Kook alsof het voor je geliefden is

Gezondheid en liefde. Dat zijn de pure ingrediënten van The Farm Kitchen van ondernemers Xander Meijer en Jonathan Karpathios. “Wij willen een bijdrage leveren aan een gezonder Nederland met het allerlekkerste plantaardige eten op aarde, gemaakt van verse ingrediënten, in het seizoen en geoogst door lokale boeren. En dat serveren we onder meer in bedrijfskantines.“

Xander en Jonathan waren altijd al bezig met ondernemen voordat ze The Farm Kitchen begonnen. Xander had een marketingbureau en werkte in het begin van zijn carrière voor grote bedrijven als Unilever en Procter & Gamble alsook voor kleinere bedrijven. Hij kwam erachter dat hij gevoelig was voor chemicaliën. “Toen ik me daarin ging verdiepen, kwam ik vanzelf uit bij het landbouwsysteem. Dat kan er niet alleen voor zorgen dat de persoonlijke gezondheid van mensen verbetert, maar ook herstellend is voor de bodem, het milieu en de aarde als geheel.”

De focus in zijn werk verlegde hij naar ‘duurzaamheid’. “Als dat centraal staat in bedrijfsstrategieën dan krijgt duurzaamheid opeens betekenis en positieve impact, ga je anders de wereld inkijken en worden andere besluiten genomen. Langetermijndoelen worden belangrijker dan snel succes.”

Jonathan had in diezelfde tijd het goedlopende restaurant ‘Vork & Mes’. Bij dit restaurant, met een prachtig uitzicht over het Haarlemmermeerse bos, keek hij al anders naar voedsel. “Ik had er een eigen groentetuin en een eigen kas, die we gebruikten voor het menu en was constant op zoek naar een manier om mijn passie voor gezond en duurzaam voedsel te kunnen delen.”

Jonathan had al veel restaurants van binnen gezien, zoals Pierre Koffman, La tante Claire (Londen), Restaurant Zin in Loosdrecht, Merlet in Schoorl en De Nederlanden in Vreeland. Eigenlijk was hij per ongeluk in het vak beland. Hij was een ‘moeilijke’ leerling en zijn ouders gaven hem de keuze tussen een koksopleiding of een internaat.

Bij Vork & Mes serveerde hij eerlijk voedsel. Dat wil zeggen onbespoten producten, geteeld in eigen beheer waarbij samengewerkt wordt met leveranciers die hun vak met liefde uitoefenen. “Belangrijkste was om te laten proeven hoe heerlijk verse ingrediënten van eigen bodem zijn. Dat begon bij mezelf. Om beter eten op tafel te kunnen zetten, wilde ik precies weten wat ik mijn gasten voorschotelde: waar komt het vandaan, wat zit erin, hoe wordt het verbouwd? Al lange tijd voel ik me dan ook meer boer dan kok.”

“Belangrijkste was om te laten proeven hoe heerlijk verse ingrediënten van eigen bodem zijn”

Het waren tropenjaren en in 2017 besloot hij zijn restaurant te verkopen en een sabbatical te houden. “Aan de vooravond van zijn sabbatical vroeg ik hem of hij zijn visie over voedsel met mij zou willen delen”, zegt Xander. Jonathan voelde de bui al hangen en probeerde het af te houden. “Alleen als we minimaal 10.000 mensen gaan raken met eerlijk eten, ga ik mijn visie delen”, zei hij. Ze raakten in gesprek, er was een klik. Ze keken allebei met verbazing hoe de mens de natuur in snel tempo aan het vernietigen is en wilden allebei hier iets aan gaan doen. Voor Jonathan het wist, had hij zijn sabbatical afgezegd en was The Farm Kitchen geboren. “We willen mensen en bedrijven laten ontdekken hoe gaaf het is om met verse producten van een lokale boer te werken.”

Jonathan Karpathios (l) en Xander Meijer (r) van The Farm Kitchen

Gezond voedsel voor iedereen
Wat maakt The Farm Kitchen zo bijzonder? In een wereld waar bodemvruchtbaarheid, biodiversiteit en voedingswaarde (per product) afnemen, is regeneratieve landbouw van essentieel belang voor een duurzamere toekomst. The Farm Kitchen heeft als missie om een nieuwe generatie foodies te inspireren met het allerlekkerste plantaardige eten op aarde, gemaakt van verse ingrediënten, van het seizoen en geoogst door lokale boeren, zo luidt hun missie.

Dit doen ze onder meer met kookworkshops, lunches en catering en met farm events. “Alles wat we doen, is erop gericht om het contact met de natuur te herstellen”, zegt Xander. “Dat doen we ook voor een grote groep boeren die de overstap naar regeneratieve landbouw wil maken. We steunen hen onder meer door hen een afzetmarkt te bieden plus afname zekerheid van producten. Dat geeft boeren die de overstap willen maken het belangrijke zetje in de rug.”

Grote bedrijven kunnen bij The Farm Kitchen een hectare land ‘adopteren’. Op die hectare wordt vervolgens regeneratief geboerd waardoor de grond gezonder wordt. De opbrengst van het land is voor het bedrijf en komt terecht in de gezonde lunches van de werknemers. Die werknemers gaan ook zelf naar de boer toe om te oogsten.

