Een slecht karakter ligt niet alleen aan genen of opvoeding

Het idee dat ‘we zijn wat we eten’ is inmiddels een wetenschappelijk goed onderbouwde waarheid. Wat we dagelijks consumeren, heeft directe invloed op onze fysieke gezondheid. Bij de gevolgen van slecht eten, denken we echter vooral aan overgewicht of lichamelijke ziektes. Maar het heeft ook grote invloed op onze mentale gesteldheid en op ons karakter! Ongezonde voeding maakt humeurig.

Iedereen kent het wel. Je loopt op straat of in een winkel en iemand stoot je per ongeluk aan. Je staat stil, en na de initiële verrassing, zoek je oogcontact met de persoon in kwestie en er komt direct een ‘oh excuses’ of een ‘sorry’ uit je mond rollen. Je excuseren voor iets wat je zelf niet hebt gedaan, hoeft uiteraard niet, maar het is de macht der gewoonte. Het was duidelijk een verkeerde afstandsinschatting van de ander, denk je. Misschien stond ik wel in de weg… Kortom een onschuldig ongelukje.

De ander zegt echter niks, maar kijkt je boos aan en loopt zonder iets te zeggen door. Nu voel jij ergernis opkomen, maar als je lekker in je vel zit, laat je dit incident weer snel varen. “Ach, die heeft vast een slechte dag”, zeg je tegen jezelf en je gaat door met de orde van de dag.
Maar misschien komt die slechte dag wel niet door relationele strubbelingen of een uitbrander van een hardvochtige baas. Misschien is er iets anders aan de hand… Misschien lag het wel aan het ontbijt!
Nieuwe studies onthullen verrassende verbanden tussen voeding en gedragskenmerken zoals impulsiviteit, geduld en stemming. Kunnen we onze relaties verbeteren door simpelweg onze voedingskeuzes aan te passen? Jazeker!

“We kunnen onze relaties verbeteren door onze voedingskeuzes aan te passen”

Van voorverpakt eten word je een agressieve kl**tzak
In een eerder artikel op MaatschapWij heb ik het gehad over de darm-breinverbinding, meer specifiek over de microbioom-darm-breinverbinding. Over hoe pesticiden die verbinding verstoren. Dat vind ik zelf een uiterst interessant onderwerp en graag licht ik dit nog eens kort toe. Want jammer genoeg is nog niet iedereen hiervan op de hoogte.

Wat betekent nou precies ‘de darm-breinverbinding‘? De Brain-Gut Axis, in het Engels, is een complex communicatiecircuit dat de hersenen en het darmstelsel met elkaar verbindt. Dit systeem maakt gebruik van zenuwsignalen, hormonale boodschappen en immuniteitsroutes om informatie in beide richtingen te verzenden. Recent onderzoek heeft aangetoond dat deze verbinding niet alleen van belang is voor het aansturen van de spijsvertering, maar ook een cruciale rol speelt in onze mentale en fysieke gezondheid.

Ja, die twijfel aan jezelf, die angst, of het algehele gevoel van malaise dat je voelt na het eten van een bus Pringles komt dus niet alleen voort uit je cognitieve besef dat dit waarschijnlijk voor je lijn en gezondheid geen goede keuze was; het is een directe biologische respons.

Sterk bewerkte (nutriënt-arme) of bespoten voedingsmiddelen kunnen ontstekingen bevorderen, de samenstelling van je darmmicrobioom verstoren en daarmee via de darmhersen as bijdragen aan negatieve gevoelens en stemmingswisselingen. Een gezond microbioom produceert neurotransmitters zoals serotonine. Een verstoord microbioom kan leiden tot een tekort aan deze ‘feel-good’-stoffen, wat stemmingswisselingen of zelfs depressieve gevoelens kan veroorzaken.

“Mensen worden agressiever als hun darm-hersenverbinding is verstoord”

Maar bij je onaangenaam voelen blijft het niet, mensen worden ook agressiever als hun darm-hersenverbinding verstoord is. Een onderzoek onder gewelddadige jongeren toonde aan dat het toedienen van vitamine- en mineralensupplementen leidde tot een vermindering van gewelddadige handelingen met 91 procent vergeleken met een controlegroep. De betrokken jongeren hadden tekorten aan essentiële voedingsstoffen zoals ijzer, magnesium, vitamine B12 en foliumzuur, die cruciaal zijn voor een goede hersenfunctie. Een gevolg van een slecht dieet. Deze cruciale voedingsstoffen komen in steeds mindere hoeveelheden voor in onze moderne diëten, die voor een groot deel bestaan ‘ultra-processed foods’ (UPF’s).

