Zelfs Suske en Wiske maken zich druk om de plasticsoep

Suske & Wiske konden de plasticsoep in de oceaan niet meer aanzien. Dus moest er wat gebeuren. In Lambik Plastiek trekken ze ten strijde om al het plastic te verwijderen. Maar, zoals we van onze striphelden gewend zijn, gaat dat niet zonder slag of stoot. We spraken de scenarioschrijver Peter van Gucht over de aanleiding voor dit album, de motivatie voor dit specifieke scenario en wat we moeten doen om de wereld een stukje mooier te maken.

Hoe zijn jullie op het idee gekomen om een scenario te schrijven over de plasticsoep?

“De plasticsoep is zo groot als de oppervlakte van heel Amerika. In zoveel landen gooien ze nog steeds al het afval in zee. Dat blijft daar gewoon liggen. Acht jaar geleden wilden we een kort verhaal schrijven over dit onderwerp. Uiteindelijk hebben we ervoor gekozen dat niet door te laten gaan. Maar het onderwerp bleef knagen. In de studio vonden we de plasticsoep allemaal een groot probleem.”

Wat willen jullie bereiken met het scenario?

“We hopen dat lezers gaan nadenken over hoe ze zelf omgaan met plastic. We kunnen niet verwachten dat iedereen gelijk de zee opgaat, maar misschien wel kleine veranderingen aanbrengen in hun eigen leven. Dat ze minder plastic- zakken en verpakkingen gaan gebruiken. Dat de lezers een klein beetje milieubewuster worden.

Je voedt jezelf op, al Suske en Wiske schrijvende. Door het schrijven van Lambik Plastiek ben ik zelf nog bewuster geworden van mijn gedrag. Bij het onderzoek doen dacht ik: ‘Ooh ja dat doe ik ook zo, dat kan ik anders doen.’ Ik probeer bijvoorbeeld vaker met de fiets te gaan in plaats van de auto. Heel vaak leven we gewoon en staan we niet stil bij de consequenties van onze daden. Soms ben ik sceptisch of we het klimaatprobleem wel gaan oplossen. Dan denk ik: ‘mensen weten toch niet wat ze aan het doen zijn.’ Met dit album proberen we toch het tegengestelde te bereiken.”

Suske en Wiske proberen een oplossing te vinden voor de plasticsoep, maar worden door Poly Ettileen tegengehouden. Zij heeft een merkwaardige relatie met plastic en wil alles op de wereld veranderen in plastic. Waarom dit specifieke scenario?

“Poly Ettileen wil de wereld wreken door alles te veranderen in plastic. Maar in haar wraak, ligt eigenlijk ook een soort zelfmoord. Want door de hele wereld in plastic te veranderen, zal zij uiteindelijk ook niet meer kunnen leven. Haar gedrag is een uitvergrote versie van ons gedrag. Door maar plastic te blijven creëren, kunnen we op een gegeven moment niet meer leven op onze planeet. Poly Ettileen staat daarmee symbool voor de mensen die zich niet bewust zijn van deze consequenties. Als ik ga joggen dan zie ik overal blikjes en plastic afval. Ik zie mensen hun afval uit hun auto’s gooien. Dan denk ik: ‘we willen toch niet in onze eigen vuilnisbak wonen?'”

Scène uit Lambik Plastiek

In Lambik Plastiek zit ook een milieuvriendelijk vermomde mysterieuze hulp. Wie is dat in onze wereld?

“Het is iemand die zich bekeerd heeft tot milieuvriendelijk gedrag. De karikatuur correspondeert met mensen die tot het inzicht komen dat hun gedrag vervuilend is. De vervuilende mens is niet slecht, maar gewoon onwetend. Wanneer iemand zich bewust wordt van zijn CO2-voetafdruk, kan diegene zijn gedrag veranderen.”

Wat moeten we doen om de plasticsoep tegen te gaan?

