Slapend impact maken: het verhaal achter het duurzame bedden- en badgoed van Yumeko
Bij MaatschapWij zetten we helden van de betekeniseconomie graag in de schijnwerpers: oprichters van bedrijven waarbij positieve impact op mens en milieu voorop staan. Wat zijn hun drijfveren? En welke uitdagingen moeten ze trotseren? Rob van den Dool, mede-oprichter en CEO van Yumeko, maakt impact met duurzaam bedden- en badgoed. Dat gaat niet zonder slag of stoot. “Je moet bepaalde business principes aan de kant durven zetten.”
Kun je om te beginnen iets vertellen over jezelf?
“Ik ben echt een wereldburger. Met mijn ouders ben ik veel verhuisd, maar nu woon ik al zo’n 35 jaar in Amsterdam, om de hoek van Yumeko’s kantoor. Ik heb internationaal recht gestudeerd en schreef mijn scriptie over de net uitgebroken oorlog in voormalig Joegoslavië. Toen ik bij Akzo Nobel werkte, was ik veel in Oost-Europa. De oorlog in Joegoslavië woedde nog steeds en dat had veel impact op mij en mijn vrouw Willemijn Verloop. Willemijn zette zich in voor vrede op de Balkan. We vonden het bizar dat er weinig actie werd ondernomen om de oorlog te stoppen, terwijl het slechts twee uur vliegen van huis was.”
“Ik had moeite met het feit dat het altijd ging om geld”
“Op een dag ontmoetten we een professor die muziekworkshops aan kinderen gaf. We besloten geld in te zamelen voor dit mooie initiatief. Toen we terugkwamen in Amsterdam zijn we plannen gaan maken om meer te doen voor kinderen in oorlogsgebieden. We kwamen in contact met mensen die met War Child Engeland bezig waren. Niet veel later volgden we hun voorbeeld en in 1995 startten we Stichting War Child Nederland.”
Je hebt dus meerdere organisaties met impact opgezet. Waar komt die drijfveer vandaan?
“Ik geloof in de maakbaarheid van de samenleving: een druppel op een gloeiende plaat maakt in mijn ogen wél een verschil. Ik heb een eigen internetbureau gehad en lange tijd advies gegeven aan grote merken. Op een gegeven moment dacht ik: ‘waar ben ik eigenlijk mee bezig?’ Ik had moeite met het feit dat het altijd over geld ging. Zelf voelde ik juist de intentie om een verandering teweeg te brengen.”
“Een bedrijf neerzetten dat helemaal klopt; dat leek me fantastisch”
“Ik ben ervan overtuigd dat bedrijven, naast overheden en NGO’s, voor grote veranderingen kunnen zorgen op het gebied van duurzaamheid en solidariteit. Dat kan wanneer zij verantwoordelijkheid nemen en productieketens verbeteren. Het leek me daarom fantastisch om een bedrijf neer te zetten dat helemaal klopt op het gebied van duurzaamheid en cultuur. En tegelijkertijd een mooi merk te creëren. Het bouwen van merken vind ik immers nog steeds ontzettend leuk, maar het moeten wél merken zijn die een toegevoegde waarde hebben: merken met impact first!”
En toen Yumeko?
“In 2009 ben ik met een vriend kansen gaan verkennen. Waar kunnen we impact maken? We zijn de businessmodellen achter verschillende soorten producten gaan onderzoeken. Van koffie en thee tot energie: verschillende ideeën zijn de revue gepasseerd. Op een gegeven moment stelde mijn vriend de vraag: waar slaap je eigenlijk onder? Ik had werkelijk geen idee, dus ik scheurde een dekbed open en stuitte op dons. We gingen verder op onderzoek uit en trokken een beerput aan ellende open over dierenmishandeling en levende pluk. Ook ontdekten we dat katoen ‘om’ dekbedden heen erg vervuilend is. Uit een klein consumentenonderzoek bleek dat mensen het merk van hun beddengoed meestal niet kenden. Vanaf dat moment was Yumeko een feit.”
Hoe zagen de begindagen van Yumeko eruit?
“Ieder product dat we maken, heeft een probleem. Simpelweg omdat het product eerder nog niet bestond. In het begin was dat zeker een uitdaging, omdat de slaapsector nieuw voor ons was. We zijn gestart met het ontwikkelen van onze visie – onze theory of change – en op zoek gegaan naar duurzame producenten. Die vonden we dichterbij dan verwacht: op Texel. Daar produceren ze duurzaam wol. Hiermee maakten wij onze eerste wollen dekbedden. Na de eerste orders, kwamen we er al snel achter dat we niet voldoende voorraad hadden. We moesten opschalen.”
“Hoe lijden mens, dier en milieu hieronder?”
