Schoonheidsindustrie: de Aarde heeft meer aan natuurlijke schoonheid
We denken dat we allerlei producten nodig hebben om mooi te zijn. Dat is naast niet waar, ook een kostenpost, verspilling van grondstoffen en vervuilend. Tijd om recht te doen aan jouw natuurlijke schoonheid zonder onnodige producten voor je haar, gezicht en huid. Because you’re worth it!
Onbewust worden we elke dag doodgegooid – op straat, als we televisie kijken of naar de radio luisteren – met reclames van allerlei merken die ons vertellen wat we op ons lichaam moeten smeren. Ze houden ons een worst voor met de boodschap: als je deze producten gebruikt dan kun je er net zo uit zien als de modellen die onze producten verkopen. En daar trappen we in.
Met alle gevolgen van dien: chronische onzekerheid over ons uiterlijk, leeggetrokken bankrekeningen, klimaatvervuiling, overconsumering en een huid die niet meer lekker functioneert. Daar is een oplossing voor, namelijk: kappen met geloven wat de industrie ons wijsmaakt. En: leren samenwerken met onze natuurlijke schoonheid. Want ondanks alles wat de schoonheidsindustrie ons probeert wijs te maken, hoeven we niet zoals de modellen op de billboards te worden. We zijn van nature al beeldschoon.
Het ecosysteem van je huid herstellen
Schrijver, Instagrammer en huid-activist Jessica DeFino heeft een duidelijke boodschap: de schoonheidsindustrie is erop uit producten te verkopen door jou onzeker te maken. En dat is zoals in meer gevallen niet het beste uitgangspunt om de opwarming van de Aarde tegen te gaan: het werkt consumentisme in de hand en de schoonheidsindustrie zelf is een grote vervuiler.
Maar dat is niet het enige probleem: de middelen die gepromoot worden als crème de la crème, zijn in werkelijkheid niet goed voor onze huid, vertelt Jessica. Want je huid zit vol micro-organismen: bacteriën, schimmels, gisten, mijten en eencelligen. Wanneer dit microbioom gezond en in balans is, beschermt het tegen acne, eczeem, psoriasis, roos, schade door de zon en vervroegde veroudering. Doordat veel crèmes en andere ‘verzorgingsproducten’ conserveermiddelen, parabenen en antibacteriële ingrediënten bevatten, raakt ons microbioom ernstig verstoord. En dat tast de beschermende functie van de huid aan, waardoor allerlei problemen kunnen opspelen. Jessica vergelijkt het met het ecosysteem van de Aarde: we weten allemaal wat er gebeurt als we daar geen acht voor nemen en haar blijven kapot maken: dan raakt ze uit balans.
Omarm je natuurlijke schoonheid, smeer niet teveel shit op je huid en herstel haar ecosysteem, is het advies van de huid-activist. Want het mooie is, de crèmetjes die we smeren om een gehydrateerd en soepel huidje te krijgen, hebben we niet nodig. Je huid fixt dat allemaal voor je. En wat we juist wel meer nodig hebben voor een gezonde huid is: meer buitenlucht, fysiek contact, beweging, groenten en fruit en minder alcohol drinken. Beter voor de huid, je portemonnee en de Aarde.
Meer inspiratie om niks nieuws te kopen? Sluit je net als meer dan 5.000 mensen aan bij onze Koop Niks Nieuws challenge en maak van consuminderen het nieuwe normaal.
Je haar weet het beste wat ze nodig heeft
Wie aanleg tot slag of krullend haar heeft, heeft zich vast wel eens verdiept in de Curly Girl Methode. Per soort haar (slag, grove krullen of kroes) verschilt de behandelmethode, maar het komt meestal hier op neer: gebruik vijf verschillende producten en je haar krijgt de krullen waar je naar smacht. Eerst was je je haar met een shampoo zonder sulfaten, dan gebruik je een masker, een conditioner, een leave-in en daarna houd je de krullen in vorm met een stylingsproduct. De producten die je daarvoor koopt hebben het keurmerk ‘CG’-approved. De Curly Girl methode is dus nogal een proces, en niet bepaald goedkoop of duurzaam.