“De oorzaak van de plasticsoep ligt in deze onwetendheid. Willen we de vervuiling tegengaan dan moet natuurlijk het plastic uit de oceaan worden gehaald, maar we moeten vooral zorgen dat we niet meer plastic erin stoppen. De mens moet dus veranderen. Met dit album proberen we een zaadje te planten voor deze verandering. We zien dat onder de jeugd dit onderwerp heel erg leeft door de weerklank die ons album heeft gehad. Zij willen niet dat de planeet naar de verdoemenis gaat. Dat is erg hoopvol.”

Wat is de meerwaarde van een actueel onderwerp verwerken in Suske en Wiske?

“Als kind las ik veel Suske en Wiske en pikte daar altijd wat van op. We schrijven voor een jong publiek en die willen we graag wat meegeven. Verpakt in een mooi verhaal kan je kinderen bewust maken van de gevolgen die hun eigen gedrag heeft op de planeet. Het helpt bij het vormingsproces van kinderen. Zo kan Lambik Plastiek functioneren als een voorbeeldfunctie voor de jeugd om iets aan de plasticsoep te doen.

Willy Vandersteen (de bedenker van Suske en Wiske) verpakte ook al boodschappen in zijn scenario’s voor de lezers. Het scenario van ‘snorrende snor’ vertelden de lezers dat mensen elkaar liever moesten behandelen. ‘Bemin elkander’, zei de robot op het einde. Dat soort boodschappen geven bestaanswaarde aan ons blad, een bepaalde diepgang en geloofwaardigheid.

‘We willen ook niet de hele tijd op de barricade staan en vertellen hoe mensen hun leven moeten leven. In eerste instantie moeten Suske en Wiske een leuk avontuur beleven. Er moet humor in zitten. Daarna is het mogelijk om een nuttige boodschap toe te voegen. Wij maken amusement en kunnen daarmee een levensles meegeven aan kinderen.”

In de stripwereld lijkt er meer aandacht te worden besteed aan controversiële onderwerpen. Onlangs is er een Donald Duck album verschenen waarin een lesbisch stel wordt geïntroduceerd. Hoe zie je de toekomst voor je? Zullen dit soort onderwerpen meer naar voren komen in de stripwereld?

“We willen geen verstoppertje spelen. De scenario’s van Suske en Wiske zijn een afspiegeling van het leven. We hebben ooit wel eens gesproken over een scenario waarin Jerom en Lambik uit de kast kwamen als homostel. Ze wonen immers al jaren samen. Uiteindelijk hebben we besloten dat niet te doen, omdat de seksuele geaardheid van onze karakters nooit echt aan bod is gekomen. Dat willen we graag zo houden. Het zou dan beter zijn om externe karakters in het verhaal te introduceren die homoseksueel zijn. In de toekomst zullen we dat vast doen.

Racisme is een gevoelig onderwerp voor onze strips. In de studio zijn we allemaal blank. We merken dat het lastig is om vanuit deze positie andere rassen in het album te profileren. Als striptekenaar werk je met karikaturen. Iemand heeft een hele grote haakneus of hele grote oren et cetera. Met verschillende rassen werken, maakt het dan soms lastig om niemand te beledigen. Het ligt heel gevoelig en wij hebben niet altijd de juiste voelsprieten om aan te voelen wat kan. We doen het wel, maar het is een lastig iets.”

Wil jij Lambiek Plastiek in je brievenbus? Bedenk dan zelf een originele uitvinding voor de plasticsoep. Schrijf, teken, klei of film je idee en stuur het voor 28 mei op naar roanne@maatschapwij.nu of per post naar:

MaatschapWij
Kanaalweg 22b
3526KM Utrecht.

Misschien kom jij er dan wel snel achter hoe Suske en Wiske het plastic-probleem aanpakken! Op 5 juni worden de winnende uitvinders ingelicht.

Iedere week een flinke dosis positiviteit en blik-verruimende kennis in je mailbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief. Inspiratie gegarandeerd.