“Omdat ketens zó ontzettend ondoorzichtig zijn, was dit een uitdaging. Of het nu gaat om beddengoed of kussenvulling: we willen altijd precies weten wat er in de keten gebeurt, zodat we betere keuzes kunnen maken. Welke partijen zijn betrokken bij het productieproces? Lijden mens, dier en milieu hieronder? Omdat het voor ons onmogelijk was om volledig zicht te krijgen op de keten, zijn we gaan werken met keurmerken, zoals Fairtrade en GOTS. Deze keurmerken hebben wél controle over de keten en creëren transparantie. Door hier gebruik van te maken, kunnen we onze impact vergroten.”
Hoe ziet de impact van Yumeko er precies uit?
“We kiezen bij de productie van onze bed- en badproducten alleen voor duurzame materialen, zoals biologisch katoen, linnen of duurzame Tencel-vezels. Ook maken we bijvoorbeeld badjassen van restmateriaal, waardoor we minder materialen weg hoeven te gooien. Daarbij besparen we zoveel mogelijk water en CO2 en vermijden we het gebruik van pesticiden. Doordat we met Fairtrade samenwerken, kunnen we voor eerlijke arbeidsomstandigheden zorgen en bieden we de boeren in India een leefbaar inkomen. Zo hebben we dit jaar 855 boerengezinnen van een leefbaar jaarinkomen voorzien.”
“Als ik in India ben wéét ik: ik heb betekenis”
“Daarnaast willen we invloed uitoefenen op de slaapsector en het koopgedrag van consumenten. De slaapsector is een zeer vervuilende industrie. Matrassen en andere slaapproducten bestaan vaak uit schadelijke materialen zoals polyester. Dit heeft allemaal met de prijs te maken. Het moet zo goedkoop mogelijk, zodat er meer geld kan worden verdiend. En dat heeft negatieve gevolgen voor mens en milieu. Door de sector te laten zien hoe het anders kan – bijvoorbeeld door het gebruik van andere materialen – hopen we het goede voorbeeld te geven en de standaard te verhogen.”
Zijn er nog zaken waar jullie nog aan moeten werken?
“Altijd! Je kunt het als betekenisvolle ondernemer nooit goed genoeg doen. Je zult altijd blijven hangen op 90%. Er zijn namelijk altijd verbeteringen. Het inkomen voor de boeren kan altijd omhoog en de CO2-uitstoot verder omlaag. Of we kunnen ervoor kiezen om meer scholen te ondersteunen. We hebben 855 boeren gezinnen van een leefbaar inkomen voorzien, maar daarmee zijn we er natuurlijk nog lang niet. Er leven immers tientallen miljoenen mensen van de landbouw in India.”
Kun je daar dan toch een beetje trots op zijn?
“Als ik in India ben wéét ik: ik heb betekenis. In 2019 voorzagen we ongeveer 30 volledige boerendorpen van hun jaarinkomen. En dan zijn wij eigenlijk maar een piepklein bedrijfje. Dus ja, we kunnen nog veel meer impact maken, maar ik weet dat we dingen beter doen en dat gevoel probeer ik dan ook zo goed mogelijk mee te nemen naar Nederland. Ik vertel de verhalen aan het team en laat de video’s zien. Daarmee probeer ik al mijn medewerkers te laten voelen hoeveel we hebben bereikt en vooral te stimuleren om dóór te gaan.”
Waar let je op bij het uitbreiden van het team van Yumeko?
“Bij het zoeken naar nieuwe medewerkers is een essentiële voorwaarde dat ze zich herkennen in Yumeko’s missie en visie. Onze bedrijfswaarden zijn enterprising (ondernemend zijn), meaningful (met betekenis werken) en Shifuku (wat wijst op een gelukzalig gevoel van bliss dat je krijgt als je je nét te laat in een warm bed nestelt). We leggen deze bedrijfswaarden naast het profiel en tikken deze als het ware af in de gesprekken die we hebben. Soms betekent dat helaas dat we iemand moeten laten gaan die ontzettend ondernemend is, maar onze missie niet volledig kan uitdragen.”
Waarom vinden jullie dit zo belangrijk?
“We vinden purpose en meaning belangrijke aspecten van werkgeverschap. Daarom willen we onze medewerkers méér bieden dan alleen materiële waarde. We vinden het belangrijk dat zij ook voldoening halen uit de impact die wij als bedrijf maken en niet alleen uit het salaris dat ze elke maand gestort krijgen. Daarom zetten we ons in om de bedrijfscultuur continu te verbeteren en onze medewerkers zich thuis te laten voelen. Zo stimuleren we het beoefenen van yoga en meditatie, richten we ons sterk op persoonlijke ontwikkeling, kunnen medewerkers altijd gebruik maken van de bedden die in het pand staan en ‘verplichten’ we onze medewerkers om zich drie keer per jaar te verslapen.”
Wat zijn de voor- en nadelen van het runnen van een betekenisvol bedrijf?
