Specialisterren excelleert als bedrijf dankzij haar werknemers met autisme
Werken met autisme is niet vanzelfsprekend. Mensen met een vorm van autisme hebben een zorgwekkend lage arbeidsparticipatie: slechts 28% heeft regulier betaald werk, zo concludeert de GGZ. Sociaal ondernemer Sjoerd van der Maaden laat met Specialisterren zien dat het onnodig én onverstandig is om deze mensen buiten de maatschappij te plaatsen.
Talenten
Het begon allemaal met een sabbatical. Toen zijn jongste zoon een vorm van autisme bleek te hebben, besloot Van der Maaden zijn baan als technisch directeur van een Europees internetbedrijf op te zeggen. Samen met zijn gezin zeilde hij een jaar rond de wereld. Aan boord ontwikkelde zijn zoon met autisme zich ontzettend goed. “Als je stressfactoren wegneemt en rekening houdt met iemands beperkingen, dan komen de talenten van mensen met autisme beter tot hun recht.”
Dit was voor Sjoerd Van der Maaden zo inspirerend, dat hij in 2010 Specialisterren oprichtte: een software testbedrijf dat 80% van haar omzet realiseert door te werken met mensen met een vorm van autisme. Met de sociale onderneming wil Van der Maaden zijn werknemers een plek geven in de maatschappij. “We hebben de neiging om hetgeen dat we als minder handig zien als een defect te bestempelen. Als je niet voldoet aan een aantal eisen, dan krijg je een stickertje. En zit dat eenmaal op je voorhoofd geplakt, dan hoort daar een bepaalde status bij. Die krijg je op school, op de universiteit en uiteindelijk in de maatschappij.”
“Als samenleving zetten we mensen met autisme in feite aan de kant.”
Het resultaat van deze stigmatisering, is dat werken met autisme lastig wordt gemaakt en veel mensen met een vorm van autisme dus werkloos thuiszitten. Dit is volgens Van der Maaden zeer onwenselijk. “Je ziet dat mensen met een vorm van autisme met een uitkering sterk de behoefte hebben om zich nuttig te maken en economisch zelfstandig te worden.”
“Werk is de meest relevante vorm van dagactiviteit. Punt.”
Arbeidsparticipatie als middel
Specialisterren leidt mensen met autisme intern op tot testers. Vervolgens zijn de werknemers verzekerd van een baan binnen het bedrijf. De overgang van een uitkering naar een baan als tester met een marktconform salaris (en in sommige gevallen zelfs een auto van de zaak) is groot: “We zien dat onze medewerkers op een heel andere manier in het leven gaan staan. Mensen worden weer zelfstandig, met alle aspecten die daarbij horen: wonen, partners, kinderen, vakantie.”
“Dit zijn mensen die gewoon weer een leven hebben.”
Economisch onhoudbaar
Volgens Sjoerd Van der Maaden is het niet alleen persoonlijk, maar ook economisch gezien onhoudbaar om mensen met autisme buiten de maatschappij te plaatsen. “Iemand met een Wajong-uitkering kost de maatschappij tussen de 45.000 en 53.000 euro per jaar. Ieder jaar weer.”
Specialisterren maakt van uitkeringsgerechtigden belastingbetalers. Hierdoor heeft de sociale onderneming een hoog maatschappelijk rendement: “Voor iedere euro omzet die we genereren, verdient de BV Nederland 1.19 euro.”
Werken met autisme rendabel
Specialisterren streeft bewust naar een economisch rendabele bedrijfsvoering, waarbij er geen concessies worden gedaan aan de kwaliteit. “Je kunt als sociale onderneming wel proberen om de knuffelfactor in te zetten en te zeggen: We zijn zo leuk, onze mensen hebben het zo hard nodig en we willen graag omzet want dat vertalen we in salaris, maar dat is geen houdbaar model”, aldus Van der Maaden. “Het is veel interessanter om te kijken op welke manieren je de talenten van je medewerkers zo kunt inzetten, dat je als bedrijf excelleert en dat je medewerkers zich tegelijkertijd gewaardeerd voelen.”
“Specialisterren is economisch rendabel én maatschappelijk relevant.”
Volgens Van der Maaden is Specialisterren niet ondanks, maar dankzij haar medewerkers zo succesvol: “Mensen met een vorm van autisme testen gemiddeld 30% beter dan iemand anders. De complexiteit, gestructureerdheid en mate van herhaling maakt dat het testwerk heel goed bij onze medewerkers past.”
Andere bedrijfsvoering
Toch verschilt Specialisterren in een aantal opzichten van een regulier ICT-bedrijf. “Onze medewerkers hebben enorm goede skills, maar ze hebben ook beperkingen. Daar moet je reëel over zijn.”
De onderneming heeft dan ook het nodige in haar bedrijfsvoering moeten aanpassen. “Veel van onze werknemers met autisme werken bijvoorbeeld liever aan één project tegelijkertijd. Hierdoor moeten we beter plannen.” Tevens heeft de onderneming meer overhead: “Ook in termen van winstgevendheid verschillen we van een regulier ICT-bedrijf.”
Roep om concurrentie
Om ook andere bedrijven te motiveren mensen met een vorm van autisme aan te nemen maakt, Specialisterren haar aanpak beschikbaar. Tevens onderzoekt de sociale onderneming of ze in de toekomst ook andere bedrijven intensief kan ondersteunen bij de werving en selectie van mensen met autisme: “Iemand zou bijvoorbeeld bij ons stage kunnen lopen zodat het bedrijf in kwestie niet iemand uit de uitkering geplaatst krijgt, maar een junior tester die het klappen van de zweep kent.” Op deze manier hoopt de onderneming junior testers met een vorm van autisme meer aan het werk te krijgen.
Weten waarom Van der Maaden zich 24/7 inzet om mensen met een vorm van autisme aan werk te helpen? Bekijk zijn videoportret:
Video door: Jeppe van Pruissen & Nadine Maarhuis
Ook interessant om te lezen: Zo kneedt Henk Smit gemotiveerde vakmensen
Wil jij graag iemand bedanken omdat hij of zij met hart, hoofd en handen zich inzet voor een socialer en duurzamer Nederland? Vraag dan hier een Maatschapwij-speldje aan en wij zorgen dat het speldje zo snel mogelijk naar je toekomt.
