Consuminderen tijdens de feestdagen en toch genieten van overvloed: het kan!

De feestdagen: een periode van veel kopen, geven, krijgen en eten. Gezellig, maar ook behoorlijk belastend voor de Aarde. Gelukkig kunnen we ook genieten van overvloed zonder daarvoor in consumerende patronen te vervallen. 

We hebben genoeg spullen die we niet gebruiken en nog wel een ronde meekunnen. Eten hoeft niet verspild te worden. En het geven van een dienst, zoals het helpen bij een klusje of gewoon een luisterend oor bieden, is vaak waardevoller dan nog meer spullen in huis. Ook tijdens de feestdagen kunnen we onze consuminder-voornemens uitvoeren. Bijvoorbeeld zo:

Dobbelen met oude of tweedehands spullen

Het befaamde dobbelspel. Meestal gespeeld met allerlei troep uit de plaatselijke eurowinkel. Het is reteleuk om een bril te geven met een lampje zodat iemand ‘s nachts in bed kan lezen, maar zeg eens eerlijk: hoe vaak ga je zoiets nou gebruiken? Of die iPhone-oplader in de vorm van een kikker? Het goede nieuws: ook als je wilt consuminderen kan het dobbelspel gespeeld worden.

Begin voor de feestdagen met een grondige opruim-sessie. Verzamel oude prullaria, maar ook meer essentiële zaken als bestek, kleding en boeken die je niet meer nodig hebt. Want je moeder heeft dat boek misschien nog niet gelezen, je neefje gaat binnenkort op kamers en je zus is al jaren geïnteresseerd in dat ene rokje.

Ben je een fanatieke minimalist en bewaar jij niks in huis: ga naar de tweedehands winkel en ga los op de vintage decoratie zoals borden met poedels erop en oude schilderijen. Je maakt de mede-dobbelaars met tweedehands spullen net zo blij als voorgaande jaren.

Consuminderend vreetfestijn

Tijdens de feestdagen moet er gegeten worden, dat is traditie. Maar het kan ook zonder verspilling. Organiseer bijvoorbeeld een potluck-avond. Draag iedereen op om zelf iets te bereiden en stem op elkaar af wie welk gerecht doet (zodat je niet vier toetjes hebt). Gebruik voor de gerechten zoveel mogelijk lokale en seizoensgebonden producten en laat ieder een portie maken waar die zelf genoeg aan zou hebben. Blijft er toch eten over? Laat iedereen zijn eigen creaties weer naar huis meenemen of vries je restjes in. Heerlijk voor de dagen waarop je geen zin hebt om te koken, overweegt om iets te bestellen en je opeens herinnert: ‘er ligt nog eten in de diepvries’.

Gooi je creativiteit in de strijd

Er is niks leukers dan iets krijgen dat iemand zelf heeft gemaakt. Maak daarom dit jaar van Secret Santa een creabea-editie. Mobiliseer je familie en vrienden om een oude hobby op te pakken. Was je vroeger van het schilderen, maar is het er al jaren niet van gekomen? Pak die kwast weer op en begin aan een meesterwerk voor je pa. En misschien krijg jij wel een haakwerk van je tante. De tijd en liefde die je in het cadeau stopt is duizendmaal waardevoller dan een massaproduct. En een consuminderende optie voor de hele familie.

Vervul elkaars behoeften in een geefcirkel 

Soms hebben we geen nieuwe spullen nodig, maar gewoon een luisterend oor, iemand die een keer samen met je op pad gaat om een Marktplaats-vondst op te halen of die je een avondje voorleest zoals vroeger. Op de bewuste feestdag deelt iedereen wat ’ie graag zou willen ontvangen en graag voor een ander zou doen. Vervolgens zoeken mensen elkaar op en vervullen elkaars behoeften in wat er allemaal te ontvangen en geven valt, misschien dezelfde avond al of anders op een ander moment. Een avond van overvloed waar geen consumptie aan te pas komt.

Swap Sint

Heb je kinderen en kan je de kleine zieltjes niet meenemen in het consuminderende verhaal – alleen een aai over hun bol van oma valt waarschijnlijk niet in goede aarde – raap dan het speelgoed dat ze niet meer gebruiken bij elkaar en ruil het met de Swap Sint. Je kan naar een fysieke locatie om te ruilen of online met iemand een ruil-afspraak maken.

Gebruik je het niet, geef het door

Ben je toch in de consumeer-val getrapt en van het kerstfeest thuisgekomen met een kaars waarvan je weet dat je ‘m nooit op zal branden, sokken in maat 34 en een zak kerstkransjes die je niet lust? Geef het aan iemand waarvan je weet dat ‘ie er wel iets mee kan. En weet je niemand die blij wordt van een kubus-sleutelhanger: doneer het dan. Kan de volgende er weer mee dobbelen.

Wees gewoon lekker samen en heb een goede tijd

De feestdagen gaan over het vieren van elkaars gezelschap. Dus misschien zijn daar niet eens cadeautjes of het vervullen van elkaars behoeften voor nodig, maar kan het samenzijn gevierd worden met een activiteit: een wandeling in het bos, de hele dag spelletjes spelen, ‘Love Actually’ kijken of met elkaar kletsen en lachen om gekke grapjes. Die momenten blijven ons uiteindelijk het meeste bij.

Veel consuminder plezier en heb het goed samen!

Consuminderen wordt makkelijker als we het samen doen. Doe mee met onze koop niks nieuws-challenge! Onze wekelijkse nieuwsbrief geeft nog meer consuminder-tips. 

Oorspronkelijk gepubliceerd op 17 november 2021. Laatste update: 12 december 2023.