Van boer tot bord: Zo maakt Boerschappen lokaal en vers eten weer normaal

Een duurzame wereld vraagt om meer betekenisvolle ondernemers: oprichters van bedrijven waar geld geen doel is, maar een middel om een positief verschil te maken voor mens en milieu. Stéphanie Vellekoop is mede-oprichter van Boerschappen, een bedrijf dat maaltijdboxen verzorgt van verse producten die rechtstreeks bij lokale boeren van het land worden gehaald. “Met vers en puur eten kun je een hoop problemen bij de oorzaak aanpakken.”

Na haar studie commerciële economie, wilde Stéphanie op marketing-vlak aan de bak. Het liefste bij een bedrijf in de voedselindustrie, zoals Friesland Campina. “Toentertijd dacht ik: als je daar zit, dan zit je goed. Maar wat ben ik blij dat ik zo’n partij niet op mijn CV heb staan. Al die grote bedrijven hebben maar één doel en dat is winst maken. Ze maken hun producten zo goedkoop mogelijk, zodat zij er zo veel mogelijk aan kunnen verdienen. Daarmee verdwijnt het gezondheidsaspect in de prullenbak. Er worden allerlei smaken en stoffen toegevoegd, die ver afstaan van het pure product. Bovendien zetten ze boeren gigantisch onder druk, waardoor zij soms onder de kostprijs moeten verkopen. Dat is toch bizar?”

Stéphanie en haar (zaken)partner Stijn, de oprichters van Boerschappen

Het begin van Boerschappen
Dat Stéphanie een passie heeft voor gezonde voeding, wordt in het gesprek al vrij snel duidelijk. Die passie – of misschien eerder een persoonlijke frustratie – is ontstaan toen Stéphanie gezondheidsproblemen kreeg. “Ik moest in 2013 op een speciaal dieet door een verstoring in mijn darmen. Ik ben gaan letten op de etiketten en leerde dat er aan veel producten stoffen worden toegevoegd die schadelijk zijn voor je lichaam. Omdat ik behoefte had aan pure en verse producten, besloten m’n partner Stijn en ik om producten zelf bij de boer op te halen.”

Zonder dat Stéphanie en Stijn het door hadden, was Boerschappen daarmee geboren. Ze vroegen een aantal bevriende stellen of ze mee wilden doen, en al snel werden er wekelijks kratjes met verse producten bij het stel opgehaald. “Al snel wilden vrienden van vrienden ook meedoen, moesten we op zoek naar een externe locatie en schaften we een busje aan om de spullen bij de boer op te halen. Toen mensen zich begin 2014 via een website begonnen aan te melden, wisten we dat ons idee potentie had. We schreven ons in bij de KVK en toen is het balletje gaan rollen.”

Van partners naar zakelijke compagnons
“Voordat Boerschappen ontstond, heb ik een tijdje als projectmanager gewerkt bij het bedrijf van Stijn. Toen dacht ik: ‘Wij moeten nooit gaan samenwerken’. Stijn houdt zich vaak bezig met de grote lijnen en de toekomst, terwijl ik erg ben gericht op het hier-en-nu en de details. Nu weet ik dat we elkaar juist aanvullen. Waar we elkaars vijand zijn, zijn we ook elkaars vriend. Hij kan het irritant vinden dat ik hem weleens afrem, maar hij ziet ook de waarde in van focus houden.”

“Er waren gewoon honderd mensen die een kratje eten van ons wilden. Wat waren we trots”

De taakverdeling tussen Stéphanie en Stijn is helder. Dat heeft voordelen, maar is ook weleens jammer, legt Stéphanie uit. “We runnen het bedrijf samen, maar onze taken zijn gesplitst. Soms geeft dat wel een eenzaam gevoel. Er zijn dagen dat we beiden op kantoor zitten, maar elkaar niet spreken. Thuis kunnen we het er dan over hebben, tenzij één van ons even niet over werk wil praten natuurlijk. Hoe dan ook, is het heel vet om samen een bedrijf te bouwen. Ik weet nog goed dat we de honderdste aanmelding binnen kregen. Er waren gewoon honderd mensen die een kratje eten van ons wilden! Daar waren we erg trots op.”

De maaltijdboxen van Boerschappen bevatten verse producten van lokale boeren

Vechten tegen food miles en food waste
Waarom is het Boerschappen-concept zo’n succes? Dat komt door een combinatie aan factoren vertelt Stéphanie. “We zien dat steeds meer mensen iets goeds willen doen voor de wereld. Ze beginnen te beseffen dat het niet altijd goed is om alles bij grote merken en ketens te kopen. De waarde van Boerschappen zit ‘m dan ook in het feit dat we producten bij lokale boeren vandaan halen en hen een eerlijke prijs geven. Dat betekent dat de producten onbewerkt, vers en seizoensgebonden zijn.”

