Een leven zonder plastic: als Jessie het kan, kan jij het ook!

Samen met BrightVibes maakt MaatschapWij een serie over plastic. Waar zit precies het probleem? En hoe kunnen we het oplossen? Deze week: Jessie Kroon, die met Het Zero Waste Project laat zien dat een leven zonder (plastic) afval leuker én makkelijker is dan je denkt.

Een paar jaar geleden raakten de zussen Jessie en Nicky Kroon in de ban van duurzaamheid. Ze verdiepten zich in ecologische uitdagingen, richtten een vereniging op en organiseerden talloze lezingen. Toch was het niet genoeg. Jessie: “We hadden het gevoel dat we het meer óver verandering hadden dan dat we er daadwerkelijk mee bezig waren.”

Om een verschil te maken startten Jessie en Nicky in 2014 Het Zero Waste Project. Wat begint als een challenge om dertig dagen lang geen afval te produceren, groeit uit tot een populair blog (en inmiddels 2 boeken en een winkel) waar ze laten zien hoe je zero waste kunt leven zonder in te leveren op comfort, stijl of leuke dingen. Want een leven zonder (plastic) afval hoeft helemaal geen zeeën aan extra tijd, geld en energie te kosten. Jessie: “Ik durf zelfs te zeggen dat een zero waste leven leuker is én dat ik er gelukkiger van ben geworden.”

Haar leven zonder afval zorgt voor een groot gevoel van zingeving bij Jessie. Door te werken aan een schonere wereld helpt ze dus ook zichzelf. Wil jij ook aan de slag met jouw weg naar zingeving? Download dan gratis ons e-magazine. In zeven korte hoofdstukken helpen we je op weg om jouw zin (terug) te vinden of te vergroten.

Leuker, gezonder, goedkoper én duurzamer

Sinds Jessie vrijwel geen afval meer produceert heeft ze het gevoel dat haar dagelijkse acties in lijn zijn met wat ze belangrijk vindt en ervaart ze een grotere verbondenheid met de wereld om haar heen. “Zo kennen we nu bijvoorbeeld de persoon die ons brood maakt, weet ik wat er in een stuk zeep zit, en eten we meer lokale producten uit het seizoen.”

“Onze zero waste levensstijl heeft ervoor gezorgd dat er een simpeler, gelukkiger en duurzamer leven is overgebleven.”

Ook zijn de zussen door hun nieuwe levensstijl gezonder gaan leven (want: minder pakjes en zakjes) en besparen ze geld omdat ze hun eigen crèmes en deodorant maken en hun kleding grotendeels tweedehands kopen. Bovendien stopt de positieve ecologische impact van een leven zonder afval niet bij een minder volle prullenbak. Jessie: “Omdat seizoensgebonden en lokale producten niet zover vervoerd hoeven te worden – en dus geen bescherming nodig hebben van allerlei lagen plastic – zijn ze vaak onverpakt. Door voor zero waste te kiezen, kies je dus automatisch ook voor ingrediënten met een lagere food-voetafdruk!”

Klinkt goed, maar hoe werkt het?

Een leven zonder afval is dus eigenlijk goed voor… nou ja, zo’n beetje alles. Maar hoe werkt het precies? Waar te beginnen? En welke tips heeft de doorgewinterde Jessie voor de beginnende zero waste’er?

Vijf vragen én antwoorden op een rij:

1) Zero waste leven: wat is het precies?

Jessie: “Zero waste door het leven gaan betekent dat je toewerkt naar het moment waarop je helemaal geen afval meer produceert. Dit doe je door de vijf R’en te volgen: refuse, reduce, reuse, recycle en rot.

In eerste instantie weiger je dingen die je niet nodig hebt, zoals een plastic rietje of een folder. De tweede stap is verminderen: in plaats van koffie uit een wegwerpbeker te drinken, neem je voortaan je eigen beker mee. Vervolgens kijk je wat je kunt hergebruiken. Zo kun je een glazen pot naar de glasbak brengen, maar je kunt er ook verse thee in bewaren. Al het afval dat je na deze stappen nog over hebt, recycle je. Je probeert de hoeveelheid afval die je recyclet dus zo klein mogelijk te houden. Tenslotte probeer je zoveel mogelijk van je groene afval te composteren, bijvoorbeeld in je eigen wormenhotel.”