De boosdoeners komen niet vers van het land
De grootste reden dat er storing ontstaat in deze verbinding is onze consumptie van bewerkte voedingsmiddelen. Deze zijn schadelijk door hun samenstelling en hebben een negatieve impact op onze gezondheid. Ze bevatten vaak veel toegevoegde suikers, die snelle pieken en dalen in de bloedsuikerspiegel veroorzaken. Dit bevordert ontstekingen, verhoogt het risico op obesitas en diabetes en beïnvloedt de hersenfunctie, wat stemmingswisselingen kan veroorzaken.

Daarnaast bevatten ze ongezonde vetten, zoals transvetten, die het slechte cholesterol verhogen en ontstekingen in het lichaam versterken. Essentiële voedingsstoffen, zoals vezels en vitamines, gaan tijdens het verwerkingsproces verloren, of worden er doelbewust uit verwijderd, wat kan leiden tot tekorten en een verstoorde darmgezondheid.

Kunstmatige toevoegingen, zoals conserveringsmiddelen, emulgatoren en kleurstoffen, kunnen de darmflora negatief beïnvloeden en worden in verband gebracht met veel chronische aandoeningen. Ook de hoge zoutgehaltes in bewerkte voeding dragen bij aan verhoogde bloeddruk en een onbalans in de darmflora.

Wat betekent dit voor jou?
De wetenschap maakt duidelijk dat gezonde voeding meer is dan een keuze die leidt tot een gezond lichaam, het blijkt tevens een investering in ons karakter en onze relaties. Door ons te focussen op een uitgebalanceerd dieet met veel vezels, gezonde vetten en minimale bewerkte voedingsmiddelen, kunnen we ons gedrag en onze stemming op een positieve manier beïnvloeden, en dus onze relaties!

“Gezonde voeding is ook een investering in ons karakter en onze relaties”

Stoppen is moeilijk
Waarom eten we deze troep dan toch eigenlijk? Dat komt omdat het niet makkelijk is om ervan af te blijven. De slogan van Pringles zegt het allemaal: ‘Once you pop, you can’t stop!’ Bewerkte voedingsmiddelen zijn namelijk ontworpen om overconsumptie te stimuleren door hun ‘hyper smakelijke’ eigenschappen (het zogenaamde ‘blisspoint’ van de combinatie van suiker-zout-vet). Dit verstoort de verzadigingssignalen in onze maag (het leptine-hormoon) en leidt tot overeten. Het resultaat is een vicieuze cirkel van slechte voedingskeuzes die onze algehele gezondheid negatief beïnvloeden.

Moeten we met z’n allen in Rehab?
Nee, niet getreurd, zelf de meest Mcdonald’s-verslaafden onder ons kunnen het tij keren. Het begint met kennis en bewustzijn en die heb je nu. Dan volgt het besef dat slecht eten vaak het gevolg is van gebrek aan tijd en vaardigheden. Het maken van maaltijden die niet (deels) uit een pakje komen, vergt namelijk meer tijd. Je moet het ‘microwave’ tijdperk helaas achter je laten.

Gelukkig is er YouTube. En kan dus echt iedereen leren hoe je een heerlijke stoof maakt, een stuk zalm perfect aanbakt of een bietje subliem roostert. Het aspect ‘tijd’ is wellicht lastiger. Maar juist daar liggen enorme kansen! Want, als je eens goed nadenkt over waar je precies je tijd aan besteedt, dan zijn er vaak verrassend veel gewoontes die je misschien sowieso overboord wilt gooien, of in ieder geval wilt minderen. Je weet wat ik bedoel: uren scrollen op Instagram, hangen voor de tv, gamen, uit drinken met vrienden/vriendinnen.

“Geef je partner een mentale boost met een gezonde maaltijd”

Ik moet denken aan een oud gezegde: de liefde gaat door de maag. Dat krijgt nu een heel nieuwe betekenis. Heb je te maken met een gefrustreerde, ontevreden partner? Dan sla je met het koken van een gezonde maaltijd de ultieme twee vliegen in één klap. Je geeft iemand een mentale boost met een daad van liefde en een microbioom-boost door een vezelrijke, vitamine- en omega 3-rijke maaltijd voor te schotelen.

Haal dus je ingrediënten bij je lokale regeneratieve bioboer, trek je schort aan en werk aan je karakter en je relatie!