We staan aan de vooravond van een energietransitie. En jij doet mee
Zonne-energie is een van de oudste, meest betrouwbare en duurzaamste vormen van energie. Toch komt wereldwijd nog geen twee procent van de energie uit zon en wind. 80 procent van onze energie halen we nog uit de fossiele brandstoffen olie, gas en kolen. Is dat zorgwekkend? En kan jij daar iets aan doen?
Het moge duidelijk zijn: liever stoppen we gister dan vandaag met het gebruik van fossiele brandstof. Het verstoken van olie, kolen en aardgas veroorzaakt vervuiling, conflict en klimaatverandering. Daarbij is het extreem inefficiënt en raken de fossiele bronnen gewoonweg op. Afhankelijk zijn van zulke conventionele brandstoffen en bijbehorende bedrijven als Shell en Exxon: het klinkt als een slecht idee, en toch zijn we het al decennialang.
Waarom groeit duurzame energiewinning zo langzaam?
Bedrijven die profiteren van fossiele brandstoffen hebben ons in de greep. Denk aan olieboeren en raffinaderijen. Het zijn voornamelijk deze partijen die de opkomst van duurzame energie tegenhouden. Op dit moment hebben de olieboeren een monopolie op de energiemarkt. Natuurlijk gaan zij niet investeren in alternatieve energiebronnen die hun eigen positie in de markt in gevaar brengt. De overheid zou die transitie kunnen realiseren door middel van belastingen (zoals een CO2-tax), maar die komt niet tot stand door een sterke lobby van de olieboeren. Deze lobbygroepen voor fossiele brandstoffen zijn dan ook een belangrijke factor in de vertraagde groei van duurzame energiewinning.
Maar… Er is goed nieuws! De groei van het aantal nieuwe kolencentrales neemt af en vanaf 2022 worden er meer kolencentrales gesloten dan gebouwd. Daarbij zijn veel investeerders in China, en alle investeerders in India (op de overheid na) afgestapt van kolen. Zij zien ook dat zonne- en windenergie veel meer winst oplevert.
En dan dit: Ieder uur komen er 31.000 zonnepanelen bij. We kunnen wel stellen dat de energievoorziening aan de vooravond staat van een ware revolutie. Een die zelfs vergelijkbaar is met die van het internet.
Tijd voor verandering
Hadden we ons 20 jaar geleden niet kunnen voorstellen dat zo’n 80 procent van de bevolking altijd en overal bereikbaar is, zo kunnen we ons nu niet voorstellen dat we over 20 jaar voornamelijk gebruikmaken van energie van zon, wind en waterstof.
Toch is het zo, stelt Auke Hoekstra in een groot artikel in De Correspondent.
“Over een paar decennia hebben we allemaal een warmtepomp en zodra de dakpannen worden vervangen komen er zonnepanelen en zonneboilers voor in de plaats. Energie wordt lokaal uitgewisseld en dat schept sociale cohesie: je voorziet samen in je energie.”
Dat is in alle opzichten een goed vooruitzicht. Fossiele brandstoffen zorgen voor een scheve verhouding van macht en kapitaal. De opkomst van duurzame energie roept dictatoriale regimes die hun macht ontlenen aan hun bezit op olie en gas een halt toe. Datzelfde geldt voor multinationals als Shell, Vitol en Exxon. Het zijn deze bedrijven die druk blijven uitoefenen op milieubelastende industrieën. Met de opkomst van duurzame energie wordt die macht kleiner. Als we straks allemaal met een zonnepaneel op ons dak rijden en onze eigen stroom opwekken met een zonnepark, van wie zijn we dan nog afhankelijk?
“In de huidige energievoorziening komt het geld terecht bij een kleine groep: iedere keer als je energie inkoopt, lekt er geld weg naar de elite van eigenaren en aandeelhouders. Met zonnepanelen kun je een middelvinger opsteken naar het grootkapitaal. De ongelijkheid kan kleiner worden.”
En dan is zonne-energie ook nog eens onuitputtelijk. Zoals Maurits Groen van onder andere WakaWaka stelt: Zonne-energie was er al 4,5 miljard jaar en zal er nog 4,5 miljard jaar zijn. Het houdt niet op, want zonne-energie is ook nog eens een efficiënt, én het is van en voor iedereen.
