Hallo zombie! Hoe je van je smartphone-verslaving af komt en waarom dat belangrijk is
Ken je dat gevoel? Dat je denkt dat je telefoon trilt terwijl dat helemaal niet zo is? De zenuwen als je batterij aan het einde van de werkdag bijna leeg is? En de paniek wanneer je je smartphone per ongeluk thuis hebt laten liggen? Dan ben je niet de enige. Steeds meer mensen zijn vergroeid met hun smartphone. En steeds meer mensen zijn het spuugzat. Hoe kunnen we ontsnappen aan de digitale ruis?
Het is en blijft een van de grootste frustraties van deze tijd: het gevoel steeds ‘aan’ te staan. Door de nooit aflatende stroom van berichten en social updates zijn we nooit meer écht vrij, zelfs niet in het weekend. Bovendien hebben we alsmaar het gevoel dat we alles wat we meemaken met de rest van de wereld moeten delen. Iets memorabels is immers pas écht memorabel als het op Facebook staat…
Technologie kaapt onze levenslust
De technologische overkill is niet zonder gevolgen. Zo krijgt ons concentratievermogen door al dat chatten, scrollen en swipen keer op keer een optater en kunnen we moeilijker ontspannen. Ook beleven we het hier en nu minder intens. Wie constant ergens tussen de echte en de online-wereld zweeft is immers nergens met zijn volle aandacht bij. Zelfs niet bij de leuke dingen. We verkeren in een soort zombie-staat waarin we onafgebroken halfhartig naar een scherm staren, te zeer opgezogen in de niksigheid om iets te gaan doen wat we écht leuk en belangrijk vinden.
Digitale drugs
Dus waarom stoppen we er dan niet gewoon mee? Zo moeilijk kan het toch niet zijn om je telefoon te negeren als hij voor de zoveelste keer knippert? Of om dat ding in je tas te laten als je staat te wachten op de bus, je koffie-to-go of het stoplicht?
Alle push-berichten en buttons zijn doelbewust geprogrammeerde trucs om ons te verleiden onze telefoon soms wel honderd keer per dag ‘te checken’.
Was het maar zo’n feest. Smartphone-bedrijven, sociale media en app-ontwikkelaars zijn 24/7 bezig om het betekenisloze online tijdverdrijf zo verslavend mogelijk te maken. Iedere keer dat je een like krijgt, een blauw vinkje beantwoordt of een push-ballonnetje wegwerkt maakt je lichaam een golfje dopamine aan. Je weet wel, dat gelukshormoon dat ook vrijkomt tijdens seks, sport of het gebruik van xtc…
Allemaal terug naar de Nokia 3310?
Om niet langer als een digitale junk door het leven te gaan zoeken steeds meer mensen hun heil in een digitale detox: een week, maand of zelfs langer zonder internet, smartphone of schermen door het leven gaan. Zodat je eindelijk eens kunt ervaren hoe het is om te genieten zonder dat je bezig bent met je zoektocht naar het volgende ‘Instagram-waardige’ moment.
Natuurlijk is er veel te zeggen voor een flinke afkickperiode – of zelfs voor een volledig offline bestaan. Dit laatste is voor de meesten van ons echter onrealistisch. En hoeveel zin heeft een detox nu eigenlijk als je vervolgens weer in je oude tijdrovende patronen vervalt?
De voordelen van een digitaal dieet
Zolang je niet van plan bent om je smartphone voorgoed de deur uit te doen kun je dus beter investeren in het opbouwen van een gezonde relatie met je mobiele vriend. We vertellen je zometeen precies hoe je dat doet. Maar eerst nog even de vier belangrijkste voordelen op een rij van een leven waarin jij niet langer in dienst staat van je smartphone, maar andersom.
1) Meer tijd om jezelf onder te dompelen in het heden
We struinen gemiddeld per dag zo’n twee uur rond op de sociale media. Over een heel leven bekeken is dat meer dan vijf jaar! En dan hebben we het nog niet eens over de tijd die je kwijt bent aan het beantwoorden van berichtjes of het spelen van spelletjes. Stel je eens voor wat er zou gebeuren als je de tijd die je normaalgesproken starend naar een scherm besteedt zou halveren. Wedden dat je dan wel tijd hebt om op die mooie zomeravond naar het strand te rijden of een keer spontaan met een vriend af te spreken?
2) Meer verbinding met de mensen om je heen
Het is vrijdagavond en iedereen trekt zich terug achter zijn of haar eigen scherm: in de meeste huishoudens is het tegenwoordig eerder regel dan uitzondering. Zonde! Want al het gescroll en gelike zorgt ervoor dat we steeds minder tijd overhouden voor hetgeen dat ons écht gelukkig maakt. Namelijk: tijd doorbrengen met de mensen van wie we houden. Dus weg met die schermen. Geen Netflix, maar een bordspel. Geen Instagram, maar een avondwandeling. Geen Candy Crush, maar een goed gesprek. Klinkt goed toch?!
