Klimaatnerd Diederik Samsom is hoopvol over een duurzame toekomst

Voormalig Greenpeace-activist en PvdA-leider Diederik Samsom ziet onze duurzame toekomst – ondanks dat er veel moet gebeuren om de afspraken uit het Klimaatakkoord te halen – zonnig tegemoet. “Er is hoop, maar we moeten ons niet laten ontmoedigen door de berg die we nog moeten beklimmen”, stelt Diederik, nu voorzitter van de klimaattafel Gebouwde omgeving.

Diederik Samsom noemt zichzelf een echte klimaatnerd. “Maar de afspraak die onze regering met het Klimaatakkoord heeft gemaakt om in 2030 49 procent CO2-reductie te hebben gehaald, laat zelfs mij koud. Het is zorgvuldig, gedegen en noodzakelijk, maar ook zielloos. Niemand wordt gedreven door een percentage of jaartal.”

Waar wordt Diederik dan wel door gedreven? Door één dag, ergens in de toekomst, vertelt hij. “De dag dat mijn kinderen hun vader die ene vraag zullen stellen: pap, jullie wisten dus al lang dat het klimaat veranderde, grondstoffen op raakten, oceanen vervuilden en oerbossen verdwenen. Jullie wisten dat jullie mijn toekomst op het spel zetten – en die van mijn hele generatie. Toen jullie dat wisten, pap, wat deed jij toen?”

Lange tijd was Diederik bang voor die dag. “Het eerste decennium van deze eeuw was vrij hopeloos als je bijvoorbeeld kijkt naar duurzame energie. Windmolens en zonnepanelen bestonden al in de vorige eeuw, maar er werd geen vooruitgang geboekt. En nu gaat het opeens met sprongen vooruit. Sprongen die tot een jaar geleden zelfs door de experts niet voorzien werden. En dat is het mooie aan innovatie: als het eenmaal gaat, dan gaat het ook.”

“Die steen moet eerst de heuvel opgerold worden en dat kost bloed, zweet en tranen. Maar als hij op de heuvel is, kunnen we een duwtje geven en dan gaat het.”

Ontspannen houding

En dat is goed nieuws voor iedereen die zich zorgen maakt over het klimaat. “Als je voorheen tegen je rechtse oom vertelde dat zonnepanelen dan misschien wel duur zijn, maar o zo hard nodig, dan rolde hij met zijn ogen en ging hij gewoon verder met leven. Maar dat is aan het veranderen”, vertelt Diederik. “Nu kun je je rechtse oom vertellen dat stroom van zonnepanelen de goedkoopste stroom is die er is. En hetzelfde geldt voor de elektrische auto: straks staat hij in de showroom en is hij goedkoper dan zijn benzine-broertje. En dan gaat het hard, leer mij Nederlanders kennen.”

Volgens Diederik hebben we de wind mee. En dat maakt een houdingsverandering mogelijk. “We hoeven niet meer voorovergebogen tegen de wind in te stoeien”, vertelt hij. “Wie met de wind meebeweegt, kan de spanning van de pedalen halen en naar de horizon kijken. Een meer ontspannen houding aannemen.”

Circulariteit en het Klimaatakkoord

Maar zelfs in deze ontspannen houding moeten we volgens Diederik hard blijven werken. Als je kijkt naar de circulaire economie, dan moet er nog ontzettend veel gebeuren. Neem bijvoorbeeld onze bouwmaterialen: steen, beton of hout recyclen is technisch gezien vrij eenvoudig. Alleen hebben we onze maatschappij zo gecompliceerd vormgegeven dat het logistiek en organisatorisch bijna onmogelijk lijkt. “Als we dát kunnen veranderen, ben ik ervan overtuigd dat de rest volgt.”

Als voorzitter van de klimaattafel Gebouwde omgeving – een van de vijf sectoren van het Klimaatakkoord waarin partijen plannen maken voor CO2-reductie – zet Diederik zich in om woningen en gebouwen wijk voor wijk te verduurzamen. Onder zijn leiding zullen verschillende partijen samenwerken om voor 2050 zeven miljoen woningen en één miljoen gebouwen van aardgas af te helpen.

“De duurzame toekomst is een andere samenleving. Een mooiere. Duurzaamheid brengt meer optimisme, meer samenhang en meer onderling vertrouwen.”

Sociale revolutie

De vooruitgang van duurzame energie laat zien dat het kantelpunt snel is bereikt als politieke, economische en maatschappelijke krachten dezelfde kant op bewegen. En daar kan iedereen aan bijdragen volgens Diederik. “Een mens is in al die velden actief. Als stemmer in de politiek kun je je stem geven aan een partij die de goede kant op beweegt. Als consument kun je bepaalde spullen en diensten wel of juist niet kopen. En als onderdeel van de maatschappij is elke kleine bijdrage die je levert een stap in de goede richting. Als iedereen drie keer meehelpt, dan kan de verandering ook drie keer zo snel gaan.”

Benieuwd naar waarom Diederik Samsom de toekomst hoopvol tegemoet ziet? Bekijk het videoportret:

Video door: Jeppe van Pruissen & Rozemarijn Weyers

Iedere week een flinke dosis positiviteit en blik-verruimende kennis in je mailbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief. Inspiratie gegarandeerd.