Rineke Dijkinga gaat tot op de bodem (en verder) voor echt gezond voedsel

Onbewust, onbedoeld en ongewild eten we onszelf én de Aarde chronisch ziek, ziet health keeper en earth keeper Rineke Dijkinga. Door te kiezen voor een gezonde bodem, en daarmee voor gezonde darmen, kunnen we het tij keren. Wij mensen zijn namelijk niet alleen wat we eten, maar vooral wat ons eten at. Rineke: “Groenten die in weer en wind aanvallen van insecten en schimmels hebben overleefd, zitten vol levenskracht.”

“Ziektes zetelen in je darm, dat zeiden de oude geneesheren duizenden jaren geleden al. Inmiddels is er bijna geen onderzoek dat de link tussen chronische ziektes en onze darmgezondheid niet legt”, vertelt Rineke Dijkinga. Als orthomoleculair en natuurgeneeskundig therapeut hielp ze duizenden mensen met chronische klachten anders te eten: “Mensen staan er vaak niet bij stil dat onbewerkte voeding de oplossing kan zijn. Terwijl: of je nu lekker wilt slapen, je mentaal fit wilt voelen of je brein vitaal wilt houden, het staat allemaal in relatie tot wat er in je darmen gebeurt.”

“Wat niet in de bodem zit, kan ons voedsel niet opnemen en komt dus ook niet op ons bord terecht”

“Alles wat op ons bord ligt, komt van de bodem. Of dat nu direct is omdat we groenten eten, of indirect omdat we een ei eten, die kip heeft ook eten van de bodem gehad. De conditie en de kwaliteit van de bodem bepalen de kwaliteit van ons voedsel”, legt Rineke uit. “Maar sinds de Tweede Wereldoorlog is de voedingsstoffendichtheid in de bodem door de intensivering en industrialisering van de landbouw met tientallen procenten afgenomen. En wat niet in de bodem zit, kan ons voedsel niet opnemen, komt niet op ons bord terecht en kan dus ook niet in onze darmen worden opgenomen.”

Bovendien wordt veel van ons voedsel uit deze bodems vervolgens geraffineerd en bewerkt. Hierdoor zitten velen opgescheept met een ongezonde darm die niet in staat is om adequaat te dealen met milieu-toxines, pesticiden en medicijngebruik. Rineke: “Als die stoffen niet door je darm worden afgebroken, komen ze in je bloedbaan terecht en moet je lever ze onschadelijk zien te maken. Maar hoe doet die lever dat? Met behulp van mineralen en sporenelementen die … niet meer in ons eten zitten. Deze verminderde ontgifting is een van de oorzaken dat we ziek worden. Zo ontstaan er ook vaak meerdere ziektes, slikken we nog meer medicijnen en komen we in een negatieve spiraal terecht.”

Regeneratief voedsel

Gelukkig werkt dit principe ook de andere kant op. Want zodra we kiezen voor biologisch, biodynamisch Biodynamische landbouw (keurmerk: Demeter) voldoet aan de normen voor biologische landbouw. Daar bovenop gelden extra eisen en uitgangspunten. Zo worden de structuur en vruchtbaarheid van de bodem binnen biodynamische landbouw versterkt en opgebouwd. Dit zorgt voor een rijk bodemleven. Een ander belangrijk verschil zit bijvoorbeeld in het zoveel mogelijk behouden van het eigen karakter van dieren. Bron: https://www.odin.nl/service/meest-gestelde-vragen/algemene-vragen/wat-is-het-verschil-tussen-biologisch-en-biodynamisch/ of regeneratief voedsel dat de bodem voedt, voeden we ook onszelf. Dan bouwen we tegelijkertijd aan een gezonde basis voor natuurlijke ecosystemen (de bodem) en een gezonde basis voor onze gezondheid (onze darmen). “Het probleem is alleen dat gezonde voeding van een gezonde bodem zo langzamerhand onbetaalbaar begint te worden”, benadrukt Rineke. “Inkomensongelijkheid en gezondheidsongelijkheid gaan hand in hand. We moeten deze problemen niet afzonderlijk, maar gezamenlijk aanpakken.”

