De Tweede Kamerverkiezingen: hoe sociaal, duurzaam en vitaal zijn de politieke partijen?

Woensdag 17 maart mogen we weer naar de stembus voor de Tweede Kamerverkiezingen. Weet jij al wat je gaat stemmen, of minstens welke onderwerpen je belangrijk vindt? Bij MaatschapWij zijn dat een socialer, duurzamer en vitaler Nederland. Dus zochten we uit wat de partijen over deze thema’s te zeggen hebben.

Maatschappelijke uitdagingen als klimaatverandering, (economische) ongelijkheid en polarisatie worden steeds groter. Bestaande systemen zijn niet opgewassen tegen de snelle technologische en ecologische veranderingen. Om de maatschappij toekomst-proof te maken, zijn grote transities hard nodig. Daarin zouden politiek en bedrijfsleven een belangrijke voortrekkersrol moeten vervullen. En dus is het cruciaal dat je jouw stem laat horen tijdens de Tweede Kamerverkiezingen.

In dit artikel vind je van de – volgens de peiling – grootste partijen een aantal belangrijke standpunten over de thema’s sociaal, duurzaam en vitaal. Rechtstreeks uit hun verkiezingsprogramma.

VVD: Samen aan de slag. Nieuwe keuzes voor een nieuwe tijd

• Sociaal: Meer aandacht op scholen voor gelijkheid van geslacht, seksualiteit en achtergrond. Diversiteit wordt een verplicht onderdeel in de lerarenopleiding.
• Duurzaam: Klimaatbeleid is geen ideologie. Het gaat om het pragmatisch oplossen van problemen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, economisch te kunnen blijven groeien en zoveel mogelijk je leven te blijven leiden zoals je wilt.
• Vitaal: Aanpakken van problemen als gevolg van doorgeschoten marktwerking en doorgeschoten bureaucratie, zoals toegenomen regeldruk en registraties, declaratiedrang en zorgcowboys die sjoemelen met zorggeld. We verstevigen de voorwaarden rond kwaliteit en bedrijfsvoering voor startende en bestaande zorgorganisaties.

Lees hier het hele verkiezingsprogramma van de VVD

PVV: Het gaat om u

• Sociaal: Geen subsidies meer voor multiculti-clubs.
• Duurzaam: Klimaatakkoord en Energieakkoord door de shredder halen.
• Vitaal: Forse, structurele salarisverhoging en administratie automatiseren, standaardiseren of afschaffen.

Lees hier het hele verkiezingsprogramma van de PVV

CDA: Nu doorpakken

• Sociaal: Wij blijven ons inzetten voor een betere en eerlijke prijs voor de boer. Daarvoor komt er een voedselscheidsrechter als marktmeester tussen boeren, de groothandel en consumenten en bieden wij de consument meer transparantie over de herkomst en productie van ons voedsel.
• Duurzaam: Wij kiezen voor een versnelde overgang naar een betaalbare, duurzame energiemix. Windenergie op zee blijft een belangrijke bron. We blijven investeren in zonne-energie, duurzame biomassa en energiebesparing. Voor de periode na 2030 is kernenergie een serieuze optie.
• Vitaal: Iedere fase van het leven is waardevol, ook als de laatste levensfase gepaard gaat met gebreken en gezondheidsklachten. Die kwetsbaarheid hoort bij het leven en juist dan moeten we er voor ouderen zijn met goede zorg, ondersteuning en aandacht voor zingevingsvragen.

Lees hier het hele verkiezingsprogramma van het CDA

D66: Een nieuw begin. Laat iedereen vrij, maar niemand vallen

• Sociaal: Scholen met meer kansarme leerlingen krijgen een hoger budget. Het geld kunnen zij gebruiken voor het verkleinen van klassen, het aannemen van ervaren leraren of het aanbieden van extra taal- of bijles.
• Duurzaam: Consumenten gaan de ware prijs betalen voor hun voedsel via een duurzaamheidsheffing op vlees. Zo worden de werkelijke kosten voor het milieu, de natuur en de luchtkwaliteit meegerekend in de prijs.
• Vitaal: We verhogen de belasting op suikerhoudende dranken naar Brits voorbeeld en onderzoeken een algemene suikerbelasting. Het effect is dat fabrikanten frisdrank met minder suiker maken.

Lees hier het hele verkiezingsprogramma van D66

GroenLinks: Tijd voor nieuw realisme

• Sociaal: Een geslaagd inburgeringstraject maakt van ‘zij’ ‘wij’. Inburgeringsprogramma’s worden gefinancierd en uitgevoerd door de gemeente en worden mede afgestemd op de capaciteit en behoefte van de inburgeraar.
• Duurzaam: Om de urgentie van de klimaatcrisis te benadrukken, roept Nederland de klimaatnoodtoestand uit. Er komt een minister van Klimaat en Energie die verantwoordelijk is voor het klimaatbeleid en de energietransitie.
• Vitaal: We schaffen de marktwerking in de zorg af. De zorgverzekeraars vormen we om tot publieke zorgfondsen. Samen met lokale burgerinitiatieven, patiëntenorganisaties, mensen met een beperking, zorgaanbieders en beroepsgroepen stellen deze zorgfondsen voortaan in iedere regio één zorgplan op met een bijbehorend zorgbudget.

