Het Overview Effect verandert voorgoed jouw kijk op de Aarde
De mensheid is gezegend met de mooiste planeet van het heelal. Toch behandelen we de Aarde niet zoals we dat met een thuis zouden moeten doen. Dat thuis vanuit een ander perspectief zien kan daar verandering in brengen. Wat we daarvoor nodig hebben: het overview effect.
Onze Aarde is een extreem bijzondere planeet. Ze heeft een gesloten systeem, een atmosfeer die haar beschermt tegen gevaarlijke straling van de zon en een magnetisch veld dat de stroom van elektronen en protonen uit de zon tegenhoudt. De atmosfeer moet op zijn plaats gehouden worden door precies de juiste aantrekkingskracht. En het magnetische veld moet niet te sterk en niet te zwak zijn. Ook dat luistert nogal nauw.
Leven op Aarde
Wat de Aarde een geschikte planeet maakt voor levende organismen is dat ze in 24 uur precies op de goede snelheid om haar as draait – dat geeft organismen tijd voor rust en activiteit – en door de afstand ten opzichte van de zon (in de leefbare of zogenaamde Goldilock-zone) heeft de Aarde de juiste temperatuur. En niet te vergeten: er is water, zuurstof en stikstof. De zon zorgt voor seizoenen en de maan voor getijden. Van alles is precies genoeg en alles is perfect op elkaar afgestemd. Het samenvoegen van al deze ingrediënten resulteert in een fijne bestemming voor dieren, planten en mensen.
De kans dat er een andere bewoonbare planeet bestaat is 0,0000000000078125 procent.
Als wij mensen op andere planeten willen leven, zouden we grote domes moeten bouwen waarin we al deze omstandigheden nabootsen. Project Biosphere 2 bouwde zo’n aards ecosysteem na en liet er acht mensen twee jaar lang leven. Om de dome te laten functioneren moesten duizend sensoren elke vijftien minuten de omstandigheden registreren. De eerste missie, die op 26 september 1991 van start ging, liep uit op een fiasco. Het zuurstofgehalte daalde dramatisch, waardoor er veel planten dood gingen. Bewoners hadden voortdurend honger. Na afloop verklaarde John Adams, adjunct-directeur van het Biosphere 2-project, dat mensen nooit in staat zullen zijn het aardse ecosysteem helemaal te imiteren. Het is te complex.
We kunnen dus maar beter een beetje zuinig op de Aarde zijn.
The Overview Effect
Dat besef krijgen astronauten wanneer ze de Aarde voor het eerst vanuit de ruimte zien. Ze raken op slag verliefd op die mooie blauwe planeet, zwevend tussen dat oneindige zwart. Opeens zien ze hoe kwetsbaar de Aarde is en hoe belangrijk het is om duurzaam en zorgvuldig met haar om te gaan. Hoe nietig wij als mensen zijn en hoe we een onderdeel zijn van het heelal – waarmee we verbonden zijn. Dit cognitieve fenomeen – dat nooit meer wegebt – heet het overview effect. Door dit besef komt bijna elke astronaut als een ware beschermheer weer terug op Aarde. Na hun missie zetten ze zich in voor het behoud van de Aarde in de politiek, onderwijs of wetenschap.
Een ander inzicht van het overview effect is dat we allemaal onderling verbonden zijn. Dat besef wordt in de geïndividualiseerde Westerse wereld steeds minder. En dat is misschien wel een van de belangrijkste redenen waarom het ons maar niet lukt om maatschappelijke problemen op te lossen.
“Vanuit de ruimte zag ik hoe schitterend mooi en bijzonder de Aarde is. Wij mensen zijn allemaal astronaut van een ruimteschip dat ‘Aarde’ heet. Daar moeten we ongelooflijk zuinig op zijn!”
Astronaut André Kuipers
The Story of Separation
Dat vertelt ook Charles Eisenstein, filosoof, spreker en schrijver: “We zijn de wereld gaan zien als een ding in plaats van een levend wezen dat aandacht, respect en liefde verdient. De ecologische crisis is daarvan het resultaat.” We denken gefragmenteerd in plaats van integraal. We voelen niet dat we een eenheid zijn. Maar zo van outer space wordt maar al te duidelijk hoezeer we met alles en iedereen verbonden zijn. Met de planeet en alles wat daarop leeft. “We moeten weg van die Story of Separation, naar een verhaal van verbinding, van inter-zijn” aldus Charles.
Meer weten over The Story of Separation? Bekijk dan de video van Charles Eisenstein hieronder.
Ook Steve Kennedy, schrijver van de film ‘Planetary’ meent: “Als we de dingen die ons als soort bedreigen willen overwinnen, dan moeten we beginnen met het veranderen van de manier waarop we naar de wereld kijken. We moeten onszelf gaan zien als integraal onderdeel van deze levende planeet.”
Maar moeten we dan maar iedereen het heelal in schieten om tot dit besef te komen?
Dat lijkt in elk geval voorlopig geen haalbare oplossing en bovendien moet er een enorme CO2-bom losgelaten worden om überhaupt van de grond te komen.
Gelukkig zijn er manieren om een (soort van) overview effect te creëren.
- Bekijk de film ‘Planetary‘. Deze documentaire gaat over hoe alle zeven miljard mensen op Aarde met elkaar verbonden zijn. In Planetary komen allerlei mensen aan het woord die vertellen hoe zij dat ervaren. Bijvoorbeeld astronauten, boeddhistische monniken, klimaatexperts en antropologen. Voeg daar beelden van de Aarde vanuit de ruimte bij en je hebt een docu die echt wat met je doet.
- Neem je kind mee naar André Kuipers’ SpaceBuzz, een vijftien meter lang raketvoertuig voorzien van de nieuwste virtual reality en augmented reality technologieën. Aan boord reizen kinderen naar de ruimte, waar ze de Aarde zien door de ogen van een astronaut. En als ze eenmaal beseffen hoe bijzonder én kwetsbaar de Aarde is, komen ze terug als ambassadeurs van de Aarde.
- Bezoek Columbus earth centre, dat je een buitenaardse beleving biedt die je nooit meer vergeet. Wil je de Aarde door de ogen van een astronaut zien, dan ben je hier aan het juiste adres.
- Prent Wubbo Ockels’ 10 geboden in hoofd en hart.
Iedere week een flinke dosis positiviteit en blikverruimende kennis in je mailbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en ontvang gratis ons nieuwste e-magazine. Inspiratie gegarandeerd.