“Het kan niet zo zijn dat gezondheid iets is voor rijke mensen”

Een deel van de oplossing schuilt volgens Rineke in lokale voedselsystemen. “Zo kunnen we kleinschalige regeneratieve projecten levensvatbaar maken voor de boer en de consument voorzien van goed, betaalbaar en lokaal eten dat toegankelijk is voor iedere portemonnee.”

Agroforestry in Groningen

In het Groningse Sellingen bouwt Rineke op een paar hectaren land aan dit lokale voedselsysteem: “Na zestien jaar een eigen praktijk te hebben gehad, wilde ik mensen helpen om met voeding ziektes te voorkomen. Dus begon ik kookboeken te schrijven. Met de opbrengst hebben mijn man en ik in 2017 een stuk akkerland gekocht, waar alles draait om de ‘gezondheidswaarde per hectare’ voor bodem, mens, dier en planeet. Ik zeg weleens voor de grap: ‘Zo werd ik de eerste orthomoleculaire boerin van Nederland.’”

“Je kunt wel denken dat je als mens boven de natuur staat, maar de natuur doet gewoon haar ding. Het enige wat we kunnen doen is haar wijsheid volgen”

“We voelen ons soms net The Biggest Little Farm: het ene jaar is de helft van de oogst verdroogd, het andere jaar halen we per dag drieduizend slakken van de kool”, lacht Rineke. Het heeft haar geleerd dat gezondheid om veerkracht gaat. En dat complexiteit een vereiste is voor die veerkracht: “Je kunt als je net met de natuur mee begint te boeren wel allemaal plannen maken, maar als je ecosysteem nog niet in balans is, dan moet je die plannen weer herzien. Met alles wat spontaan opkwam hebben we zoveel lol gehad en daar heb ik hele mooie producten van gemaakt. Zoals van het allerergste onkruid een overheerlijke pesto.”

Foto door: Normafotografia.nl

“Je wordt er heel nederig van”, deelt Rineke, “want je kunt wel denken dat je als mens boven de natuur staat, maar de natuur doet gewoon haar ding, en het enige wat we kunnen doen is haar wijsheid volgen. Inheemse volkeren doen dat al duizenden jaren. Dat vind ik zo indrukwekkend, dat zij bij iedere beslissing zeven generaties vooruit denken. Als wij dat zouden doen, dan zouden de landbouw en de gezondheidszorg er heel anders uitzien.”

Dromen

Voor de toekomst heeft Rineke allerlei dromen. Bijvoorbeeld dat de ministeries van landbouw en gezondheid aan elkaar gekoppeld worden omdat de problematiek zo met elkaar te maken heeft. En dat gezondheid en voeding onderdeel worden van het basisonderwijs, zodat kinderen zich van jongs af aan verbonden voelen met zichzelf, voedsel en de natuur. Ook hoopt ze dat handwerk weer nobel wordt. “Laten we niet langer denken: ‘Appels plukken, dat doen wij niet.’ Maar laten we daar weer de meerwaarde van inzien, bijvoorbeeld op het gebied van zingeving en stressreductie. Zodat bedrijven ook zeggen: ‘Jij hebt het zo druk gehad, ik zie dat jij ongelooflijk veel stress hebt, ga lekker twee middagen per week buiten op het land werken.’ Dat zou al zoveel schelen. En als we daardoor meer mensen op het land hebben, gaan we ons automatisch ook weer verbinden met voedsel en de Aarde die het voortbrengt.”

Meer weten over de missie van Rineke Dijkinga? Bekijk haar videoportret:

Op zoek naar meer verhalen over de relatie tussen menselijk en ecologisch welzijn? Lees dan ook de gastblogs van ambassadeur Rineke Dijkinga. En schrijf je in voor onze nieuwsbrief, dan mis je niks en je krijgt ons laatste e-magazine cadeau.

Video door: Jeppe van Pruissen, Lara van Dorresteijn & Nadine Maarhuis