“De oplossingen voor het klimaatprobleem zijn er, waar wachten we nog op?”
Volgens Sven Jense hebben we veel te lang naar het klimaatprobleem gekeken en veel te weinig naar de oplossingen. Toen hij het Amerikaanse boek Drawdown las, met daarin 100 oplossingen om het tij te keren, kreeg hij weer hoop. Hij besloot het boek naar Nederland te halen. Alle 100 oplossingen zijn schaalbaar, financieel uitvoerbaar en rendabel. En dus: voor iedereen interessant. ”Waar wachten we nog op?” vraagt Sven zich af.
“De opwarming van de aarde is vergelijkbaar met hoe ons lichaam reageert op opwarming”, vertelt Sven Jense. “Als we niks doen heeft de aarde in 2100, met drie graden opwarming, levensgevaarlijke koorts.” Dat leidt tot stormen, bosbranden, onder water gelopen land, mensen die sterven van hitte of honger. Dit is niet alleen een toekomstbeeld, het gebeurt nu al. Als we niets doen leidt dat tot iets wat lijkt op het eind van onze soort. “Natuurlijk zijn er vaker diersoorten verdwenen, maar aangezien het ónze soort is die verdwijnt, en daarmee vele andere, is dat wel een probleem. Het grootste probleem ter wereld, zelfs.”
“Als we niks doen heeft de aarde in 2100 levensgevaarlijke koorts.”
Waarom we niks doen terwijl de (quote) ‘allergrootste noodsituatie die je je kan bedenken zich op dit moment afspeelt’? Het probleem is zó groot dat het voor ons mensen, psychologisch gezien, heel moeilijk is om mee om te gaan. Volgens Sven Jense is ons ‘coping’ mechanisme voor problemen van dergelijk omvang simpelweg ontkenning: ‘het kan niet waar zijn’. En dat we in ons dagelijkse leven niet ervaren dat we in een noodsituatie zitten helpt volgens hem niet bepaald. Het is lekker weer en er ligt eten in de supermarkt. Maar Sven vindt het écht tijd om aan de noodrem te trekken. In het boek Drawdown worden 100 oplossingen uitgebreid beschreven.
Project Drawdown
Paul Hawken –Amerikaans milieuactivist, ondernemer en auteur– was jarenlang op zoek naar de meest effectieve klimaatoplossingen. Toen niemand hem een antwoord kon geven besloot hij ze zelf systematisch en integraal in kaart te brengen. Hij stelde een team samen van zo’n 60 voornamelijk jonge wetenschappers en honderden adviseurs, waaronder weinig klimaatwetenschappers maar juist multidisciplinaire ‘slimme mensen’. Na twee jaar onderzoek was het resultaat het boek Drawdown, dat uitkwam in 2017.
“Drawdown als definitie is het moment waarop de concentratie broeikasgassen in de lucht niet meer stijgt, maar vlak is geworden en begint te dalen.”
Drawdown bevat 80 bestaande en 20 nieuwe oplossingen om klimaatontwrichting te keren. Inclusief CO2 impact, kosten en baten. De oplossingen zijn schaalbaar, financieel uitvoerbaar en zelfs rendabel. Iedereen wordt er beter van. Zeker als je beseft dat financieel rendement bij velen een enorme driver is. Zo is windenergie op veel plekken al goedkoper dan die gewonnen uit kolen. En hebben andere landbouwmethodes over het algemeen grotere opbrengst dan de gangbare. Het vraagt om een enorme transitie van ons als mens en van ons systeem, maar als we dat doorbreken, zijn de opbrengsten vaak drie keer zo hoog als de kosten. En creëren we een wereld die we willen.
Sven Jense was zo enthousiast dat hij besloot, vanuit stichting Climate Cleanup en samen met Maurits Groen, het boek te vertalen en in Nederland te introduceren. “We hebben veel te veel naar het probleem gekeken en te weinig naar de oplossing. We hebben doelen en ondernemers nodig, in plaats van scenario’s en wetenschappers.”
Top 20 oplossingen uit Drawdown
Systeemoplossingen in plaats van één silver bullet
Sven Jense: “Het klimaatprobleem is zo complex en alles is zo verweven dat er geen silver bullet bestaat. Voor een dergelijk complex systeemprobleem moeten we op zoek naar systeemoplossingen, vaak buiten het domein van het probleem.” In de top 20 oplossingen vind je daarom acht oplossingen over voedsel en vier over landgebruik. ‘Maar’ vijf gaan over energie. Om het klimaatprobleem op te lossen moeten we bijvoorbeeld andere landbouwmethodes gebruiken en meisjes in ontwikkelende landen onderwijzen. Door de diversiteit van de oplossingen versterken ze elkaar en bereiken ze samen het punt van drawdown.
“Als je iets wilt veranderen kun je het beste iets nieuws creëren dat beter is.”
Drawdown schetst een wereld die we willen. “We zeggen niet: jij moet nu stoppen met vlees eten. We laten zien wat er wél kan en wat we wel willen,” aldus Sven Jense. In een plantenrijk dieet mag je nog steeds vlees eten, je wordt er gezonder van en het is voor de boeren interessanter. Willen we leven in een dorre, droge woestijn, of willen we een wereld waarin steden eruit zien als parken, bosweide vijf tot tien keer zoveel CO2 opneemt, bomen voor schaduw zorgen en die, kortom, een veel fijnere leefwereld is? Met systeemoplossingen als andere voedselsystemen en ander landgebruik kunnen we zo’n leefwereld creëren. Een wereld waar iedereen blij en beter van wordt.
Wil je meer weten over klimaatontwrichting, Drawdown en Sven Jense? Bekijk het videoportret:
Video door: Jeppe van Pruissen
Iedere week een flinke dosis positiviteit en blik-verruimende kennis in je mailbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief. Inspiratie gegarandeerd.
