10 lekkere én gezonde paasrecepten van Rineke Dijkinga

Tradities en rituelen geven ons rust, houvast, verbondenheid en identiteit. En ook vaak troost in tijden van verlies, angst of onzekerheid. Ze zijn dus belangrijk om vast te houden. Maar eerlijk is eerlijk: onze tradities wat betreft eten met de feestdagen zijn er de afgelopen jaren steeds overvloediger, suikerrijker en ongezonder uit komen te zien. Met deze paasrecepten gaat Rineke Dijkinga terug naar de oorspronkelijke tradities en laat ze je zien dat je ook met Pasen lekker en gezond kunt eten.

Ik herinner me nog goed hoe mijn moeder in de weken voor Pasen zo druk als een ‘kip voor de Pasen’ (Gronings spreekwoord) was om de paasjurkjes van mijn en mijn drie zussen klaar te krijgen. We kregen een jurk in hetzelfde model maar in een andere kleur. Ook herinner ik me de gehaakte paaszakjes met paaseieren en wat noten. Traditioneel bevatte zo’n zakje een sinaasappel, walnoten, en chocolade- en suikerpaaseieren. En dan natuurlijk de paasmaaltijden. Eieren bij het ontbijt (een overblijfsel van het Germaanse geloof dat eieren het symbool van vruchtbaarheid waren). In Groningen was het een sport om te kijken wie bij het ontbijt de meeste eieren kon eten. Althans, in de betere tijden. In crisistijd was in de stad een doosje eieren al een behoorlijke luxe. En waren eieren, vooral betaalbaar, voor degenen met eigen kippen.

Waarom ik dit vertel in een recept-tekst? Omdat tradities en rituelen belangrijk zijn. Ze vormen een soort baken in ons leven, wordt vaak gezegd. Ze geven ons rust, houvast, verbondenheid en identiteit. En ook vaak troost in tijden van verlies, angst of onzekerheid. Daarom voeg ik aan de paastafel ook een recept van Oekraïense aardappelkoekjes als lunch- of bijgerecht toe. Als symbool van medeleven. Wat een voorrecht dat wij onze paasdagen in vrijheid mogen vieren. En onze eigen tradities kunnen volgen.

Dus mag ik je een paar overheerlijke paasrecepten aanbieden die gebaseerd zijn op eieren, noten en chocola? Een klein beetje veranderd, dat wel. Want eerlijk is eerlijk: onze tradities zijn er de afgelopen jaren steeds overvloediger, suikerrijker en ongezonder uit komen te zien. Dus waarom ook wat dat betreft niet een heel klein beetje terug naar de oorspronkelijke tradities?

Per recept vertel ik kort waarom ik de ingrediënten heb gekozen. Je zult zien dat met deze recepten de paasdagen ook voor de gezondheid van onze darmbacteriën en onze bloedsuikerspiegel een feestje worden. En voor Moeder Aarde staan er uiteraard ook een paar prachtige tips bij. Zo kunnen we met Pasen een prima gastheer zijn voor zowel onze darmbacteriën, onze familie en/of gasten aan het paasbuffet. En hebben ze respect voor onze gastvrouw, Moeder Aarde.

1. Wortel-appeltaart als ontbijt

Dit klinkt natuurlijk niet zo leuk, maar de gangbare feestgerechten bevatten niet bepaald de ingrediënten waarmee goede darmbacteriën zich kunnen voeden. Ik hoor mensen vaak zeggen: “na de feestdagen ga ik wel weer gezonder eten”. Ik zou zeggen: waarom eet je niet superlekker en gezond tegelijk? Zeker bij het ontbijt hebben je darmbacteriën vezels nodig: het is hun ‘brandstof’ zodat ze al hun taken voor jouw gezondheid optimaal kunnen uitvoeren. En dat zijn er nogal wat.

Zie hier het recept voor wortel appeltaart

2. Zoet bananenbrood zonder ei

Wat zou het mooi zijn als ons meest gegeten voedingsmiddel – brood – de optimale voedingsstoffen zou bevatten voor onze darmbacteriën. Iets wat je vaak eet zou logischerwijs optimaal gezond moeten zijn. Het ultieme feestmaal voor onze darmbacteriën is zogenaamd resistent zetmeel. Hoewel ik eigenlijk verwacht had dat dit bananenbrood een soort functioneel brood zou worden (goed om te eten maar vooral belangrijk om wezenlijke stappen te zetten qua darmgezondheid) overtrof het mijn stoutste verwachtingen. Gewoon superlekker. En dat past perfect bij feestdagen!

Zie hier het recept voor bananenbrood zonder ei

3. Zelfgemaakt paasbrood met spijs

Je eigen paasbrood maken met spijs kan natuurlijk ook. Lekker ontbijten of lunchen zonder je bloedsuikerspiegel sterk te laten pieken en dalen. Dat is niet alleen een weldaad voor je energie, gewicht en stemming, maar het zorgt ook dat we na de paasdagen onze hunkering naar zoet, paaseitjes en andere lekkernijen veel beter kunnen weerstaan. Als je bij jezelf herkent dat je na de feestdagen of vakanties moeite hebt om weer terug te keren naar de ‘orde van de dag’, probeer dan eens je lekkernijen zonder geraffineerde suiker en met langzame koolhydraten te maken, zoals in dit brood.