Zonne-energie is van en voor iedereen
‘Van en voor iedereen’? Zonnepanelen zijn toch hartstikke duur en hebben een terugverdientijd van meer dan tien jaar? Dat is niet per se waar, want de prijs van zonnepanelen is enorm gedaald en als je ze gunstig plaatst kan de terugverdientijd van je zonnepanelen dalen naar zes jaar. Zelfs bij IKEA kun je zonnepanelen of lampen op zonne-energie kopen. Andere mythes over zonnepanelen ontrafeld:
De CO2 besparing van zonnepanelen weegt niet op tegen de energie die nodig is om ze te produceren.
Een zonnepaneel produceert in een tot twee jaar tijd net zoveel energie als de fabricage en het transport hebben gekost. De ruim 20 jaren daarna dat het zonnepaneel energie produceert is dus milieuwinst. Over de volle levensduur gemeten, is de uitstoot van een zonnepaneel per opgewekte kilowattuur (kWh) ±40 gram CO2. Voor elektriciteit uit steenkool ligt de uitstoot per kWh 20 (!) keer hoger. Tel uit je winst.
Zonnepanelen leveren alleen in de lente en zomer energie & Zonnepanelen zijn alleen rendabel in zonnige landen.
Zonnepanelen werken op licht, niet op warmte (warmte maakt ze juist minder productief). Hoewel zonnepanelen inderdaad (iets) minder energie opbrengen in de winter, brengen je panelen in de periode oktober – maart nog steeds 30 procent van je jaarlijkse energie op. Ook op bewolkte dagen doen zonnepanelen het prima. Een koude, zonnige dag is ideaal weer voor zonnepanelen.
Zonnepanelen zijn alleen interessant als je een dak op het zuiden hebt.
Zonnepanelen brengen inderdaad het meest op als ze op een dak op het zuiden onder een hellingshoek van 35° geplaatst zijn. Maar een dak gelegen tussen het zuidoosten en zuidwesten met een hellingshoek tussen de 20° en 60° heeft bijna hetzelfde rendement. Op platte daken kunnen stellages gebouwd worden waarmee gekozen kan worden voor de ideale hoek en helling. Alleen daken richting het Noorden, Noord-Oosten en Noord-Westen zijn minder rendabel.
Omdat zonnepanelen steeds goedkoper en efficiënter worden, is het verstandig nog even te wachten ze aan te schaffen.
Zelfs als je tot die tijd graag het volle pond wil betalen en wilt blijven bijdragen aan de vervuiling van de aarde is dat geen goed idee. De techniek die gebruikt wordt in zonnepanelen wordt inderdaad met het jaar beter, maar de grootste vooruitgang is nu wel geboekt. Het lijkt er op dat de komende jaren het verschil ten opzichte van het jaar ervoor minimaal zal zijn. En laten we wel zijn: je wilt toch zo snel mogelijk in schone en duurzame energie stappen?
Voor optimaal rendement moet je je zonnepanelen vaak poetsen.
Het ‘geluk’ van wonen in Nederland is dat het hier vaak regent. Daarmee spoelt het meeste vuil van de zonnepanelen af. Een zonnepanelensysteem vergt daarom maar weinig onderhoud. Een keer per jaar een spons er overheen halen is genoeg. Een sopje en een hogedrukreiniger zijn niet alleen overbodig maar zelfs (heel) schadelijk!
Zelf ook aan de zonnepanelen?
Ben je ook helemaal klaar met fossiele brandstoffen? De overstap naar duurzame energie is helemaal niet zo ingewikkeld en duur als je denkt. Zo zou de Nederlandse energievoorziening in 2030 – als we de stap naar duurzaam hebben gemaakt – drie miljard minder kosten. Deze bedrijven en initiatieven geven alvast het goede voorbeeld:
Share the sun met WakaWaka
WakaWaka zorgt ervoor dat iedereen de energie van de zon kan gebruiken – backpackers, festivalgangers, maar ook vluchtelingen of ondernemers in rurale gebieden. Deze social enterprise – die een mooie aanvulling is op andere B Corps (Benefit Corporations) als Beebox, Fairphone, Moyee Coffee, Pymwymic en Tony’s Chocolonely – stapte begin april naar de beurs. Een solar-lamp heb je al voor € 29,95. Oh, en als je je inschrijft voor de nieuwsbrief krijg je 10 procent korting op je eerste aankoop!