“Boeren zijn ons vaak heel dankbaar”

Het probleem in de voedselketen zijn food miles, vindt Boerschappen. Producten worden zomaar overal vandaan gehaald en aangeboden. Gemiddeld hebben producten op een Nederlands bord bij elkaar zo’n 30.000 kilometer afgelegd. “Het is natuurlijk heel raar dat als we middenin het appel-seizoen zitten, er appels uit Nieuw-Zeeland worden gehaald. Waarom kijken we op z’n minst niet naar Europa?” Dat we producten van over de hele wereld invliegen, is natuurlijk ook niet goed voor de boeren in Nederland. “Boeren zijn ons vaak zo dankbaar, want nu kunnen ze hun oogst tenminste kwijt. Terwijl dat door de wurgcontracten van grote partijen niet altijd vanzelfsprekend is.”

Om de boeren te helpen van hun voorraad af te komen en voedselverspilling tegen te gaan, heeft Boerschappen de handen ineen geslagen met de organisatie Breda Maakt Mij Blij en het initiatief No Waste Army gestart. “Door een verkeerde kleur, gewicht of vorm, kunnen boeren hun oogst soms niet kwijt. Het product is dan zogenaamd niet goed genoeg voor de supermarkt, terwijl het nog super lekker smaakt. Met No Waste Army bieden we boxen aan met lekkernijen gemaakt van reststromen, zoals perensap van kromme peren of courgettesoep van courgettes die niet de juiste maat hebben voor de supermarkt.”

Meer bewustwording is broodnodig
“We zien dat het kwartje voor veel mensen nog moet vallen. Mensen zijn zich over het algemeen niet bewust van het feit dat de producten die ze kopen, van zo ver weg worden gehaald. Of dat producten stoffen bevatten die helemaal niet goed voor je zijn.”
“Wat mij betreft moet er zwaardere wet- en regelgeving komen over hoe een product mag worden bewerkt en hoe bedrijven daarover communiceren. Zo zit er in druivensap vaak maar twee procent druivensmaak, naast 98 procent appelsap. Dat heeft dan toch niets meer met druiven te maken? Of worden mensen verleid om limonade ‘zonder suiker’ te kopen, waar gewoon een nét zo slecht suiker-alternatief aan is toegevoegd. Door dit soort claims denken mensen dat ze goed bezig zijn, maar dat zijn ze helemaal niet. Ze worden gemanipuleerd zonder dat ze daar enig idee van hebben. Dat maakt me echt boos. Vooral nu de druk op de zorg alleen maar toeneemt en steeds meer mensen kanker en diabetes krijgen, zou de overheid meer gefocust moeten zijn op preventie en dit soort bedrijven aan moeten pakken.”

De voor- en nadelen van betekenisvol ondernemen
Dat Boerschappen een betekenisvol bedrijf is, is zeker. Het runnen van zo’n bedrijf gaat gepaard met een flinke dosis waardering, vertelt Stéphanie. “Wat kunnen we doen om de wereld beter, niet slechter achter te laten? Dat is de vraag waar Stijn en ik mee aan de slag zijn gegaan. Dat we zo’n positieve achterban hebben van mensen die ons steunen en ook hun steentje willen bijdragen, is zo gaaf. We krijgen ontzettend veel waardering van klanten, en ons eigen team is ook zo betrokken. Bouwen aan een betere wereld is wat mij betreft dan ook echt een team-effort.”

 “Wat kunnen we doen om de wereld beter, niet slechter achter te laten?

Uitdagingen zijn er natuurlijk ook. “De snelle groei van Boerschappen is soms best lastig. Ik was heel blij dat ons concept aansloeg, maar zag ook de groeipijn die daardoor ontstond. Zo kon onze software – waarmee we producten bestellen bij onze leveranciers en klanten hun boxen afnemen – het niet bijhouden. Dat zorgde voor frustratie en maakt dat je veel moet vragen van je medewerkers. Hoe zij omgaan met die druk en de periodieke chaos, is verschillend. De één groeit graag mee en wil onderdeel zijn van de uitbreiding. De ander verlaat ons omdat we niet meer het kleine bedrijf van vroeger zijn. Dat is begrijpelijk en ook jammer. Hoe dan zijn we heel dankbaar voor de energie en inzet van onze medewerkers.”

Boerschappen over tien  jaar
“Ik zou vet trots zijn als Boerschappen over tien jaar geliefd en gevierd wordt bij zowel particulieren als de B2B-markt. Zo gaan we onze boxen in 2024 óók verkopen aan organisaties, met een focus op zorggroepen en de vrijetijdssector. We bieden onze voeding nu al aan in gevangenissen en jeugdgevangenissen (DJI & RJJI), maar zien dat graag uitbreiden. Want met vers en puur eten kun je een hoop problemen bij de oorzaak aanpakken; daar ben ik heilig van overtuigd.”

Tekst door: Floor Meeder, duurzaamheidscoach en oprichter van Etiquet. 

Iedere week een flinke dosis positiviteit en blikverruimende kennis in je mailbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief. Inspiratie gegarandeerd.