch ook lastig maken. Hoe bewaar je als sociaal ondernemer de balans tussen je eigen welzijn en dat van je betekenisvolle bedrijf?

Decennialang stond werken simpelweg voor het inruilen van tijd en expertise voor een financiële vergoeding en status. Aan onze baan ontleenden we onze identiteit en daar haalden we voldoening uit. Dat is tegenwoordig wel even anders: we zijn erachter gekomen dat er in het leven meer is dan geld verdienen. Daarbij beseffen steeds meer mensen dat als we zo met de planeet en de samenleving blijven omgaan, onze toekomst er niet bepaald rooskleurig uitziet.

Die shift van geld naar betekenis zorgt ervoor dat steeds meer mensen ‘iets goeds’ willen doen in hun werkende leven. Van de millennials is dat maar liefst 90 procent. Voor de centennials, de generatie erna, is dat nóg belangrijker en zelfs de zwaarstwegende factor in de zoektocht naar een nieuwe baan. De twintigers en dertigers van nu zijn op zoek naar betekenis in plaats van geld.

Waarom werken we?

Adriaan Gijsberts, coach en psycholoog bij Tallr en Shared Ambition, legt uit dat er vier basisbehoeften zijn waarop onze drijfveren om te werken rusten. Van persoon tot persoon zijn er verschillende nuances, maar bij iedereen zijn deze behoeften aanwezig en kom je in disbalans als je ze niet allemaal voldoende aandacht geeft. Deze basisbehoeften zijn:

1.  Zekerheid en verbinding: werk geeft ons inkomen en de zekerheid dat we morgen kunnen eten. En het maakt ons onderdeel van de maatschappij.
2.  Erkenning en jezelf uiten: werk is een manier om onszelf te uiten, te laten zien wie we zijn en erkenning te krijgen.
3.  Ontwikkeling en ontplooiing: werk biedt ons de mogelijkheid onszelf te ontwikkelen en te groeien.
4.  Zingeving en bijdrage aan de samenleving: werk is een manier waarop we kunnen bijdragen aan de maatschappij.

Bij de jongere generaties is de vervulling van de laatste basisbehoefte steeds belangrijker geworden. Dat het vervullen van deze basisbehoefte in hoge mate bijdraagt aan ons geluksgevoel heeft te maken met transcendentie: we worden gelukkiger als we voorbijgaan aan ons eigen korte termijn eigenbelang en ons eigen geluk op de tweede plek zetten om ons in te zetten voor het collectieve belang, waardoor we onderdeel worden van iets groters.

Voor sociaal ondernemers is deze pijler nog net even wat belangrijker, en dat kan tricky zijn. Want als je niet voldoende aandacht hebt voor jezelf en de erkenning daarvan, kom je psychologisch in de problemen. En dan liggen werkgerelateerde gezondheidsklachten als stress en burn-out op de loer.

Stress en burn-out bij betekenisvolle ondernemers

Zijn betekenisvolle ondernemers dan gevoeliger voor dergelijke klachten? Niet per se. Adriaan legt uit: “Aan de ene kant hebben ze een duidelijk gevoel van purpose dat ze heel veel veerkracht oplevert. Aan de andere kant stellen sociaal ondernemers vaak enorme doelen. Bijvoorbeeld het vergroenen van de wereld. De impact die ze willen maken ligt niet volledig binnen hun eigen bereik, en dat kan leiden tot stress. Want stress komt voort uit het ontbreken van controle, niet perse door de hoeveelheid werk.

Als je jezelf dus doelen stelt die buiten je cirkel van invloed liggen, en daar ook nog eens veel waarde aan hecht of je identiteit aan ontleent, word je kwetsbaar. Daarom is het heel belangrijk om je grote doel op te breken in kleinere doelen, die duidelijk binnen jouw bereik en invloedssfeer liggen.”

Het is dus van belang om het gevoel te hebben controle te hebben over je werk. Sterker nog: het is een van de drie aandachtspunten die belangrijk zijn bij het behouden van de balans tussen werk en privé. Deze punten zijn:

• Aandacht voor jezelf als persoon: wie ben jij? Wat wil jij? Wat is voor jou belangrijk?
• Het gevoel hebben van controle over je werk en je grenzen bewaken.
• Zaken bespreekbaar maken: veel problemen worden groter dan nodig omdat mensen het er niet over durven hebben.

Voor betekenisvolle ondernemers is dat in principe niet anders. Maar het lastige is dat zij zichzelf nog wel eens ondergeschikt maken aan de missie van de onderneming, en dan loop je een vergroot risico op werkgerelateerde gezondheidsklachten.

Betekenisvolle ondernemers in balans

Hoe behoud je dan je persoonlijke welzijn als je met je onderneming – die nauw aan het hart ligt – de wereld wilt verbeteren? Daarvoor heeft Adriaan 6 tips:

1.  Wees niet bang om voor jezelf te kiezen in plaats van voor het sociale doel.
2.  Deel dat grote ambitieuze wereldveranderende idee op in kleine, overzichtelijke en behapbare stappen. Maak een soort roadmap naar je doel. Dat stelt je in staat om te focussen op de doelen die je op dit moment kunt behalen en help je jouw bedrijf én jezelf.
3.  Zorg voor een sparringpartner en mensen om je heen waarmee je zaken kan, mag en durft te bespreken.
4.  Wees lief voor jezelf. Het is niet erg als grote ambities net iets te groot blijken te zijn of het allemaal niet lukt zoals je voor ogen had…
5.   …maar laat je niet door iemand anders vertellen dat je ambities te groot zijn en dat je werk gewoon als werk moet zien. Zoek een nieuwe, betere weg naar je doelen als de beoogde route niet haalbaar blijkt te zijn.
6.  Zorg dat je dingen doet die je leuk vindt! Als je purpose zorgt voor taken die je niet leuk vindt, moet je jezelf afvragen of jij wel degene bent die dat wereldprobleem moet oplossen. Misschien is het dan aan iemand anders en zijn er voor jou andere uitdagingen om te tackelen.

Iedere week een flinke dosis positiviteit en blikverruimende kennis in je mailbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en ontvang gratis ons nieuwste e-magazine. Inspiratie gegarandeerd.