Ontdek je innerlijke olifant

Mijn fascinatie voor olifanten is enorm. Ik ben altijd het meest nieuwsgierig naar wat onzichtbaar en ongrijpbaar is, naar wat meestal niet wordt opgemerkt. Want juist daar ontstaan diepe verbindingen, doe je verrassende ontdekkingen en ontvang je echte inspiratie. Dit geldt niet alleen voor olifanten, maar ook voor onszelf. Over het ontdekken van je innerlijke olifant gaat dit artikel.

Niet iedereen weet dat olifanten hoogontwikkelde wezens zijn die deel uitmaken van een hechte samenleving. Ze hebben sterke familiebanden, sluiten vriendschappen voor het leven, zijn loyaal en medelevend. Ooit zag ik een gewonde olifant die zijn slurf was verloren in een stropersval. De slurf is essentieel. Niet alleen voeden en drinken olifanten ermee, ook proeven, strelen, ruiken en communiceren ze met hun slurf.

We volgden hem totdat hij bij een waterpoel kwam, vergezeld door een andere olifant. Ik keek met verwondering toe hoe de stier met een sterke slurf liters water opzoog en dit gracieus in de mond van zijn gewonde vriend goot. Dat getuigde van diep respect en kameraadschap. Is dit niet een diep niveau van intelligentie en compassie?

Olifanten rouwen om overledenen en ze houden begrafenisrituelen, waarbij ze soms de botten van hun overleden familieleden of vrienden begraven of verbergen. Vaak keren ze ieder jaar terug naar die plek en staan ​​ze urenlang plechtig en roerloos stil. Ze communiceren met een ingewikkeld vocabulaire over grote afstanden, waarbij ze elkaar bij de naam noemen.

Ik kan deze lijst eindeloos uitbreiden. Het beste kun je deze mysterieuze wezens observeren in hun eigen omgeving en je observaties vervolgens met elkaar analyseren rond een kampvuur.

Het gedrag van de olifant daagt onze kennis over complexiteit uit en laat ons zien dat deugden als empathie, mededogen, connectiviteit en emotionele intelligentie niet alleen kunnen worden toegeschreven aan de mens. Dat maakt nederig. We kunnen veel leren van de olifant om dergelijke deugden in onze eigen samenleving te herontdekken. We kunnen van ze leren dat deze essentiële deugden de bouwstenen zijn van begrip, tolerantie, interzijn en conflictoplossing. Dat ze het fundament zijn van een gemeenschap. Ontbreken deze essentiële deugden juist niet vaak in onze eigen samenlevingen? Samenlevingen die wij al heel lang beschaafd noemen…

Aangrijpende ontmoeting
Met deze achtergrondkennis wil ik graag het verhaal delen achter de video over een aangrijpende ontmoeting tussen mij en een wilde olifantenstier. Deze video laat een olifant zien die aanvalt. Er zijn twee manieren om naar deze beelden te kijken: puur alleen wat in beeld komt of de diepere laag.

Wie puur naar de beelden kijkt, ziet wellicht een bedreigende, angstaanjagende situatie. Er stormt een potentieel gevaarlijk dier van vijf ton dreigend op mij af. In zo’n situatie is de controle kwijt en is de uitkomst onbekend. Misschien is dit wat we in de samenleving definiëren als ‘angst’. Mensen willen graag controle hebben in tijden van onzekerheid. Ze willen weten waar ze naartoe gaan en willen in de tussentijd het proces beheersen. En wanneer dit proces wordt geblokkeerd of uitgedaagd, en daarmee het doel uit zicht raakt, ontstaat er angst. Als mensen kunnen we nu eenmaal geen controle uitoefenen op een resultaat dat niet bekend is. In termen van de moderne samenleving volkomen logisch.

“Olifanten kunnen verschijnen in de vorm van uw baas, uw zakenpartners, uw levenspartner of uw kinderen”

Olifanten komen in verschillende vermommingen voor. Uiteraard verschijnen ze als olifanten zoals wij ze zien en kennen, maar ze kunnen ook verschijnen als uitdagingen of problemen, misschien in de vorm van een ziekte of een pandemie. Of in de vorm van klimaatverandering of een financiële crisis. Ze kunnen verschijnen in de vorm van uw baas, uw zakenpartners, uw levenspartner of uw kinderen. Ook jij kan een olifant voor anderen zijn. Denk maar eens na over momenten waarop jij je in je leven als een olifant gedroeg om een bepaald resultaat te bereiken. Moeilijk misschien om toe te geven?

Je kunt ook kijken naar de diepere laag in de video. Dan kun je de beelden ook anders ervaren. Ook al lijkt het onlogisch, tijdens de aanval gaf ik mij volledig over aan het feit dat ik geen enkele controle had over de situatie. Ik werd stil om de intentie van de olifant te spiegelen. Om geduldig te zijn en het moment te vertrouwen. Om weerstand te bieden aan het forceren van iets. En door in dat moment bewust beschikbaar te zijn, werd de ontmoeting een mooi, nederig en inspirerend moment. Dit is waar de video over gaat.