Zie hier het recept voor paasbrood met spijs

4. Oekraïense Deruny als lunch

Een beetje van onze traditie en een beetje van hen. Als teken van verbondenheid. Traditioneel worden deze aardappelkoekjes warm geserveerd. Eet je ze koud, dan zijn afgekoelde aardappelen een prachtige bron van resistent zetmeel. En dat is topvoedsel voor je darmbacteriën.

Zo maak je Oekraïense aardappel-uien-pannenkoekjes

5. Zoete walnotenspread

Een super simpele spread: Maal 200 gram walnoten heel fijn, doe er een snufje zout, 2 eetlepels olijf-of walnotenolie, 2 eetlepels honing en eventueel een paar eetlepels water door. Een heerlijke spread als broodbeleg. Maar ook lekker om samen met wat rucola/veldsla, pitten, noten, zaden, wat balsamico azijn en eventueel wat feta/vegan witte kaas in een wrap te doen.

6. Walnotentapenade

Deze heerlijke tapenade maak je ook in een handomdraai. Hij is niet alleen superlekker, maar ook een mooie combinatie van ‘krachtpatsers’: de walnoten zijn een mooie bron van Omega-3-vetzuren, de zonnebloempitten een bron van zink en vitamine E en basilicum, zongedroogde tomaten en citroensap bevatten veel antioxidanten. Ons gemiddelde (feest)voedsel bevat vooral Omega-6-vetzuren. Zelf baas in je keuken worden en je eigen oliën kiezen betekent baas in eigen buik en brein.

Zie hier het recept voor walnotentapenade

7. Crispy chocoladebommetjes

Dit heerlijke chocolaatje is het bewijs dat gezond en heerlijk culinair heel goed hand in hand gaan. Het bevat geen toegevoegde suikers maar wel volop gezonde vetten en eiwitten. De geroosterde boekweit (kasha) geeft het bovendien een heerlijke bite.

Zie hier het recept voor crispy chocoladebommetjes

8. Zelf toastjes maken

Zo leuk om te doen met leuke uitsteekvormpjes. Ook met kinderen. Mijn favoriet is rozemarijntoastjes, maar je kunt met dit recept echt alle kanten op. Leef je uit. En wat zou het mooi zijn als we deze toastjes maken van oude granen. Wist je dat veel oude granen zo ‘minimalistisch’ zijn dat ze niet eens tegen kunstmest en bestrijdingsmiddelen kunnen? Wat een zegen voor de bodem. Niet echt een paasonderwerp, maar wat zou het mooi zijn als we op feestdagen, met meestal een nog grotere voetafdruk voor de Aarde, beseffen dat we bij elke euro die we uitgeven zelf een flinke stem hebben. Misschien is ‘bodembewustzijn’ wel het allerbelangrijkste thema om ons als burger, boer of bestuurder mee bezig te houden als het om onze toekomst gaat. De Indiase Yogi en visionair Sadhguru die kortgeleden ook in Nederland was vertelt waarom:

9. Eigengemaakte spreads

Bij zelfgemaakte toastjes horen natuurlijk ook je eigen spreads. Lekker bij een soepje, of bij je diner. Een groene spread van wat spinazieblaadjes en mooie jonge voorjaars(on)kruiden is een prachtige manier om spelenderwijs je gezondheid, de Aarde en je portemonnee een handje te helpen. Hier vertel ik je waarom ik zo weg ben van eigengemaakte spreads. Zeker in periodes van feestdagen, verjaardagen en etentjes moet menige darm en lever extra hard werken. Waarom ons lichaam dan niet even een handje helpen door chlorofyl te eten? Heb je toevallig ook daslook in je omgeving? Een overheerlijk aromatisch kruid voor een spread die de reiniging van darmen en bloed een handje helpt.

10. Pannenkoekenbuffet met seizoensgroenten

Mijn absolute feestmaal. Dit pannenkoekenbuffet is een recept uit mijn bookazine Mooi Eten dat ik elk seizoen gebruik. Koop je je meel in grootverpakkingen en werk je met groentes van het seizoen, dan is dit feestmaal ook nog eens heel betaalbaar. Maak het helemaal af door wat lekkere eetbare (on)kruiden en bloemetjes erbij te serveren. Er is al zoveel in het vroege voorjaar. Met een dergelijk recept is het zo gemakkelijk om ieders voedingskeuzes te respecteren. Zowel vegetariërs, veganisten als carnivoren kunnen aan tafel hun eigen eiwitten kiezen. Bovendien vind ik het zo feestelijk en gastvrij, al die kleine bakjes. Ook is het een mooi voorbeeld van hoe je zou kunnen eten volgens het Planetary Health Diet: dierlijke eiwitten als kleine aanvulling op het dag-/ weekmenu. Goed voor jouw veerkracht en goed voor die van de Aarde.

Fijne Pasen!

Wil je meer verhalen van earth and health keeper Rineke Dijkinga of van een van onze andere ambassadeurs lezen? Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief en krijg ons laatste e-magazine cadeau.

Oorspronkelijk gepubliceerd op 11 april 2022. Laatste update: 27 maart 2023.