Met Solly op naar een nieuwe groene generatie
Kinderen al op jonge leeftijd kennis laten maken met de wereld van natuur, techniek en duurzaamheid? Speelrobot Solly en zijn vriendjes laten kinderen zelf ontdekken, onderzoeken en ontwerpen. De robots vormen samen met de digitale omgeving, de educatieve game, de bouw-je-eigen-robot-kit en de lesmaterialen het educatief pakket Solly. Zo werkt Solly samen met de kinderen toe naar een nieuwe, groene generatie.
Amsterdam Aardgasvrij
Heb je een koophuis in Amsterdam? Dan is dit hét moment om aardgasvrij te gaan wonen. De gemeente biedt namelijk een behoorlijk aantrekkelijke subsidie van € 5000,- (bovenop de landelijke subsidie). Mazzelaars met een goed geïsoleerd huis en een gunstig gelegen dak kunnen zelfs voor compleet energieneutraal gaan. Kijk op ThuisBaas voor meer informatie.
Maak het met Urgenda
Ook als je niet in Amsterdam woont kun je met je huis bijdragen aan een schonere, gezondere én goedkopere wereld. Voor € 35.000,- maakt Urgenda je huis energieneutraal. Klinkt veel, maar: Urgenda financiert dat vooraf en jij kan het in 15 jaar aflossen. Uiteindelijk ben je dus niks extra’s kwijt, ben je zelfvoorzienend én heb je geen energierekening meer.
De duurzame winnaars van Physee
Een raam dat zonne-energie opwekt en toch volledig transparant is? Dat klinkt behoorlijk futuristisch. Maar hé, het is inmiddels ook 2018, dus PHYSEE ging er gewoon voor. Door zonnepanelen te verwerken in glas kunnen hele bedrijfspanden energieneutraal worden. De start-up won al meerdere duurzaamheidsprijzen; o.a. de Green Challenge in 2016 en de Greenchoice Energieprijs in 2017. Wij snappen wel waarom!
Wind + zon = Ibispower
Ook PowerNEST van Ibispower sleept prijs na prijs in de wacht. En omdat een video meer zegt dan woorden, gewoon even onderstaande uitleg bekijken en je snapt ‘t helemaal!
https://youtu.be/V3apBbZycxI
Extra groene daken met Rooftop Revolutions
Het hoogste rendement uit je zonnepanelen halen? Leg een groen dak aan. Een sedum dak met vooral vetplanten en mossen, een natuurdak met voornamelijk grassen, kruiden en bloemen of een complete daktuin als verlengstuk van je woning. Het rendement van de zonnepanelen is door de koele groene onderlaag hoger en het groene dakpakket kan als ballast voor de paneelconstructie dienen. Rooftop Revolutions helpt je op weg!
Met Tesla’s Solar Roof energie opwekken met je dak
Bij Tesla begrijpen ze dat niet iedereen ruimte heeft voor een panelenpark. Of zo’n hele constructie op het dak niet bepaald aantrekkelijk vindt. Daarom ontwikkelde Tesla Solar Roof-dakpannen, die gemaakt zijn van gehard glas en meer dan drie keer sterker zijn dan normale dakpannen. Doordat ze eruit zien als normale dakpannen en je kunt kiezen uit 4 verschillende stijlen vind je sowieso iets wat past bij jouw huis.
Ben jij al geswitcht? Wie of wat heeft ervoor gezorgd dat jij nu gebruik maakt van zonne-of windenergie? Of wat maakt dat je dat juist niet doet? Vertel het ons op Facebook!
Iedere week een flinke dosis positiviteit en blik-verruimende kennis in je mailbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief. Inspiratie gegarandeerd.