Door deze stappen te volgen lever je met iedere keuze die je maakt een positieve bijdrage aan een circulaire wereld waarin producten worden hergebruikt en gerecycled, in plaats van weggegooid, verbrand of gedumpt. Klinkt goed, toch?

2) Betekent zero waste dat je helemaal geen afval meer mag produceren?

Jessie: “Nee, absoluut niet. Sterker nog, dat is vrijwel onmogelijk. Het gaat erom dat je probeert om zo dicht mogelijk bij het nulpunt te komen zónder jezelf in allerlei rare bochten te wringen. Dus wees vooral niet te streng voor jezelf en bekijk stapje voor stapje wat je kunt doen. Zo voorkom je dat je de handdoek na een paar weken weer in de ring gooit!”

3) Waar kun je het beste beginnen?

Jessie: “Je boodschappen zijn een goed startpunt, ook wij zijn daar ooit begonnen. De gemiddelde Nederlander maakt dagelijks zo’n zeven verpakkingen open, dus in je keuken zul je al snel resultaat zien. En dat motiveert! Een goede tweede stap is de badkamer. Daar produceer je namelijk niet alleen plastic afval in de vorm van verpakkingen, maar je spoelt ongemerkt ook allerlei microplastics door je doucheputje. Door je badkamer zero waste proof te maken voorkom je dat je bijdraagt aan de plastic soep.”

Zin om aan de slag te gaan? Bekijk deze handige lijst met verpakkingsvrije winkels in Nederland en België, ontdek hier welke verzorgingsproducten plasticvrij zijn. Of maak je eigen producten met de recepten uit ‘Doe het zero!’

4) Hoe zit het met familie, partners en vrienden? Moeten die ook per se meedoen?

Jessie: “Natuurlijk is het ’t leukst en het gemakkelijkst als iedereen om je heen ook besluit om zero waste door het leven te gaan. Maar het hoeft absoluut niet. Nicky en ik hebben ervoor gekozen om onze vrienden en familie niks op te leggen. Dus als ik bij vrienden ga eten, eis ik niet van ze dat ze verpakkingsvrije boodschappen in huis halen. Maar als we met z’n allen gaan picknicken, neem ik wél mijn eigen herbruikbare bordje, bestek en beker mee. En grappig genoeg merk je dat mensen dan vanzelf belangstelling tonen en zelfs andere keuzes beginnen te maken!”

5) Kan ik in mijn eentje wel een verschil maken?

Jessie: “Als ik vertel dat ik zero waste leef, krijg ik vaak te horen dat wat ik doe helemaal geen zin heeft. Ik ben immers maar een druppel op de gloeiende plaat. Nee, het zou veel beter zijn als de overheid in actie komt. Of het bedrijfsleven. En het klopt inderdaad dat de overheid en bedrijven aan de slag moeten. Maar dat zij iets moeten doen, betekent niet dat ik dan maar niks hoef te doen. Want niks doen is eigenlijk ook iets doen. Namelijk: laten zien dat je de enorme afvalberg die we met z’n allen creëren wel prima vindt. Vraag stuurt het aanbod, zo simpel is het. Met iedere euro die we uitgeven kunnen we stemmen op een duurzame en circulaire economie. En zo kun je een gigantisch verschil maken. Iedere dag weer!”

Benieuwd naar de keuken, badkamer en het boodschappenritueel van Jessie Kroon? Bekijk haar videoportret.

Video: Sanne van Hemert (BrightVibes)

In de volgende aflevering gaan we in gesprek met Plastic Whale over hoe je van plastic afval waardevolle producten kunt maken. Volg ons op Facebook of schrijf je in voor onze nieuwsbrief om niks te missen!

In de vorige aflevering vertelde Jeroen Dagevos van de Plastic Soup Foundation ons alles over hoe je jouw lijf zo plasticvrij mogelijk kunt maken. Bekijk ‘m hier!