Omarm je angst
Wat ik over deze ontmoeting heb geleerd, is dat het niet gaat om het overwinnen van angst, maar om het omarmen ervan. Angst is normaal, het hoort bij ons en is essentieel. Angst houdt ons alert, scherp en aanwezig. Je hoeft niet door je angst heen te gaan.

Maar door de olifant als metafoor te gebruiken, nodig ik je graag uit om het proces van angst te begrijpen en wat daarachter schuilt. Dit door in te zoomen op de deugden van de olifant: empathie, compassie, connectiviteit en emotionele intelligentie. Die zijn alleen zichtbaar als je onder de oppervlakte kijkt. Als je je eigen reflecties in de olifant herkent, kun je misschien dezelfde deugden in jezelf zien. Dat is verbinding. Dat is interzijn. En als je dat aanraakt, zul je inzien dat je eigen heelheid en welzijn volledig afhangen van de heelheid en het welzijn van de natuurlijke omgeving om je heen. Ze kunnen niet gescheiden worden. Elk levend wezen op deze blauwe planeet deelt deze heilige ruimte. Hier bevindt zich het vertrouwen dat uit deze deugden voortkomt. Het vertrouwen in onszelf en in de ecologische broederschap van alle ecosystemen om ons heen. Je zou het zomaar geloof kunnen noemen.

Pas dan kun je een diep begrip krijgen van de ‘olifant’ voor je en hoe je ermee om moet gaan. Misschien is het nodig in paniek te raken, je om te draaien en weg te rennen. Misschien is het mogelijk te blijven staan, ook al zijn er ook momenten dat het beter is dat je opzij stapt en de ‘olifant’ voorbij laat gaan? Of misschien is het goed de ‘olifant’ volledig te vermijden.

Als we accepteren dat angst gezond voor ons is, dan kan paniek (of het verkeerd begrijpen van angst) uitblijven. Dat kan destructief, gevaarlijk of mogelijk zelfs catastrofaal zijn. Dit gebeurt als we de behoefte voelen om de bron van onze angst te vernietigen en denken op die manier weer heel te worden. Naarmate het vertrouwen afneemt en onzekerheid ons verdeelt, gaat de tolerantie verloren. Dit zien we overal in de wereld gebeuren.

Moeten we daarom het bekende mantra ‘laten we onze angsten onder ogen zien’, dat als zo relevant wordt gezien in modern leiderschap, niet veranderen in ‘laten we onze angsten omarmen’.  Dit is wat de olifant ons wil laten zien, en het maakt niet uit welke olifant er voor je staat.

Afloop
Hoe eindigde de ontmoeting met de olifant? Ik kan het niet anders omschrijven als een prachtige betekenisvolle verbinding waarbij de kloof tussen ons werd gedicht door vertrouwen. Dit op basis van inclusiviteit (het gaat over ons) in tegenstelling tot exclusiviteit (het gaat over mij). Accepteer je innerlijke olifant als toegangspoort tot zelfontdekking en ecologische nederigheid.

Ik kreeg veel kritiek op deze video. Sceptici vonden dat ik roekeloos of dwaas handelde. Het was namelijk niet logisch wat ik deed. In de jungle van sensatiezucht op sociale media – waar meningen en toetsenborden met elkaar botsen – is de juiste context vaak het slachtoffer.

Mijn leven heb ik gewijd aan het vertellen van het hele verhaal van de olifant. Zowel dat wat zich aan de oppervlakte bevindt als daaronder. Graag wil ik fungeren als de stem van hun stilte. Voor mij zijn olifanten de ambassadeurs van alle natuurlijke en heilige plekken op aarde. Zij vormen de hoeksteen van een grotere verbinding. Vaak heb ik me afgevraagd wat die olifantenstier tegen me zou zeggen als ik hem kon begrijpen… Misschien zou het zijn: “Vertel de wereld wie we werkelijk zijn.”

En hierop te vertrouwen.

Alan McSmith is ruim dertig jaar wildernisgids en natuurbeschermer. In de wildernis laat hij het belang en de betekenis van natuur diep ervaren, evenals de urgentie om ons natuurlijk erfgoed te behouden en te herstellen. Alan is tevens een inspirerend spreker en auteur. Meer informatie:www.alanmcmsmith.com

Voor het New Financial Magazine schrijft Alan al sinds 2008 over zijn wilderniservaringen. De meest impactvolle verhalen verschijnen (bewerkt en ingekort) op MaatschapWij.

Dit is een bewerking van het artikel dat verscheen in de wintereditie 2023. Vertaling Willem Vreeswijk.