In gezinshuis Kameleon is geduld en liefde dagelijkse kost

Hoe zullen we ons de coronapandemie van 2020 herinneren? Een jaar waarin vanzelfsprekendheden verdwenen en we moesten wennen aan een nieuw normaal. Een jaar waarin vooral negatief nieuws en sombere voorspellingen de media domineerden. Gelukkig ontstaan in tijden van crisis ook veel mooie dingen. Het boek Nederland Bedankt toont 48 verhalen van prachtige mensen, organisaties en initiatieven die ontstonden tijdens de coronacrisis. Wij mogen twintig van die verhalen plaatsen. Deze week: Gert Zweverink (57) en Lydia Zweverink-van Voorst van gezinshuis Kameleon. 

Al jarenlang zetten Gert Zweverink en Lydia Zweverink-van Voorst zich in voor kinderen die niet meer bij hun eigen gezin kunnen wonen. Ze richtten in 2016 het gezinshuis Kameleon in Winschoten op. Er wonen nu zes kinderen in het gezinshuis. Tijdens de coronacrisis bracht dit wel wat uitdagingen met zich mee. “Normaal gaan de kinderen naar school, maar nu waren ze de hele dag thuis. De meeste kinderen hebben intensieve zorg nodig, dus we moesten wel even opnieuw onze weg vinden.”

Het dagelijks leven in een gezinshuis

De kinderen die bij de Kameleon wonen, zijn vaak door heftige en langdurige pleegzorgtrajecten gegaan. Gert: “De meesten van deze kinderen leven ‘vanuit hun koffer’. Ze hebben niet de verwachting dat ze ergens een thuis kunnen vinden, omdat ze van het ene pleegzorghuis naar het andere zijn gegaan.” In de Kameleon staan daarom liefde en geduld centraal. Na school altijd een kopje thee, zodat een kind zijn dag kan bespreken en mag voelen dat hij thuiskomt. Lydia: “Het is belangrijk om veel geduld en liefde te hebben voor deze kinderen. Ze kunnen zich moeilijk hechten, doordat ze veel van huis gewisseld zijn. Bij de Kameleon willen we ze echt een thuis kunnen aanbieden.”

De coronacrisis

De lockdownperiode tijdens de coronacrisis bracht voor Lydia en Gert wat extra uitdagingen met zich mee. In het gezinshuis proberen ze zo veel mogelijk vast te houden aan een structuur. Dit geeft de kinderen houvast: ze weten precies waar ze aan toe zijn. Normaliter gaan de kinderen naar school, maar tijdens de lockdown was dit niet mogelijk. Lydia: “Het was voor de kinderen lastig te begrijpen wat er allemaal gebeurde in de wereld. We hebben het geprobeerd zo goed mogelijk uit te leggen, maar liepen soms wel tegen hindernissen aan. Ik heb overdag lesgegeven aan de kinderen, maar niet alle kinderen konden aannemen dat ik opeens ‘de juf ‘was. Zo er is een meisje dat ik probeerde uit te leggen dat drie plus vier zeven is, maar ze bleef stellig volhouden dat het acht was, omdat haar juf het zo had uitgelegd. Die rolverandering is voor kinderen met hechtingsproblematiek lastig te begrijpen.” Gert valt haar bij: “We hadden gelukkig wel heel veel tijd voor de kinderen tijdens de lockdown. Dus we konden ze extra aandacht geven. Dat maakte de periode ook wel weer heel erg mooi.”

Zorgen

Gert en Lydia hebben zorgen over de gevolgen van de coronacrisis voor de jeugdzorg. Gert vertelt: “De meeste gezinnen waar jeugdzorg komt, worden al een lange periode ondersteund. De spanning die er normaal al is tussen verschillende gezinsleden wordt alleen maar groter, als je te veel op elkaars lip zit. We merken dat dit in veel gevallen mis is gegaan tijdens de lockdownperiode en dat dit tot extra zorgplaatsingen heeft geleid.” Tijdens de lockdownperiode ervaarden ze dit zelf door twee extra plaatsingen. Door corona was er geen eerste kennismaking mogelijk en kwamen deze kinderen in een huis dat voor hen volledig vreemd was. Dat is voor kinderen met hechtingsproblematiek ontzettend moeilijk. Lydia vertelt: “We kregen een kind binnen dat niet aangeraakt wilde worden. Dat breekt je hart.”

Toekomstvisie

Als ik hen vraag naar een oplossing voor deze problemen, zegt Lydia: “De spanning in een gezin haal je niet zo snel weg. Wel denken wij dat er winst te behalen valt door kinderen niet te veel van plek te laten wisselen. Sommige kinderen zijn, voor ze bij ons komen, al jaren in het pleegzorgtraject  geweest. Dit heeft dan vaak met geld te maken. Ze proberen het eerst in de pleegzorg en kijken niet zozeer naar de problematiek van het kind. De meeste kinderen hebben namelijk veel meer baat bij een stabiele situatie, zoals die in een gezinshuis.” Gert beaamt dit: “Echt kijken naar een kind en op basis daarvan een plaatsing doen. Dat is zo belangrijk. We willen allemaal hetzelfde: een kind zijn plekje in de maatschappij weer laten vinden.”

Wat doet gezinshuis Kameleon precies?

Een gezinshuis is een kleinschalige vorm van jeugdhulp waarbij meerdere kinderen of jongeren worden opgenomen in het gezin van de gezinshuisouders. In het gezinshuis bieden de gezinshuisouders op professionele wijze 24×7 uur verzorging, een zo normaal mogelijke opvoeding en professionele begeleiding. Een gezinshuis is met name bedoeld voor kinderen en jongeren die niet in hun eigen gezin of een pleeggezin kunnen wonen. Er is sprake van ontwikkelingsproblematiek, cognitieve, psychische of gedragsproblemen. Daarnaast is er ook vaak sprake van hechtingsproblematiek en/of traumagerelateerde problematiek. De inschatting is dat het perspectief van de kinderen en jongeren niet meer thuis ligt.

Wil je de andere 47 hartverwarmende en inspirerende verhalen lezen? Bestel het boek via de website van Nederland Bedankt. De totale opbrengst van het boek gaat naar Stichting Zorg na Werk in Coronazorg, het steunfonds voor hulpverleners geraakt door Covid-19. En vergeet niet dat je voor jouw persoonlijke held altijd een MaatschapWij-speldje kunt aanvragen.

Foto headerbeeld: Marcel J. de Jong