Met zijn app Taaly wil ex-vluchteling Shadi Alhakimi taalachterstanden wegwerken
Wat moet je doen als je wilt integreren in een nieuw land, maar de taal nog niet voldoende beheerst? Daar liep ondernemer Shadi Alhakimi tegenaan toen hij vanuit Jemen naar Nederland vluchtte. Om zijn lotgenoten te helpen, zette hij met behulp van de IGNITE Award ‘Taaly’ op: een app waar taalmaatjes nieuwkomers laagdrempelig de taal kunnen leren.
“Nieuwkomers die gebrekkig Nederlands spreken voelen zich geïsoleerd, zijn depressief en hebben slechte banen, minder vrienden en allerlei andere problemen”, merkte Shadi Alhakimi (32), oprichter van Taaly, toen hij in een wooncomplex samen met vluchtelingen en studenten woonde: “Sommigen van hen hebben een burn-out gekregen. Dit taalachterstand-probleem wil ik oplossen.”
Shadi groeide op in Jemen en had als kind al de droom om ondernemer te worden. In 2014 begon hij zijn eerste bedrijf. Het was een hit. Binnen zes maanden had hij vijftien werknemers en werd uitgenodigd om op Harvard en bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken in Nederland lezingen te geven.
“Ik herinner me dat ik mijn e-mail aan het checken was en een grote explosie hoorde”, vertelt Shadi. “Daarna hoorde ik een schot en wist ik zeker dat er oorlog was. Later kwam ik erachter dat het oorlog was tussen de Jeministische houthi-milities en Saudi Arabië.” Omdat Shadi vaak in de media komt, werd hij het gezicht van de Jeministische jonge ondernemers. Dat bleek niet zonder consequenties: hij kwam samen met vijfduizend andere mensen op de zwarte lijst van de milities terecht. Hij moest vluchten. Vanuit een Airbnb in Amsterdam, die hij voor een week had gehuurd, is hij naar het politiebureau gegaan om asiel aan te vragen. Daar werd hij naar Ter Apel gestuurd. Dat opende een nieuw hoofdstuk in zijn vluchtreis.
“Ik moest twee jaar wachten voordat ik een verblijfsvergunning kon ontvangen. Elke drie maanden werd ik naar een andere opvanglocatie gestuurd. Waarom heb ik twee jaar van mijn leven verloren? Dat snap ik nog steeds niet.”
Een slopend proces
De onzekerheid, de wachttijd en dat hij niets mocht doen, waren slopend voor Shadi. Hij verbleef in kamers met acht verschillende mensen uit acht verschillende culturen met allemaal hun eigen trauma. Hij besloot: “Ik ga hier niet blijven, dit is niet goed voor mijn mentale gezondheid.” Hij ontmoette iemand die hem vrijwilligerswerk aanbood voor twee uurtjes in de week. Maar hij wilde meer en meldde zich aan als tolk bij het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA). Toen hij zijn verblijfsvergunning ontving, kon hij een kleine studio krijgen en zijn leven opbouwen.
“Ik ging meteen aan de slag. Maar wat gebeurt er als je in de woestijn loopt zonder water en opeens water ziet? Dan drink je zoveel dat je er ziek van wordt”, vertelt Shadi: “Dat gebeurde bij mij. Ik ben meteen keihard gaan werken, maar zo hard dat ik mijn gezondheid vergat en dat ik nog moest verwerken wat ik had meegemaakt. Ik sliep weinig, zat hele dagen in gesprekken in een vreemde taal en botste door communicatieproblemen met degene waar ik een bedrijf mee had opgezet. Ik kreeg een burn-out.” Hij ging het rustiger aan doen, maar zag om zich heen de machteloosheid van mede-vluchtelingen om de taal te leren en de overspannen klachten die daaruit voortkwamen toenemen.
Waarom is het moeilijk om de Nederlandse taal te leren?
Hij ontdekte dat mensen het beste in gesprek met anderen een taal leren, niet op school. Kinderen leren een taal door te herhalen en door met mensen in hun omgeving te praten. Als nieuwkomer krijg je een taalcursus van drie à zes uur in de week en spreek je de rest van de tijd Engels of je eigen moedertaal – dan leer je de taal niet zo snel. Shadi: “Het handigste systeem van een taal leren is door met vrijwilligers te werken. Zo ben ik op het idee gekomen om een mobiele app op te zetten, met de naam Taaly.”
Een nieuwkomer kan met Taaly laagdrempelig de nieuwe taal leren en zo zelfverzekerder worden om de taal daadwerkelijk te gaan spreken. In de app wordt iemand gematcht aan een Nederlandstalig maatje. Via videobellen in de app wordt geoefend met de taal. De taalmaatjes werft Shadi met zijn team via universiteiten, vrijwilligerscentrales en sociale media campagnes. Tot nu toe zitten 510 mensen op de app, waarvan 96 taalmaatjes en 414 nieuwkomers.
Toekomstplannen
Shadi meldde zich aan voor de IGNITE Award om de app te kunnen ontwikkelen. “Het traject heeft mij veel structuur gegeven, een training van hoge kwaliteit waardoor ik van mijn bedrijf een succes kan maken en een budget om mijn plan uit te kunnen voeren.” Shadi heeft grootse plannen met Taaly: de app – die door nieuwkomers zelf wordt gebouwd – zal worden uitgebreid om fysieke afspraken in te kunnen plannen, vrijwilligerswerk te gaan doen als nieuwkomer en een baan te vinden. Zo kunnen nieuwkomers zowel de taal leren als een netwerk opbouwen – twee van de grootste uitdagingen als iemand naar Nederland is gevlucht. Om meer taalmaatjes te vinden, wil Shadi een vergoeding aan jongere Nederlanders geven, waardoor de taalbarrière van nieuwkomers op grotere schaal opgelost kan worden.
Het taalachterstand-probleem is volgens Shadi niet alleen een probleem in Nederland, ook andere Europese landen lopen hier tegenaan. In sommige landen is het nog moeilijker voor nieuwkomers, doordat mensen ver uit elkaar wonen. Daarom droomt Shadi ervan dat Taaly de grootste taalaanbieder van Europa wordt: “Ik heb zoveel hoop, ik krijg zoveel energie van het werken in mijn eigen start-up, omdat ik zie dat het echt een verschil maakt. Ik krijg zoveel berichtjes van nieuwkomers die de Taaly-app gebruiken, het is echt hartverwarmend.”
Meer weten over Shadi? Bekijk zijn videoportret:
Wil je bijdragen aan de oplossing voor een groot maatschappelijk probleem en mensen uit verschillende culturen ontmoeten? Word dan taalmaatje voor Taaly! Ga naar Taaly.nl en begin een gesprek met een nieuwkomer.
