Anders kijken naar onbegrepen lichamelijke klachten (13): het verhaal van Marije

Miljoenen mensen kampen met lichamelijke klachten waarvoor geen oorzaak wordt gevonden. Dergelijke klachten vragen veel van patiënten, (zorg)professionals en financiers. De stichting Emovere kijkt anders naar onbegrepen lichamelijke klachten. En vaak met een verrassend positief resultaat. In deel 13 het verhaal van Marije (44), Content & Communicatie Specialist. Klachten: Long-Covid.

Eind ’22 kreeg ik corona. Vijf dagen lang sliep ik een gat in de dag en toen vond ik dat ik wel beter was. Een flinke boswandeling, dat zou me goed doen! Maar dat bospad: was dat altijd al zo lang? Er kwam geen eind aan. Hoe kom ik ooit nog thuis? Oké, het gaat blijkbaar een paar dagen langer duren. Weer sliep ik dagenlang een gat in de dag. Geïrriteerd, wanneer is het nou klaar? Ik was net zo lekker bezig op het werk! Eerst maar een paar uurtjes per dag, dat moet toch wel kunnen? Tussen de werkoverleggen door sliep ik en ik versliep me voor een overleg midden op de dag.

Dit is dus niet zomaar over. Dan maar naar de fysio. Even een paar sessies en door! Toch? De fysio maakte me heel duidelijk dat ik op m’n reserve-energie teerde en dat dit niet binnen een paar dagen hersteld is. Thuis googelde ik op long-covid en ik bleek het hele lijstje aan klachten te hebben, zoals extreme vermoeidheid, overprikkeling, somberheid en het gevoel te hebben de hele tijd ‘aan’ te staan.

Prikkels kon ik niet meer verwerken. Zat mijn dochter van vijf rustig te kleuren aan tafel, werd ik gék van dat gekras van de stiften. Het ging door merg en been. Maandenlang sliep ik en sliep ik. En bewoog ik me als een geest door het huis met een noise canceling-koptelefoon op. Dat ik mijn dochter niet meer om me heen kon verdragen, brak m’n hart. Als dit het is, dan hoeft het van mij niet meer…

“Dat ik mijn dochter niet meer om me heen kon verdragen, brak m’n hart”

Angstig
Na zes maanden kwam de dag dat ik overdag wakker kon blijven. Dat ik een klein wandelingetje kon maken. Oefeningen bij de fysio kon doen. En een heel rustig pianoliedje kon luisteren. Wel had ik regelmatig flinke terugvallen en ik begreep niet goed waardoor. Ik deed bijna niets! Het maakte me angstig om iets te ondernemen.

Ik bleef vervolgens vier maanden op een bepaald niveau. Ik kon nog weinig en bleef angstig voor de toekomst. Ik durfde niet met mijn man en dochter mee op vakantie. Ik keek uit naar een prikkelarme week voor mezelf! Ik was van plan om helemaal niets te doen en lekker veel te slapen. Maar ik sliep juist heel slecht en voelde me lusteloos. Ik kwam erachter dat ik zo juist te weinig prikkels kreeg! Vanaf toen ben ik weer meer gaan doen. Kleine dingetjes waar ik blij van werd: pruimen plukken en zelf jam maken; bloemetjes fotograferen. Ik begon iedere dag korte stukjes te schrijven waar ik blij van werd. Langzaam ging het steeds een klein stukje beter.

Vragen
Ik begon me dingen af te vragen. Waarom kon ik het ene moment wel iets ondernemen en het andere moment niet? Ik kon het dus wel, ik was niet ‘stuk’. En zat ik vóór long-covid eigenlijk wel zo lekker in m’n vel als ik dacht? Ik had ‘altijd wat’. Zoals migraine die me iedere maand dagenlang vloerde en steeds erger werd. Hoe kon het dat ik nu ineens geen migraine meer had? Vóór long-covid dacht ik dat ik goed bezig was. Ik wandelde veel en lette goed op mijn werk-privébalans. Ik at gezond en sportte regelmatig. Maar eigenlijk deed ik alles met m’n hoofd. Ik deed al die dingen, omdat ik uitgeput was. Omdat, als ik dat niet meer zou doen, ik om zou vallen. Ik was een hoofd op een stokje: mijn hoofd stond altijd aan. Maar ik voelde en luisterde niet. Achteraf gezien was er grover geschut nodig om mij te laten luisteren: long-covid.

“Eigenlijk deed ik alles met m’n hoofd”

Weg van de pijn
Al eerder had ik van de mind-body-visie gehoord maar voelde me te ziek om me er verder in te verdiepen. Bijna een jaar nadat ik corona kreeg lukte het me wél. Ik downloadde het boek ‘Weg van de pijn’ van Saskia de Bruin en begon te lezen… Een half boek en een dag later voelde ik aan alles: dit is het. Alle klachten die ik had waren zó aanwezig dat ze m’n hele leven overnamen. Ik kon nergens anders meer aan denken. En dat is nou precies de bedoeling van die klachten: afleiden van waar het echt om gaat. De aandacht gaat uit naar de klachten en daardoor niet naar verdrongen emoties als boosheid, angst en verdriet. Emoties die ik standaard negeerde of vermeed. Alleen al het erkennen van deze emoties, zorgt in veel gevallen al voor herstel. En dat gebeurde bij mij!