Een vriendin van mij heeft een andere methode en de mooiste krullen ooit: heel zacht, veerkrachtig en glanzend. Menig mens kijkt met jaloezie naar haar prachtige coupe. Haar geheim: stop er niks in. Ze gebruikt al twee jaar geen shampoo, conditioners, leave-ins of maskers. Het enige wat ze doet is kammen en haar haar met water afspoelen.
Toegeven: de eerste weken zijn geen pretje. Je haar en hoofdhuid moeten dan afkicken van alle producten die je er voorheen insmeerde. Die zijn precies zo gemaakt dat jouw lichaam ervan afhankelijk wordt. Maar daarna herstelt je hoofdhuid zich weer tot zijn natuurlijke staat van zijn. En wat een ingenieus orgaan is dat: je hoofdhuid maakt haar eigen vet (talg) aan en door dit te verspreiden over de rest van je haar door te borstelen en te spoelen met warm water, heb je je eigen natuurlijke conditioner en leave-in. In plaats van dit eerst weg te schrobben met shampoo en daarna vol te stoppen met zachtmakende conditioner producten, kan je dus ook gebruik maken van je natuurlijke schoonheid en je zelfgemaakte conditioner verspreiden. Ook als je geen krullen hebt, is de niks-methode een uitkomst.
Mis je het ritueel van wassen en iets in je haar stoppen? Met deze tips kan je natuurlijke producten – zoals appel cider azijn en klei – als shampoo gebruiken en hier lees je meer over natuurlijke conditioners, zoals honing, kokosmelk en aloë vera gel.
Haar op andere plekken
Sinds een aantal jaar scheer ik mijn beenhaar niet meer. Toegegeven: het is niet veel en naarmate de zomer vordert wordt het steeds lichter blond. Desondanks zijn het wel lange haren en moet ik de eerste rokjesdagen wel weer even wennen aan het haar. Ik geloof niet dat dat komt doordat ik het zelf lelijk vind, maar eerder doordat ik weinig voorbeeldmateriaal heb gezien gedurende mijn leven. Bijna alle zichtbare vrouwenbenen zijn ontdaan van haar. Op televisie zien we commercials van vrouwen die met een scheermesje over hun al geschoren benen gaan. En dus doen we dat ook allemaal. Maar wie bepaalt eigenlijk dat vrouwen geen haar mogen hebben op andere plekken dan op hun hoofd?
Dit bericht bekijken op Instagram
Om dezelfde reden als waarom we allemaal crèmepjes smeren: ons lijf is vercommercialiseerd. En dat geldt voornamelijk voor vrouwenlichamen, zegt Marieke Eyskoot van de beweging #SustainabilityAgainstShame. Vrouwen moeten nog steeds aan veel meer uiterlijke normen voldoen dan mannen en betalen daar de hoofdprijs voor. Er is een hele industrie gebaat bij het creëren van onzekerheid over je lichaamshaar.
Mijn volgende emancipatieproces vond afgelopen zomer plaats. Ik liet mijn okselhaar staan, begon Natural Girls Nation op Instagram te volgen – waarop vrouwen met hun okselhaar pronken en nog steeds beeldschoon zijn – en maakte soortgelijke foto’s. Een stukje toe-eigening. Maar mijn vriend kon er niet echt aan wennen en ik vond het controleren van de geur nog een ding (want dat mag ook niet: ergens naar ruiken, daar komen we op terug in het volgende punt). Dus schoor ik het maar weer af. Het schoonheidsideaal wordt niet van de een op de andere dag losgelaten, maar beetje bij beetje kunnen we onze natuurlijke schoonheid omarmen. Aankomende zomer weer een poging.
De geuren en kleuren van een lichaam
Een lichaam ruikt. En niet altijd naar bloemetjes, soms ruiken we een beetje zurig of naar die specifieke zweetgeur na een inspanning. Of zoals een vriendin van mij de geur in oude shirtjes noemt: spicy. We verbloemen dat met parfums, deodorants en onder de douche boenen we wat af. Surprise: dat is een vervuilende industrie. Greenpeace deed onderzoek naar parfum en ontdekte dat de ingrediënten schadelijk zijn voor mens en milieu. Daarnaast blijkt dat parfum en deodorant bijdragen aan luchtvervuiling. Dit komt doordat het stofje dat ervoor zorgt dat de geur zich verspreidt, dus ook in onze lucht terecht komt.