“Ik ga met veel plezier naar kantoor en kom voldaan weer thuis. Het idee dat ik structureel impact aan het bouwen ben, geeft mij ontzettend veel voldoening. Daarnaast heb ik heel veel leuke mensen om me heen, met de juiste drijfveren, waar samenwerkingen of andere mooie dingen uit kunnen ontstaan. Ik kom mensen tegen met dezelfde waarden als ik, dat vind ik een groot voordeel.”
“Als investeerders zich niet herkennen in onze missie, dan zullen we het alsnog op eigen kracht doen”
“De grootste uitdaging is het creëren van een goed business model. We willen de prijzen van onze producten betaalbaar houden, maar dat betekent ook dat we zelf minder marge maken. Het heeft tijd nodig om het business model van een betekenisvol bedrijf rond te krijgen. Daarbij komt dat het moeilijk is om groeifinanciering te krijgen, omdat de meeste investeerders erin zitten voor het geld en minder waarde hechten aan de sociale en ecologische ambities van duurzame bedrijven. Dat is zuur, omdat wij óók graag willen groeien om meer impact te maken. Maar we gaan niet bij de pakken neer zitten. Als investeerders zich niet herkennen in onze missie, dan zullen we het alsnog op eigen kracht doen. Concessies doen op het gebied van impact is voor ons immers geen optie.”
Hoe houden jullie balans tussen het nastreven van je missie en het verdienen van geld?
“Geld is een lastig begrip. Zodra het over geld gaat, brengt dat in mijn ogen het slechtste in mensen naar boven. Het eigenbelang gaat dan domineren, waardoor mensen slechtere keuzes maken. Tegelijkertijd zijn we afhankelijk van geld en is het op dit moment de motor die de economie laat draaien. Ook wij moeten geld verdienen en op de kosten letten om Yumeko draaiende te houden. Bovendien staat omzet in ons geval gelijk aan impact: hoe meer omzet we maken, hoe groter onze impact. Groei, ook op financieel vlak, is voor ons daarom ook belangrijk.”
We maakten begin 2017 al een videoportret van Rob. Bekijk het hieronder.
“Een goed voorbeeld van zo’n dilemma is Black Friday. Dat is consumentisme ten top en dit keuren we bij Yumeko in principe niet goed. Maar ik weet ook dat we in vier dagen tijd meer kunnen verdienen dan in één maand. In vier dagen tijd maken we dus gigantisch veel impact. Moeten we dan principieel zijn en hier niet aan meedoen? Nee, want we zijn een commercieel bedrijf en we willen spullen verkopen. Daarom zijn we er afgelopen jaar in meegegaan, maar niet zonder een belangrijke boodschap mee te geven: we vertellen de consument dat de korting alleen ten koste gaat van ons eigen resultaat, maar geen negatieve invloed heeft op de boeren en fabrieksarbeiders die onze producten mogelijk maken. Toch is Black Friday voor ons geen vast gegeven. Ik weet zeker dat we hier dit jaar opnieuw discussie over zullen voeren en daar ben ik blij om, want dat houdt ons als team scherp op waar we voor staan en wat we willen bereiken.”
Hoe ziet Yumeko er over 5 jaar uit?
“Over 5 jaar willen we een bekend merk zijn in Nederland. Dan hebben we onze collectie uitgebreid en hebben we meer klanten. Daarnaast is het voor ons belangrijk om vooruitstrevend te blijven. We willen de leider zijn in deze categorie, maar dat betekent dat je moet innoveren. De komende decennia zullen de meeste merken voornamelijk met katoen blijven werken. Maar bij Yumeko weten we ook dat er, mede door de gevolgen van klimaatverandering, een eindigheid aan de katoenproductie zit. Dus houden we constant onze ogen open voor nieuwe en duurzamere materialen.”
Tot slot: welk advies zou je willen geven aan ondernemers die meer impact willen maken met hun bedrijf?
“Wil je een bestaand bedrijf transformeren en écht duurzaam maken? Dan moet je bepaalde business principes aan de kant durven zetten. Start met het formuleren van een theory of change: wat is de verandering die je met je bedrijf teweeg wil brengen? Als je helder hebt wat je aan het einde van de rit wilt bereiken, dan kun je kijken hoe je met je business model impact kunt maken. Waar lijden mens, dier en milieu nu onder en hoe kun je dat verbeteren? Dit zal niet alleen een mooie transformatie zijn voor het bedrijf, maar ook voor jou als ondernemer zelf.”
Rob blijven volgen? Houd hem en zijn bedrijf in de gaten via Instagram, Facebook en LinkedIn. Tekst door: Floor Meeder, duurzaamheidscoach en oprichter van Etiquet. Volg haar via Instagram en LinkedIn.
Iedere week een flinke dosis positiviteit en blikverruimende kennis in je mailbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en ontvang gratis ons nieuwste e-magazine. Inspiratie gegarandeerd.