Onder dezelfde lucht – over menselijkheid zonder grenzen
Paspoort van het hart
onder dezelfde hemel
vinden wij elkaar
De lucht kent geen taal
en toch verstaan wij elkaar
in stilte van blauw
Ik woon in België. Maar dat zegt weinig over wie ik ben. Niet omdat ik me afzet tegen het land, maar omdat de grenzen die het definieert mij niet raken. Of beter gezegd: ze raken me te veel, maar niet zoals mensen vaak denken. Wanneer iemand zegt: “Jij woont in België,” voel ik geen nationale trots, geen culturele verankering, geen vanzelfsprekende identiteit. Wat ik wél voel, is een onzichtbare muur, een begrenzing die me beklemt. Als hoogsensitief persoon (HSP) ervaar ik grenzen anders. Ze zijn geen neutrale lijnen op een kaart, maar energetische scheidingen. Ze scheppen afstand waar ik juist nabijheid verlang.
“Grenzen scheppen afstand waar ik juist nabijheid verlang”
Ik leef veel meer in het veld van menselijkheid dan in het kader van nationaliteit.
Het mens-zijn, het kwetsbare, voelende, zoekende – dát is de taal waarin ik denk, voel en verbind. Het is een taal zonder vlag, zonder paspoort, zonder categorisering. Ik voel me niet verbonden met België omdat ik daar woon, maar met mensen – over de hele wereld – die op een bepaalde golflengte trillen. Die ook geraakt worden door stilte, door de blik van een kind, door de geur van aarde na regen. Mensen die pijn voelen zonder woorden nodig te hebben, en schoonheid herkennen zonder uitleg.
Grenzen als belemmering van verbinding
Grenzen, hoe abstract ook, worden in gesprekken tastbaar. Ze komen binnen als mensen over ‘wij en zij’ spreken. Als identiteit wordt gereduceerd tot afkomst, paspoort of accent. Dan voel ik iets samentrekken in mijn borst. Niet omdat ik wil ontsnappen, maar omdat ik verlang naar een wereld waar die scheidingen niet nodig zijn. Waar we niet eerst bepalen bij welke groep iemand hoort, voordat we luisteren naar wie iemand is. Voor een HSP zijn grenzen niet alleen politieke of fysieke constructen; ze zijn energetisch voelbaar. Geslotenheid, verdeling, uitsluiting; dat zijn geen concepten, dat zijn trillingen. Ze maken de lucht dikker, de adem korter. Elk woord dat mensen gebruiken om zichzelf te onderscheiden van ‘de ander’ kan aanvoelen als een mini-scheiding in het hart van het collectieve mens-zijn.
De ruimte tussen mensen
Wat mij raakt, wat mij voedt, is niet wat mensen zeggen te zijn, maar wat zij uitstralen als ze durven te zijn. Wanneer iemand zich laat zien in zijn rauwheid, zijn stilte, zijn onvolmaaktheid, dan voel ik mij thuis. Dan valt het onderscheid weg. Dan doet het er niet toe of je Belg, Irakees, IJslander of naamloos bent. In die ruimte tussen mensen waar ego loslaat en echtheid mag bestaan, voel ik de grenzeloze verbondenheid waar ik naar hunker. Soms ontstaat die ruimte in stilte. Twee mensen op een bankje, geen woorden nodig. Soms in muziek, kunst, aanraking. En soms in onverwachte ontmoetingen, waarin het masker heel even afvalt. Voor veel mensen zijn dat mooie momenten. Voor mij zijn het levensessenties. Ik leef van die momenten.
De pijn van afscheiding
Toch leven we in een wereld waarin grenzen normaal zijn. Waar mensen zich veilig voelen door afscheiding, door indeling, door identiteit. En daar heb ik het soms moeilijk mee. Niet uit afwijzing, maar uit verwarring. Waarom zoeken we veiligheid in afscheiding, terwijl we geboren zijn uit verbinding? Misschien is dat wel de kern van mijn HSP-zijn: ik ervaar afscheiding niet alleen mentaal, maar lijfelijk. Ik voel het in mijn zenuwstelsel, in mijn ademhaling, in mijn energie. Een gesprek over immigratie, een discussie over ‘de anderen’, het komt niet langs me heen. Het komt ín mij. En het blijft vaak nog lang hangen, als een echo van een muur die ik niet zelf heb gebouwd, maar wel telkens voel.
“Waarom zoeken we veiligheid in afscheiding, terwijl we geboren zijn uit verbinding?”
Een pleidooi voor het zachte midden
Toch wil ik niet strijden tegen grenzen. Ik wil niet vechten tegen systemen of roepen dat alles anders moet. Dat zou opnieuw een vorm van afscheiding zijn. Wat ik wél wil, is ruimte creëren voor een ander perspectief. Voor het zachte midden. Voor de plek waar we onszelf kunnen zijn zonder afbakening, waar je gewoon mag voelen, zijn, ademen, ongeacht achtergrond, afkomst of taal. Grenzeloze verbondenheid is geen naïeve droom. Het is een innerlijke realiteit voor wie durft te zakken onder het denken, onder de structuren. Het is de plek waar je iemand aankijkt en voelt: jij bent ik, en ik ben jij. Niet letterlijk, maar wezenlijk. Vanuit dezelfde bron, met een ander verhaal.
“Jij bent ik en ik ben jij”
Voor HSP’s is dat gevoel geen luxe, maar noodzaak. Het is onze manier van in de wereld zijn. We leven van verbinding, net zoals anderen leven van structuur of controle. Daarom doet het zo’n pijn als die verbinding telkens onderbroken wordt door grenzen, muren, systemen. En daarom verlangen we ook zo intens naar die momenten waarop alles samenvalt: waar het hart open is, de stilte veilig voelt, en de ander geen bedreiging maar een spiegel is.
Een wereld zonder muren in het hart
Ik droom van een wereld waar mensen elkaar ontmoeten zonder voorwaarden. Waar afkomst niet het begin van een gesprek is, maar de achtergrond van een verhaal. Waar het mens-zijn het vertrekpunt is. Waar we de moed hebben om onze kwetsbaarheid te delen, onze angsten toe te laten, en onze schoonheid te eren zonder het groter of kleiner te maken dan die van een ander. Een wereld waarin ‘ik woon in België’ niet meer betekent dat ik moet passen binnen een kader, maar gewoon dat ik nu hier ben. En dat dat voldoende is.
Misschien begint de wereld zonder muren niet buiten ons, maar in ons vermogen om elkaar écht te zien.
Tot slot
Grenzeloze verbondenheid is niet iets wat ik wens, het is iets wat ik bén. Het is de ruimte waar ik ademhaal, waar mijn zenuwstelsel tot rust komt, waar mijn ziel zich herkent in de ander. Het is een thuiskomen dat niets te maken heeft met plaats, maar alles met aanwezigheid. En het is een uitnodiging, niet alleen voor HSP’s, maar voor iedereen die verlangt naar meer echtheid, meer openheid, meer menselijkheid.
“Grenzeloze verbondenheid is niet iets wat ik wens, het is iets wat ik bén”
Niet omdat de wereld simpel is. Maar omdat we zélf complex genoeg zijn om die eenvoud opnieuw te durven voelen.
Tekst: Catherine Boone
Catherine is werkzaam bij het Belgische Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting maar zij is ook bekend als auteur, dichteres, fotografe en performster. Daarnaast omschrijft zij zichzelf als ‘een rasechte mensenrechtenverdedigster en onderneemster vooral alles rond diversiteit en gender.’ Zie ook haar website.
