Een hoofdstuk uit 'Ubuntu, wij zijn de Aarde': Urgenda van Maurits Groen
In het boek ‘Ubuntu, wij zijn de Aarde’ beschrijven 67 auteurs een parel in hun (werk)leven, iemand in wie zij ‘een kleine Mandela’ zien. Bij MaatschapWij kun je alvast twee hoofdstukken lezen. Deze week: het hoofdstuk van serial sustainability entrepreneur Maurits Groen.
Het perpetuum mobile bestaat niet. Maar Marjan Minnesma komt aardig in de buurt. Ze is een onuitputtelijke bron van ideeën en actie, zoals ik er geen tweede ken.
Ontberen duurzaamheidsorganisaties eigenlijk toch echt de pit en de power om het thema krachtig en effectief op de maatschappelijke en politieke agenda te zetten? Marjan zet (samen met Jan Rotmans in dit geval) de piepkleine, maar omgekeerde evenredig krachtige stichting Urgenda op: “de dingen die urgent gedaan moeten worden”.
Blijft ten gevolge van bureaucratisch getut en geteut met een ineffectief subsidiesysteem een doorbraak van PV-zonnepanelen uit? Marjan reist in 2008 in haar eentje naar China, onderhandelt een goede deal voor 50.000 panelen (meer dan er op dat moment in heel Nederland staan) en realiseert die doorbraak in haar eentje. Zonder een cent van welke angstige bank dan ook (‘beetje nieuw en riskant, die panelen’).
Wordt het in 2010 hoog tijd om de kip-ei situatie rond elektrische auto’s te doorbreken (Geen vraag? Geen aanbod! Geen aanbod? Geen vraag!), Marjan reist stad en land af om grote bedrijven en overheidsinstanties te verleiden om een principe-bestelling te doen voor het geval er aanbod mocht komen, praat zo een collectieve bestelling van 3000 elektrische auto’s bij elkaar (terwijl er op dat moment in heel Nederland misschien 10 rondrijden). The rest is history.
Neemt de Nederlandse overheid haar eigen klimaatdoelstellingen volledig niet serieus, roept ze maar wat en doet ze niets? Dan wordt het tijd dat maar eens aan de rechter voor te leggen: “Is zulke nalatigheid niet een onrechtmatige daad tegenover de bevolking? Neemt de overheid haar zorgplicht voor de burgers wel serieus in deze bloedserieuze zaak van leven en dood?”
Marjan kaart de zaak (gesteund door de ongekend goede advocaten Roger Cox en zeker later ook Koos van den Berg) vanaf 2012 onvoorstelbaar grondig gedocumenteerd aan, en schrijft juridische geschiedenis van mondiale betekenis, wanneer de rechter zich driemaal, tot aan de Hoge Raad aan toe, onomwonden glashelder uitspreekt in het voordeel van Marjans Urgenda.
En ontbeert de regering vervolgens de fantasie en de moed om besluiten te nemen, waarmee zij het reductiebevel op basis van het multi-rechterlijke vonnis kan uitvoeren, dan komt Marjan op de proppen met – alweer grondig gedocumenteerde – publicaties waarin ze voor elke belangrijke economische sector met concrete kansen daartoe komt. En dan gaat het niet alleen om “klerenjacht”, maar ze overlegt zelfs met de zware energiejongens van de staal- en de chemiesector hoe ze hun productieprocessen op duurzame wijze kunnen aanpassen.
Ze weet zelfs in no-time meer dan 700 maatschappelijke organisaties en bedrijven uit de meest uiteenlopende sectoren en invalshoeken te verenigen onder een (inmiddels meer dan) “50 punten plan”. De regering krijgt de maatregelen en het draagvlak ervoor op een presenteerblaadje aangeboden, maar durft het (Uit gêne? Uit gebrek aan politiek lef?) niet over te nemen.
En ook op “sectorniveau” komt niemand weg met kul-verhalen uit laksheid. Beweert bijvoorbeeld de bouwsector dat energieneutraal bouwen wel €60.000 tot €100.000 per woning gaat kosten? Marjan richt in 2014 het bedrijf Thuisbaas op, dat particulieren volledig ontzorgt en dat energieneutraliteit concreet realiseert voor €35.000 (zo’n 15 jaar de jaarlijkse energierekening: een goede investering, want daarna bedragen de energiekosten voortaan forever nul euro).
En dan heb ik het nog even niet over de wandeltocht naar de grote klimaatconferentie in Parijs (2015), waaraan vele honderden mensen deelnamen, onder wie ook directeuren van grote ondernemingen, en die in feite een wandelende inspiratie-, plannen- en contacten-genererende conferentie was. En ik kan niet ingaan op de talloze honderden spreekbeurten tot in de kleinste maatschappelijke haarvaten (geen podium is Marjan te klein of te min) die zij afgelopen jaren heeft gehouden. En evenmin op haar (essentiële …!) rol bij de koepel van duurzame-energie coöperaties. Noch bij haar inzet voor een rechtvaardige, praktische en duurzame oplossing voor de slachtoffers van de Groningse aardgasverzakkingen. En ook niet op het feit dat zij zelf zelfs ook nog altijd tot en met de financiële administratie van Urgenda en aanverwante organisaties ook in de praktische uitvoering volop betrokken is.
De ruimte ontbreekt hier domweg om vollediger te zijn. En dan heb ik het alleen nog maar over Marjans maatschappelijke inzet, die ze zonder enige opsmuk of poeha en met eindeloos geduld, volharding en vriendelijkheid, verricht – ook nog eens altijd steevast opvallend en smaakvol gekleed in haar (nota bene niet eens uitgebreide) garderobe die al jaren- en jarenlang duurzaam meegaat. Want ze is ook nog echtgenote en moeder van drie kinderen, die ze tot en met het meehelpen met werkstukken en spreekbeurten bijstaat. Wanneer een meisje van via via kennissen psychisch in de problemen komt en tussen de raderen van de disfunctionerende moloch van de Nederlandse “geestelijke gezondheidszorg” vermorzeld dreigt te raken, vangt Marjan haar maandenlang op en blijft ook daarna – vaak tot diep in de nacht – ook per telefoon hulp verlenen.
Het perpetuum mobile bestaat niet. Maar Marjan komt aardig in de buurt.
Uit ‘Ubuntu, wij zijn de Aarde’, door Maurits Groen
Bestel het boek ‘Ubuntu, wij zijn de Aarde’. De helft van de opbrengst gaat via Stichting Ubuntu Nederland naar de Amy Biehl Foundation, de andere helft naar het Herman van Veen Arts Center.
Iedere week een flinke dosis positiviteit en blikverruimende kennis in je mailbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en ontvang gratis ons nieuwste e-magazine. Inspiratie gegarandeerd.