Lees hier het hele verkiezingsprogramma van GroenLinks

SP: Stel een daad

• Sociaal: We accepteren geen enkele vorm van discriminatie – door niemand. Discriminatie bestrijden we, op basis van ras of van seksuele geaardheid, religie of leeftijd, of wat dan ook. Dat geldt ook voor de achterstelling van mensen op basis van klasse. Politie en OM krijgen meer mensen en mogelijkheden om discriminatie voor onder meer LHBTI+’ers te onderzoeken en te vervolgen.
• Duurzaam: Milieuvervuiling pakken we hard aan. We maken snel een einde aan het gebruik van microplastics. En aan de productie van PFAS. We dwingen vervuilende industrieën om het gebruik van plastic af te bouwen. Ook voeren we statiegeld in voor blik en plastic flesjes.
• Vitaal: Sport verbroedert, brengt mensen samen en is gezond. We willen meer gymlessen en sportbeoefening op school, onder leiding van vakleerkrachten.

Lees hier het hele verkiezingsprogramma van de SP

Partij van de Arbeid: Ons plan voor een eerlijker en fatsoenlijker Nederland

• Sociaal: Het schoolvak burgerschap en sociale vaardigheden wordt verplicht. Met dit vak creëren we nadrukkelijk aandacht voor de onderlinge verschillen en het besef van ‘eenheid in verscheidenheid’; iedereen is anders en daardoor is iedereen gelijk.
• Duurzaam: We stoppen met alle subsidiëring van fossiele brandstoffen. En we sluiten alle kolencentrales per 2025.
• Vitaal: In een ontspannen samenleving combineer je je werk met tijd voor jezelf. Alle werkenden krijgen, binnen redelijke voorwaarden, het recht op een flexibel rooster met de mogelijkheid van een 32-urige werkweek.

Lees hier het hele verkiezingsprogramma van de Partij van de Arbeid

ChristenUnie: Kiezen voor wat écht telt

• Sociaal: We willen voor iedereen gelijke kansen, een gelijk sociaal vangnet en een vergelijkbare pensioenopbouw. Daarom komt er een verplichte, betaalbare publieke basisverzekering voor arbeidsongeschiktheid voor alle werkenden – dus ook voor zzp’ers. Zij krijgen ook het recht pensioen op te bouwen bij een pensioenfonds.
• Duurzaam: Wat betreft bereikbaarheid en betaalbaarheid moet het reizen per trein naar Europese hoofdsteden concurrerend worden met het vliegtuig.
• Vitaal: Steeds meer werknemers en studenten krijgen te maken met burn-outs en overspannenheid. We starten samen met overheid, werkgevers, werknemers en ondernemingsraden een offensief om deze zorgelijke trend om te buigen, door middel van voorlichting en toezicht.

Lees hier het hele verkiezingsprogrammaprogramma van ChristenUnie

Partij voor de Dieren: Idealisme is het nieuwe realisme

• Sociaal: Scholen geven voorlichting over sekse-, gender- en seksuele diversiteit (vanaf nu “LHBTIQA+”). Vaardigheden om LHBTIQA+-acceptatie te bevorderen worden onderdeel van de docentenopleiding.
• Duurzaam: Al het beleid, op welk gebied dan ook, wordt getoetst op het effect dat het heeft op duurzaamheid, dierenwelzijn en mensenrechten. De overheid geeft het goede voorbeeld. De inkoop van alle producten en aanbestedingen wordt 100 procent duurzaam en fair trade in 2030.
• Vitaal: Kindermarketing voor producten met te veel suiker, zout of vet wordt verboden: geen reclame voor (en óp) snoep en fastfood die gericht is op kinderen onder de twaalf jaar.

Lees hier het hele verkiezingsprogramma van Partij voor de Dieren

50PLUS: De kracht van PLUS

• Sociaal: 50PLUS wil dat gemeenten beleid en activiteiten ontwikkelen die gericht zijn op leefbare wijken waarin sociaal isolement en eenzaamheid voorkomen worden. Hier moeten financiële middelen voor vrij gemaakt worden, maar ook ruimte binnen wet- en regelgeving voor gecreëerd worden, bijvoorbeeld richting de aanwezigheid van horeca.
• Duurzaam: 50PLUS wil de wereld leefbaar houden voor huidige en toekomstige generaties. 50PLUS staat voor een krachtig klimaat-, energie- en milieubeleid en maakt zich sterk voor het behoud en herstel van de biodiversiteit. Daarbij moet getracht worden schade aan de economie te voorkomen en economische groei niet te belemmeren.
• Vitaal: Gezonde voedselproducten horen thuis in het lage btw-tarief, ongezonde producten in het hoge btw-tarief.

