Met Martje Fraaije wordt circulair ondernemen het vertrekpunt

In de rol van Sustainability & Circularity Program Manager helpt Martje Fraaije bedrijven toekomstbestendig te maken. Samen met haar klanten onderzoekt ze hun kansen en uitdagingen rondom circulair ondernemen. Dat doet ze onder de vlag van Rabobank Nederland.

“Vijf jaar geleden zagen we veel ontwikkelingen rondom de circulaire economie. Dat zette ons aan het denken: wat betekent dat voor onze zakelijke klanten? We besloten om niet te wachten tot zij naar ons zouden komen, maar om zelf een begin te maken en om samen met hen te kijken naar wat het voor hun business betekent en wat voor elke klant de kansen zijn. Zo ontstond de Circulair Ondernemen Challenge”, vertelt Martje, die al vanaf het begin betrokken is bij het programma.

Circulair Ondernemen Challenge

De Circulair Ondernemen Challenge begint met een company scan. “Dat doen we samen met onze partners KPMG en MVO Nederland. Die scan laat zien wat de circulaire kansen van een bedrijf zijn. Dat zijn er meestal tien of twintig. Van het anders inkopen van je grondstoffen tot het produceren van minder reststromen en alles daartussen. Alles staat in het teken van hoe je meer waarde kunt houden van je product” legt Martje uit. Uit die kansen kiest de ondernemer een idee dat hij tijdens een workshop omzet in een actieplan. In de uitwerking van dat plan blijft de bank betrokken.

Anno 2019 is het niet uitzonderlijk om met dit thema aan de slag te gaan, maar dat was vijf jaar geleden wel anders. Circulair ondernemen was behoorlijk vernieuwend, en dus spannend. Toch voelden alle bedrijven die uitgenodigd werden voor de challenge aan: dit is goed ondernemerschap, dit is goed voor de toekomst van mijn bedrijf. Martje benoemt dat er verschillende noodzaken zijn om het roer om te gooien. “De basis van waarom we hier mee bezig zijn is de toekomstbestendigheid van een bedrijf. Je kunt dat vanuit de risicokant bekijken en vanuit de kans.” Ze legt uit:

“In het eerste geval heb je het over de schaarste van een product waarmee je werkt, of nieuwe wetgeving rondom grondstoffen. Als het de hoofdmoot van je bedrijf is om met plastic bezig te zijn, of met single use plastics, dan heb je straks een probleem. Je kunt dan kijken naar of er een biobased oplossing is of een alternatieve grondstof.

Als je de zaken vanuit de kansen bekijkt, kun je als ondernemer onderzoeken of je een extra businesslijn kunt toevoegen aan de lijn die je al hebt. Verkochte producten laten terugkomen en zorgen voor een tweede leven, bijvoorbeeld.”

Ondernemers duurzaam helpen groeien met circulair ondernemen

Onlangs bracht Rabobank Nederland de publicatie Ondernemers duurzaam helpen groeien met circulair ondernemen uit. Met daarin onder andere de resultaten van de bedrijven die al deel hebben genomen aan de Circulair Ondernemen Challenge. De belangrijkste conclusie van dat rapport is dat driekwart van de Challenge-deelnemers aangeeft dat circulair ondernemen het vertrekpunt van de strategie is geworden.

Een aantal andere opvallende conclusies uit zijn:

• Een derde van de Challenge-deelnemers ziet duidelijk financiële groei voor de eigen organisatie.
• Een derde verwacht positieve financiële impact zowel op het gebied van kostenbesparing als qua omzetgroei (onder meer grotere slagingskans in aanbestedingen).
• Twee derde geeft aan dat de challenge heeft gezorgd voor een betere reputatie op circulariteit waardoor business naar hen toekomt.
• De helft heeft footprint-verlaging gerealiseerd en dat onderdeel gemaakt van de strategie.

Martje stelt dat de circulaire economie als geen ander past bij de Rabobank. “Wij zijn een coöperatieve bank, dan doe je het samen. De circulaire economie kan niet zonder samenwerking, want het is altijd zo dat het afval van de één de grondstof voor de ander is. Dan moet je wel samenwerken om het circulaire product bij elkaar te krijgen.” Tijdens de Circulair Ondernemen Challenge ontstaan dan ook niet zelden samenwerkingen tussen bedrijven.

Groot, groter, grootst

In de afgelopen vijf jaar nodigde Rabobank meer dan 200 zakelijke klanten uit om mee te doen aan hun challenge. Dit jaar wil de bank weer 250 bedrijven helpen en de komende vijf jaar zelfs met 15.000 bedrijven in gesprek gaan naar aanleiding van de publicatie. Dit jaar opende de bank ook de Circulair Ondernemen Desk, waar ondernemers terecht kunnen met vragen over hun circulaire businessmodel.

Martje merkt dat veel bedrijven wel motivatie hebben om circulair te ondernemen maar niet weten hoe ze dat moeten aanpakken. Daarom maakt ze het zo praktisch mogelijk. “We zorgen dat mensen voorbeelden delen, kennis eigen maken en in gesprek gaan met andere ondernemers. Het is echt nodig dat er een samenwerking ontstaat tussen de overheid, het bedrijfsleven en consumenten. We zien nu dat iedereen naar elkaar wijst, maar we moeten kijken wat er nodig is zodat we het met elkaar kunnen doen. In de Challenge hebben we vaak het bekende gezegde gehoord: ‘je ziet het pas als je het doorhebt, maar als je het doorhebt zijn de kansen enorm.’ Begin stap voor stap , en zie dan dat het vanzelf groter wordt.”

Wil je meer weten over hoe Martje Fraaije bedrijven helpt de stap naar circulair ondernemen te maken? Bekijk het videoportret.

Video door: Jeppe van Pruissen

Iedere week een flinke dosis positiviteit en blikverruimende kennis in je mailbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief. Inspiratie gegarandeerd.