(En voor iedereen die écht geen avond zonder technologie kan: kruip de volgende keer in ieder geval met z’n allen achter hetzelfde scherm. Dat is al een stuk gezelliger.)
3) Meer rust in je hoofd én in je lijf
In een samenleving die alsmaar doordendert is ontspanning geen luxe, maar een must om te overleven. Zo is loskomen van je baan in de avonduren een van de belangrijkste factoren die de kans op een burn-out verkleint. ’s Avonds reageren op e-mails zou dus eigenlijk not done moeten zijn. Ook zorgt het voortdurende staren naar een scherm ervoor dat je slechter in slaap komt en minder diep slaapt.
4) Meer flow zorgt voor meer geluk
Last but not least is je telefoon ook nog eens een sta-in-de-weg voor geluk. Wij mensen worden namelijk gelukkig van het bereiken van flow: een staat waarin je zodanig opgaat in een activiteit dat je de wereld om je heen even helemaal vergeet. En dat wil niet echt lukken als je telefoon om de haverklap afgaat…
Meer weten over flow? Bekijk deze video.
Tips voor mensen die van hun smartphone-stress af willen
Meer genieten, meer verbinding, meer rust én meer geluk: dat digitale diëten klinkt bijna te goed om waar te zijn. Toch is het zo. Voor iedereen die de voordelen van een leven zonder smartphone-stress zelf wil ervaren hebben we een aantal slimme tips op een rijtje gezet.
1) Meet wat je online doet
Waar de één uren doorbrengt op Facebook, is de ander eerder geneigd om zich in de wondere wereld van Twitter te verliezen. Met apps zoals Moment, Checky en BreakFree kun je zien aan welke applicaties jij de meeste tijd verkwanselt én op welke momenten van de dag je het gevoeligst bent voor digitale verleiding (en daarmee welke apps je beter de deur uit kunt doen én wanneer je je telefoon beter even kunt wegleggen).
2) Zet push-notificaties uit
Of je het nu leuk vindt of niet, al die piepjes, rode bolletjes en geluidjes zijn nou eenmaal gemaakt om naar je smartphone te laten grijpen. Ie-de-reen doet het. Gelukkig hebben ze ook een uitknop. Hoor je dat? Zo klinkt de stilte.
3) Verwijder sociale media apps
Natuurlijk kun je jouw ‘socials’ dan nog steeds via je browser checken, maar het maakt de stap om daadwerkelijk in te loggen toch een stuk groter. Vergeet na een noodzakelijk (lees: zwak) moment alleen niet om uit te loggen!
4) Plan offline momenten in
Zet bijvoorbeeld tussen 22.00 uur ’s avonds en 07.00 uur ’s ochtends je internet uit, maak tijdens je pauze gebruik van vliegtuigmodus en las af en toe een scherm-vrije zondag in. Zo creëer je tijd om in de tuin te werken of om dat boek dat al maanden op je nachtkastje ligt eindelijk te lezen.
5) Schoon je mailbox op
Je kent ze wel: nieuwsbrieven die ongeopend linea recta in de prullenbak verdwijnen. Schrijf je voortaan meteen uit wanneer je een e-mail ontvangt die je eigenlijk niet zo boeiend vindt. Opgeruimd staat netjes!
6) Maak van je slaapkamer een smartphone-vrije zone
Een slaapkamer-verbod voor je telefoon werkt als een trein. Koop een wekker en laadt je telefoon ’s nachts in de huiskamer op. Zo voorkom je dat je je telefoon checkt als je midden in de nacht wakker wordt.
7) Laat je telefoon vaker thuis (of in de tas)
Bijvoorbeeld tijdens een concert of wanneer je uit eten gaat. Zodat je niet de hele avond wordt afgeleid en eindelijk écht kunt genieten.
8) Zorg voor alternatieven
Luister je in de trein graag naar muziek of hou je van lezen voor het slapengaan? Stof je mp3-speler af en leg een boek op je nachtkastje. Zo maak je de verleiding om naar je telefoon te grijpen kleiner én zorg je ervoor dat je in de gelegenheid bent om precies te doen wat je echt leuk vindt.
Wat zijn jouw tips voor een digitaal dieet? Laat het ons weten via Facebook of Twitter.
Wil jij graag iemand bedanken omdat hij of zij met hart, hoofd en handen zich inzet voor een socialer en duurzamer Nederland? Vraag dan hier een Maatschapwij-speldje aan en wij zorgen dat het speldje zo snel mogelijk naar je toekomt.