Lees hier het hele verkiezingsprogramma van 50PLUS

Denk: Samen zijn wij Nederland. Denk voor de toekomst

• Sociaal: Een verplichte cursus voor alle medewerkers van de overheid om bewustwording over discriminatie en racisme te creëren. Antidiscriminatie komt expliciet in de ambtseed.
• Duurzaam: DENK wil verregaande maatregelen om de dierdichtheid en intensiteit van de landbouw terug te dringen, om zo het stikstofprobleem op te lossen en kleinschalige landbouw te bewerkstelligen.
• Vitaal: Reclame en advertenties voor alcohol worden ter bescherming van onze jongeren aan banden gelegd.

Lees hier het hele verkiezingsprogramma van DENK

SGP: In vertrouwen

• Sociaal: We verzetten ons tegen ideologisch gedreven pogingen om gewone verschillen tussen de geslachten weg te werken. Genderincongruentie blijft als afwijking van de gangbare orde een aangrijpende uiting van de gebroken schepping.
• Duurzaam: Het klimaat is niet maakbaar. We moeten onze verantwoordelijkheid nemen, maar wel in de wetenschap dat wij niet alles in de hand hebben en dat we het in goed vertrouwen kunnen overlaten aan de Schepper én Onderhouder van hemel en aarde.
• Vitaal: Er worden afspraken gemaakt met de levensmiddelenindustrie en maaltijd-producerende bedrijven en instellingen over het maximum zoutgehalte en het toevoegen van kunstmatige toevoegingen voor in Nederland geproduceerd voedsel. Tegelijkertijd worden er afspraken gemaakt over het gebruik van gezonde, verse, lokale en seizoensgebonden producten bij de productie van voeding.

Download hier het hele verkiezingsprogramma van SGP

Forum voor Democratie: Stem Nederland terug

• Sociaal: Geen multiculturele projecten, geen subsidies voor organisaties die een bijzondere ‘identiteit’ vertegenwoordigen, geen verplichte diversiteitsquota en geen speciale LHBTI-convenanten. Wat ons betreft is iedereen gelijkwaardig en wordt iedereen in gelijke gevallen, gelijk behandeld.
• Duurzaam: Schonere lucht, bodem en water. Meer bomen, meer natuur. Maar stoppen met de klimaatplannen. Opzeggen van het Parijs-akkoord. Wij willen doorgaan met gebruik van gas voor de verwarming van woningen en voor de industrie. Stoppen met de horizon-vervuilende, geldvermalende windturbines. Investeren in kernenergie. En CO2 niet langer zien als ‘vervuiler’.
• Vitaal: Meer aandacht voor producten van Nederlandse bodem, verkleinen afstand tussen voedselproductie en consument, kinderen leren waar ons eten vandaan komt.

Lees hier het hele verkiezingsprogramma van Forum voor Democratie

JA21: Het Juiste Antwoord

• Sociaal: Een terugkeer naar de menselijke maat als richtinggever voor overheden, zorginstellingen, woningcorporaties en het onderwijs.
• “Duurzaam”: Klimaatadaptie, dus aanpassingen aan het klimaat, om de gevolgen van klimaatverandering te ondervangen, in plaats van vruchteloze strijd voeren tegen het klimaat zelf.
• Vitaal: Geen ongeremde uitbreiding van de huidige zorgvuldige euthanasiepraktijk, door meer aandacht te besteden aan eenzaamheid, angst en andere factoren die het gevoel van een zogenaamd ‘voltooid’ leven opwekken.

Lees hier het hele verkiezingsprogramma van JA21

Volt: Toekomst made in Europe

• Sociaal: Volt wil een eerlijk, doelmatig en snel asielbeleid dat direct recht geeft op sociale, juridische en psychologische bijstand.
• Duurzaam: Volt zet in op alternatieven voor vliegen binnen Europa. Hiervoor zijn een volwaardig hogesnelheidsnet en andere ov-diensten, die de lidstaten met elkaar verbinden, nodig.
• Vitaal: De stap van economische winst naar welvaart zetten we door naast het bbp de brede-welvaarts-monitor (bwm) te gebruiken. Naast welvaart kijkt de bwm ook naar andere belangrijke zaken zoals onze gezondheid, onderwijs, arbeid, veiligheid, wonen, het milieu, vertrouwen en een eerlijke verdeling van de welvaart.

Verder in verdiepen?

• Test je politieke voorkeur met de StemWijzer
• Kom erachter welke politieke partij(en) het best bij jouw ideeën passen met PartijenWijzer
• Check wat ‘jouw partij’ zegt over bepaalde onderwerpen op Wat zegt mijn partij
• Ontdek welke partij voor jou is op Kieswijzer
• Ook handig en leuk: volg Partijprogramma’s in Posts op Instagram, waar elke dag een quote uit een programma geplaatst wordt

Iedere week verhalen over een sociaal, duurzaam en vitaal Nederland in je mailbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en ontvang gratis ons nieuwste e-magazine. Inspiratie gegarandeerd!