“Alleen al het erkennen van emoties zorgt in veel gevallen voor herstel”

Ik nam meteen de dag erna de proef op de som. Ik sprong gewoon in de trein om te gaan shoppen. Prikkels! Snel bewegende trein! Maar ondertussen bleef ik voor mezelf herhalen: ik ben veilig, mijn hoofd wil me alleen maar afleiden, ik ben gezond, ik kan dit! Ik was nog wat angstig maar het lukte. En ik had geen terugval.

Hysterisch pannenkoekenrestaurant
Die week daarna gingen we naar een ‘hysterisch’ pannenkoekenrestaurant (mijn man: pff ik raak helemaal overprikkeld hier, ik: ik niet hoor!). Geen terugval! Daarna met onze dochter naar de kinderdisco waar ik net zo hard meedanste op keiharde muziek. Geen terugval! Ik voelde me euforisch en kon de hele wereld aan. Tegelijkertijd had ik nog een hoop te doen. Ik las en herlas het boek en deed alle beschreven oefeningen uit het boek. Ik leerde mijn zenuwstelsel te kalmeren. Ik ging naar yoga, mediteerde en schreef dagelijks. Ik had het trucje van m’n mind door: me afleiden van waar het werkelijk om gaat. Ik heb sinds het lezen van het boek geen enkele terugval meer gehad.

Emotionele oorzaak
Door het boek kwam ik erachter dat lichamelijke klachten mijn hele leven al een emotionele oorzaak hebben gehad. In mijn kleutertijd had ik nekpijn en later in mijn volwassen leven kreeg ik RSI, een burnout en migraine. Door te schrijven, ontdekte ik dat ik alle momenten kon relateren aan momenten dat ik me niet uitsprak en mensen over mijn grenzen liet gaan. Bijvoorbeeld de patronen en overtuigingen die ik had over boosheid: daar moest ik mee aan de slag. Niet meer negeren en vermijden, maar het aangaan! Ik weet nu dat me niet uitspreken me lichamelijk ziek maakt. Maar de angst om me uit te spreken was héél groot. Ik volgde daarom een jaar intensieve psychotherapie en psychomotorische therapie (PMT) en ik deed lichaamsgerichte behandelingen zoals reiki en cranio sacraal.

“Vroeger dacht ik dat ik nooit boos was”

Vroeger dacht ik dat ik nooit boos was. Het is toch veel leuker om vrolijk te zijn? Dus ik negeerde mijn boosheid, ik vóelde het niet. Ik praatte alles goed met m’n hoofd. Door nu te letten op de signalen van mijn lichaam kan ik de boosheid eerder erkennen en uitspreken. En als ik toch weer teveel in m’n hoofd zit, voel ik achteraf intense moeheid. Dan weet ik dat ik een grens ben overgegaan. Me uitspreken blijft moeilijk en ik heb nog veel te leren. Ik verval snel weer in het vermijden en negeren. Door kleine succesjes in het voor mezelf opkomen en mijn mening geven gaat het steeds een beetje makkelijker. Door te zeggen dat ik iets moeilijk vind, in plaats van te doen alsof ik het makkelijk kan. Door te zeggen wat ík belangrijk vind, in plaats van me achter iemand te verschuilen. Ik merk dat mijn omgeving hier juist positief op reageert en dat helpt me om vol te houden!

Uit je hoofd
Ondanks deze struggles is mijn leven beter dan voor long-covid. Hoe vaak mensen tegen me zeiden: luister naar je lichaam. Maar ik leefde zo in mijn hoofd, ik wist helemaal niet hoe dat moest of hoe dat voelt! Nu weet ik dat mijn hoofd heel overtuigend kan zijn en dat ik mezelf goed voor de gek kan houden. Ik weet nu dat het zó belangrijk is om te voelen en je uit te spreken. Om in contact te zijn met jezelf. Te dansen en te zingen. Om uit je hoofd te gaan. Ik weet het niet alleen, ik vóel het ook!

Mijn boodschap aan de gezondheidszorg
Ik hoop dat de gezondheidszorg de mind-body-visie veel meer gaat uitdragen bij  onverklaarde klachten. Dat er meer aandacht is voor de rol van het gevoel. Dat er niet alleen wordt gekeken naar de klachten, maar naar het geheel als mens!

Tekst: Marije (achternaam bekend bij stichting Emovere).

Dit verhaal kwam tot stand in samenwerking met Stichting Emovere.
Stichting Emovere is opgericht door ervaringsdeskundigen en professionals. Zij wil bewustzijn bevorderen en kennis en ervaring delen over de invloed van (onbewust) verdrongen emoties op het ontstaan en in stand houden van aanhoudende lichamelijke klachten en chronische pijn. Hierdoor krijgen mensen meer mogelijkheden voor herstel en preventie. Stichting Emovere heeft tot doel een brede dialoog op gang te brengen en maatschappelijk draagvlak te creëren om dit bredere gedachtegoed te integreren in de Nederlandse gezondheidszorg en maatschappij. Voor meer ervaringsverhalen, uitleg en informatie, kijk eens op de site De pijn voorbij.