Hoe maak je een nieuwe school? Keihard werken, erin blijven geloven en niet opgeven

Hoe zet je jouw initiatief door, wanneer alles en iedereen je tegen lijkt te werken? Marjolein Ploegman heeft jaren noeste arbeid verricht om haar innovatieve school werkelijkheid te laten worden. Ze zette zelfstandig De School op, die haar deuren opende in augustus 2008. In het tweede deel van het drieluik over haar initiatief belichten we de aanloop naar het verwezenlijken van haar droom: een school met meer en flexibelere onderwijstijden. 

In het eerste deel van deze serie belichtten we de bijzondere en eigenzinnige visie van De School. Maar hoe is deze tot stand gekomen? En hoe doe je dat eigenlijk, een nieuwe school oprichten? Marjolein Ploegman is min of meer toevallig bij het reguliere onderwijs terecht gekomen. Nadat haar eerste kind geboren was, kwam ze terug in Zandvoort waar ze een baan kreeg bij de Haarlem Business School.

Blik van de buitenstaander

“Het ontwerp van De School is voortgekomen uit allerlei vragen die ik me stelde als buitenstaander,” vertelt Marjolein Ploegman. “Ik kwam niet uit dat onderwijs. Ik keek er vanaf de buitenkant naar, ik was eigenlijk verwonderd, waarom zitten sommige dingen in elkaar zoals ze in elkaar zitten. Zou dat ook anders kunnen?”  Een van die dingen was tijd. Volgens Marjolein Ploegman hebben kinderen meer gelijke kansen op ontwikkeling als ze ongelijk onderwijs krijgen. Een flexibelere tijdsindeling, maar vooral de mogelijkheid tot méér tijd kan er volgens Marjolein Ploegman voor zorgen dat bepaalde achterstanden worden gecompenseerd. Die dacht er goed over na en besloot er serieus werk van te maken.

Weerstand uit de omgeving

Dankzij de vrijheid van onderwijs in Nederland kan iedereen in principe een school oprichten. Toen Marjolein er dieper in dook, bleek het toch nog buitengewoon ingewikkeld. Er verstreken uiteindelijk vijf jaar tussen het eerste idee en het moment van openen. Marjolein: “Wanneer je een school wilt starten moet je sowieso aan allerlei formele procedures houden. Het begint bij het zoeken van een gemeente waar je je school wilt en mag vestigen.” Tot haar grote verrassing kon dat in Zandvoort, al was de gemeente gematigd enthousiast. De grootste weerstand kwam echter van de andere scholen. Dat raakte Marjolein persoonlijk, omdat het ook haar eigen leefomgeving betrof.

Bureaucratie

Vervolgens werd ze geconfronteerd met bureaucratie. Na twee jaar hard werken op een zolderkamertje werd alles zomaar van tafel geveegd. Drie kwart jaar voor de beoogde opening in augustus 2007, werd het initiatief ontboden door het ministerie, vanwege een andere interpretatie van een rekensom. “Zo konden we weer een jaar terug in ons hok, om de hele procedure opnieuw te doen.”

Drie geïmproviseerde ouderavonden

Toen er uiteindelijk groen licht kwam bleek het buitengewoon moeilijk een gebouw te vinden. De gemeente wilde niet zomaar een gebouw beschikbaar stellen, zonder de zekerheid dat de school daadwerkelijk ging starten. “Maar hoe kan je ouders werven als je niet zeker weet of je hun kinderen een plekje kunt geven?” Tegelijkertijd moest het concept nog verder worden ontwikkeld en was er personeel nodig. En leerlingen natuurlijk. Drie geïmproviseerde ouderavonden verder waren er 45 aanmeldingen. Marjolein: “Toch bleef het de hele zomer zoeken naar een ruimte, wat pas de laatste woensdag voor het begin van het schooljaar lukte.” Op maandag 11 augustus 2008, achter een gordijntje in de aula van een andere school, begonnen 14 leerlingen op De School. De overige aangemelde kinderen waren inmiddels ergens anders heen gegaan.

Bijzondere leerlingenpopulatie

Door de zeer onzekere start betroffen de aanmeldingen vooral kinderen die niet meer terecht konden op reguliere scholen. Het was nog onzeker of de school na vijf jaar mocht blijven bestaan, wat voor veel ouders een drempel bleek om hun kids aan te melden. Daardoor kwamen er steeds meer kinderen bij die om wat voor reden niet op een reguliere school uit de verf kwamen. Hier is De School zeker óók voor bedoeld, maar de complexe leerlingenpopulatie levert ook weer nieuwe uitdagingen op.

Wil je meer weten over Marjolein Ploegman en De School? Bekijk het videoportret:

Video door: Jeppe van Pruissen & Tanja Warning

Ben je benieuwd hoe dit initiatief na een moeizame start in vijftien jaar is uitgebloeid tot een heus succes? Lees dan het eerste artikel!