Jonathan: “Het heeft me altijd verbaasd dat medewerkers van bedrijven, die hard moeten werken, tussen de middag alleen maar ‘vulling’ als lunch krijgen. Terwijl goede voeding zo belangrijk is. Ook om ziekten te voorkomen. Als we gezond en duurzaam voedsel voor iedere werknemer toegankelijk maken, heeft dat een enorme positieve invloed. Nederlanders worden gezonder, zijn energieker, leven langer en de kosten voor de gezondheidszorg dalen. Hoe vreemd is het dat de mens de enige diersoort op deze planeet is die zijn voedsel eerst vergiftigt voordat hij het opeet? Ik zou graag zien dat eerlijk voedsel niet alleen beschikbaar is in alle bedrijfskantines van Nederland, maar voor iedereen. Het adopteren van een hectare land is een mooie eerste stap.”

“We hebben het vaker over liefde dan over voedsel”

Jonathan benadrukt dat het niet alleen gezonder is, maar ook veel lekkerder. “Kom maar proeven, kom ervaren. We hebben het hier vaker over liefde dan over voedsel. Liefde is de basis van alles wat we doen en met wie we samenwerken. Als je voor geliefden kookt, dan wil je ook liefde op tafel. Dat heeft met zorg en aandacht te maken. We zijn dat in Nederland vaak vergeten. Wij willen graag laten zien hoe leuk en makkelijk dat eigenlijk is.”

Samenwerking is de sleutel tot succes. “We kunnen veel meer bereiken als we samenwerken dan als we allemaal ons eigen pad bewandelen. We zijn dan ook voortdurend op zoek naar nieuwe partners die onze waarden delen.”

Deze visie op samenwerking is terug te zien in de manier waarop ze werken. Zo maken de koks niet de dienst uit bij de inkoop, maar worden de lokale boeren nauw betrokken bij wat er geleverd kan worden. Op deze manier staan er altijd verse, seizoensgebonden en lokale producten op tafel. En uiteraard geheel biologisch.

“Altijd verse, seizoensgebonden en lokale producten op tafel en uiteraard geheel biologisch”

Xander: “Je kunt je nauwelijks voorstellen hoe geïnspireerd medewerkers van een bedrijf hier uit een kookworkshop komen. Teams komen op een andere manier met elkaar in verbinding en daar begint het mee. Hoe meer mensen we inspireren, hoe meer mensen een andere voedingskeuze gaan maken. Dat is niet alleen goed voor hun eigen gezondheid en de gezondheid van een bedrijf, maar uiteindelijk voor de hele planeet.”

Mensbeeld
Volgens Xander hebben we, juist nu, behoefte aan een positief mensbeeld. “Natuurlijk zie ik alle uitdagingen waar we momenteel als mensheid mee te maken hebben en tegelijkertijd zie ik ook de vele creatieve initiatieven die oplossingen bieden. Diversiteit is daarbij de sleutel. Hoe meer verschillende mensen samenwerken hoe groter hun positieve impact zal zijn.”

“Hoe meer verschillende mensen samenwerken hoe groter hun positieve impact zal zijn”

Mooi voorbeeld is het pand van The Farm Kitchen. “Met een heel divers E-team, waarbij de E voor energie staat, hebben we gekeken naar gezondheid, duurzaamheid en circulariteit. Onder meer hebben we een Feng Shui meester ingeschakeld. Het resultaat is dat mensen graag in dit pand verblijven. In tegenstelling tot panden in de omgeving hebben wij nooit gebrek aan huurders gehad.”

Beide ondernemers zijn ervan overtuigd dat back to basics de oplossing is voor de vele problemen waar we als samenleving mee te maken hebben. “Uiteraard geldt dit voor ons voedselsysteem, hoe we tegen voedsel aankijken en hoe we met de natuur omgaan, maar het geldt in feite voor alle sectoren. Vraag je af waarom je ook alweer op aarde bent, wat je bestaansreden is en wat je als bedrijf wilt toevoegen. Vanuit die basisvragen zal je altijd waarde toevoegen.”

Bewust
Om mensen zelf te leren hoe makkelijk, gezond en lekker het is om duurzaam te koken, zijn er inmiddels acht locaties in het land waar je dat kan ervaren. Daarnaast is iedereen welkom om te komen lunchen bij moederschip ‘The Farm Kitchen’ in Hoofddorp om zo zelf de liefde te ervaren waarmee het eten bereid wordt.

“Gezond zijn én blijven, begint in de kantine”

“Natuurlijk is het dan de bedoeling dat deze visie op eten op steeds meer plekken bereikbaar wordt”, zegt Xander, “want je kunt als individu nog zo goed de eerste stappen zetten, het helpt natuurlijk enorm als je werkgever je ook stimuleert om gezond te zijn en te blijven. En dat begint in de kantine.”

“Gelukkig zien we steeds meer bewustwording ontstaan”, aldus Jonathan. “Maar we zijn er nog lang niet. Ik zie nog steeds bij veel bedrijven een sportabonnement naast de kroketten liggen. Maar het is een stuk makkelijker om mensen tijdens de lunch gezonder te laten eten, dan ze te dwingen na het werk nog een uurtje te gaan sporten. Dus… start vandaag en maak de lunch in je kantine gezonder én lekker.”

Tekst door Jelle Bartels, mede-oprichter van The Main Thing, een zaak voor ondernemers.

Dit interview verscheen eerder in de zomereditie 2024 van het New Financial Magazine.

Fotografie: The Farm Kitchen