Hoe belangrijk geuren zijn, besefte ik toen een vriendin van mij haar smaak en geur verloor door het coronavirus. Veel kon ze niet meer ruiken en sommige geuren die eerst lekker waren, roken nu vies. “Dat ruikt naar corona,” zei ze dan. Het deed haar veel toen ze na drie maanden haar reukvermogen nog steeds niet terug had. Want: “Ik kan nu niet meer ruiken of ik gestrest ben en als ik in de toekomst een kind krijg, kan ik die dan niet ruiken?”
Geuren zeggen veel over hoe het met ons gaat en zijn een belangrijk element in het contact met elkaar. We schijnen bijvoorbeeld verliefd te worden door de feromonen die iemand uitzendt. Moeten we het dan allemaal verbloemen? Of zit er ook schoonheid verborgen in onze pure geur? En als we dan toch een geur willen toevoegen aan ons lichaam, laten we er dan eentje nemen die ook goed is voor de Aarde, zoals zelfgemaakte lavendel- of rozenwater.
We hoeven onze gezichten niet te verven
In de puberteit beginnen veel vrouwen met het experimenteren met make-up. Mega leuk natuurlijk om Nikkie Tutorials te volgen en je creativiteit los te laten op je gezicht. Het nadeel van de make-up industrie is – je raadt het al – vervuiling. Make-up zit vol vervuilende microplastics, parabenen, palmolie, benzyl alcohol en synthetische parfum. Niet alleen slecht voor je lijf, maar dus ook voor de Aarde. En al die kleine verpakkingen belanden uiteindelijk op de afvalberg. De make-up industrie produceert 120,8 miljard verpakkingen per jaar. En per jaar belanden een miljard lege lipstick-hulzen in de prullenbak.
Tegelijkertijd groeit de make-up industrie door de talloze vloggers en influencers die het huidige schoonheidsideaal vormgeven: een gemake-upt gezicht. Vooral jonge vrouwen zijn daardoor meer make-up gaan gebruiken en worden zelfs afhankelijk van make-up. Veel van hen durven niet meer zonder, omdat zij zich anders een lelijk eendje, een naaktslak, ziek, verwaarloosd of kaal voelen, ontdekte NOS stories. Ze voelen zich onzeker zonder make-up. Een verdrietige ontwikkeling, want dat betekent dat prachtige jonge vrouwen inmiddels hun natuurlijke staat van zijn afwijzen.
Kortom, door een nieuwe schoonheidsnorm te creëren die beter aansluit op onze natuurlijke schoonheid kunnen we ons zelfbeeld herstellen. Dit is natuurlijk niet in één keer gedaan, maar we kunnen beginnen met het loslaten van de onzekerheden die de schoonheidsindustrie ons aanpraat en onze lijven met al haar schoonheden, gekkigheden, vormen, geuren, oneffenheden en tonen leren te accepteren. We zijn geboren met dit gezicht, dit lichaam, dit haar en deze huid. Ons lijf omarmen loont. Want in plaats van de natuurlijke werking van ons lijf kapot te maken met onnodige producten – die uiteindelijk zorgen voor vettig haar, een onzuivere huid en stinkende oksels – kan zij haar werk uitvoeren: natuurlijke schoonheid gegarandeerd. Vraag jezelf af: als ik op een onbewoond eiland zou leven, hoe zou ik dan met mijn lijf om willen gaan en eruit willen zien? De Aarde hunkert naar onze nieuwe inzichten.
Ook consuminderen? Doe, net als ruim 6.500 anderen, mee met onze Koop niks nieuws challenge! Samen maken we van ‘minder is meer’ de norm. Vergeet je ook niet in te schrijven voor onze nieuwsbrief: groene inspiratie gegarandeerd.
Oorspronkelijk gepubliceerd op 14 mei 2021. Laatste update: 11 juli 2023