Wat zou liefde doen?

We zingen erover, schrijven erover, verlangen ernaar: liefde. Maar zodra we op het werk zijn, lijkt het woord haast verboden terrein. Alsof liefde alleen voor thuis of de privésfeer bedoeld is. Dat is vreemd, als je bedenkt hoeveel uren we met werk bezig zijn, en hoeveel dat werk anderen en de wereld raakt.

Onderdeel van ons liberale gedachtegoed is een enorm vertrouwen in de rationele individuele mens. Individuele mensen worden gezien als onafhankelijke, rationele actoren die de hoeksteen van de samenleving vormen. Maar dat is een mythe. Mensen baseren hun keuzes niet in de eerste plaats op rationele gronden, maar op emoties en allerlei vuistregels.

Zo heeft ook liefde veel invloed op hoe we ons leven leiden en hoe we in ons vel zitten. Het bepaalt wat we belangrijk vinden en geeft betekenis aan onze wereld en richting aan onze ambities. Mensen die van hun werk houden en bedrijven waarin er oprechte aandacht is voor mensen presteren beter. Liefde is ook gewoon aantoonbaar fysiek goed voor mensen. Het gaat dan niet om de liefde voor een speciaal persoon maar om de momenten dat je echt contact hebt met een ander. Dat heeft een positieve invloed op sociaal, psychologisch en fysiek vlak.

In mijn werk als trainer, facilitator en agile coach kom ik in allerlei organisaties. Soms word ik geraakt door de warmte en betrokkenheid die mensen uitstralen. Maar net zo vaak valt me op hoe verkrampt en hard het werkklimaat kan zijn, zelfs (en soms juist) in organisaties met de beste bedoelingen en ideële doelen. Geïnspireerd door een leergang ‘Liefde in bedrijf’ ben ik liefde als bewust thema in werk gaan verkennen.

“Geef liefde een plek in een zakelijke context”

Hoe meer ik me verdiepte in de kracht van liefde, hoe meer ik me begon af te vragen hoe we liefde een plek kunnen geven in een zakelijke context. Niet als kleffe feelgood-term, maar als werkelijke kracht voor samenwerking, betrokkenheid en betekenis.

Liefde als kracht, niet als soft thema
Het woord liefde roept in organisaties in het begin soms weerstand op. Maar uiteindelijk begrijpt iedereen de kracht en de waarde van liefde. Duurzame resultaten ontstaan juist als mensen zich verbonden voelen met elkaar, met het doel waaraan ze werken én met het grotere geheel waarvan ze deel uitmaken.

Liefde in werk betekent dan:

• verbinding in plaats van afstand
• aandacht voor de mens, niet alleen voor processen
• zorg voor de aarde en samenleving, niet alleen voor winst
• moed om eerlijke en compassievolle gesprekken te voeren
• ruimte voor kleur en verschil, in plaats van eenvormigheid

Manifest van de Liefde
In mijn boek Liefde Werkt introduceer ik het Manifest van de Liefde als een persoonlijke én maatschappelijke uitnodiging.

Het Manifest benoemt acht polariteiten die in ons werk en leven voortdurend in beweging zijn. In onze tijd, gedreven door technologie, prestatiedruk en economische groei, zijn we vaak (onbedoeld) te veel naar de rechterkant opgeschoven.

Het Manifest nodigt uit om daar bewust bij stil te staan, en actief weer ruimte te geven aan de waarden van de linkerkant:

• Wij boven Ik
• Voelen boven Denken
• Nu boven Verleden & Toekomst
• Mens boven Techniek
• Mededogen boven Veroordelen
• Wendbaar boven Star
• Aarde boven Meer, meer, meer
• Kleur boven Kleurloosheid

Dit betekent niet dat de rechterkant per definitie slecht is. Maar we zijn over het algemeen te ver doorgeschoten naar de rechterkant. Juist nu is er behoefte aan balans, aan meer menselijkheid, aandacht en compassie. Het Manifest helpt om hierover het gesprek te openen. Hoe willen wij in ons werk staan? Hoe kunnen we – individueel én als team of organisatie – bewuster bijdragen aan die liefdevolle beweging?

Liefde als maatschappelijke kracht
Wat me steeds duidelijker wordt: liefde in werk heeft ook buiten de muren van organisaties invloed. Het heeft maatschappelijke impact. Als medewerkers zich gezien en gewaardeerd voelen, brengen ze dat mee naar huis, naar hun buurt, naar de samenleving. Organisaties die werken vanuit liefdevolle principes leveren niet alleen producten of diensten, maar dragen bij aan een menselijker economie.

“Liefde in werk heeft ook buiten de muren van organisaties invloed”

Dit sluit aan bij inzichten uit de programma’s, zoals de Betekenis van Rijkdom, die ik volgde aan de Erasmus Universiteit. Economie gaat, in de kern, over samenwerking. En samenwerking gedijt pas echt als liefde – in de vorm van respect, zorg en verbinding – er onderdeel van is.

Wat zou liefde doen?
Daarom stel ik steeds vaker de vraag: Wat zou liefde doen? Niet als zoet mantra, maar als praktische toets.

• In een lastig gesprek met een collega: wat zou liefde doen?
• In het ontwerpen van een nieuw product of dienst: wat zou liefde doen, voor de klant én voor de wereld?
• In het bepalen van strategische keuzes: wat zou liefde doen voor de lange termijn?

Die vraag opent ruimte voor reflectie, nuance en moed. Precies wat we nodig hebben in een complexe wereld waarin de menselijke maat en zorgzaamheid onder druk staan.

Een uitnodiging
Ik ben ervan overtuigd: hoe meer we liefde in werk brengen, hoe sterker we bijdragen aan een menselijker samenleving. Je hoeft daarvoor geen grote stappen te zetten. Begin met kleine keuzes. Een oprechte vraag. Echte aandacht. Het tonen van moed én mildheid.

En stel jezelf misschien af en toe ook de vraag: Wat zou liefde doen?

Wie weet wat er dan mogelijk is.

Tekst: Annemieke Mintjes

Annemieke Mintjes is trainer, coach en facilitator op het gebied van slimmer en leuker werken, en auteur van Liefde Werkt. Ze zet zich in voor meer menselijkheid in organisaties, met liefde als leidend principe. Meer informatie: www.mintjesenco.nl en www.liefdewerkt.frl.