Een masterplan voor een écht happy 2050
Het happy 2050 scenario van Babette Porcelijn is een masterplan voor een veilige en fijne toekomst. Alles wat invloed heeft op ons geluk komt in samenhang voorbij: welzijn, gelijke kansen, economie, natuurlijke hulpbronnen, beleid en een veilige planeet. Het is een praktisch boek dat laat zien hoe je zelf kunt bijdragen aan een happy 2050. “Als mensen zich verenigen en samenwerken, zijn ze in staat om grootschalige, positieve veranderingen teweeg te brengen”, aldus Babette in een interview met Mireille Wille.
Waarom ben je dit werk gaan doen?
“Op zondag 12 januari 2014 begon het. Thuis op de bank met mijn man Rick, onze kinderen waren uit spelen en wij praatten. Over de verborgen impact die de productie van alles wat we hier kopen en gebruiken heeft aan de andere kant van de planeet. Ik liet voor het eerst tot me doordringen dat die impact zó groot is dat onze toekomst op het spel staat. En ik realiseerde me dat wij als burgers en consumenten niet zo machteloos zijn als ik had gedacht. Wij trekken aan allerlei touwtjes, elke keer dat we iets kopen. Ik wilde weten wat we er in het dagelijks leven zelf aan kunnen doen. Ik schreef er twee boeken over, gaf lezingen en trainingen.
Nieuwe vragen bleven zich aandienen; vragen van lezers en mensen uit het publiek. Ook in mijn eigen hoofd bleef het tekeergaan: hoe kan het dat verborgen impact überhaupt bestaat? Welke onderliggende systemen sturen ons die onveilige kant op? Is overbevolking niet het probleem? Komt alles goed als we circulair en biobased produceren, plantaardig eten, windmolens en zonneparken bouwen? Past het dan? Hoe zit het eigenlijk met de sociale impact, uitbuiting, belastingontwijking, corruptie? Is economische groei noodzakelijk? Maar wat nou als eindeloze groei echt niet kan op een eindige planeet…? Over al die vragen is er wel wetenschappelijke informatie te vinden, maar het zijn vaak losse puzzelstukjes. Hoe hangen al die puzzelstukjes samen, is daar een complete puzzel van te leggen? Of soms zijn het juist grote, vage beelden, dat je denkt: mooi idee, maar hoe dan?
Uit al die vragen kwam één hoofdvraag bovendrijven: hoe ziet het scenario waarin we een veilige en fijne toekomst creëren eruit, een wereld waarin we elkaar een welgemeend ‘happy 2050’ kunnen wensen? Ik kon het niet laten. Ik ging opnieuw op onderzoek uit.”
Hoe heb je het aangepakt?
“Ik interviewde tientallen experts en bestudeerde duizenden artikelen en rapporten, waaronder verschillende toekomstscenario’s. Op basis van al die wetenschappelijke inzichten ontwikkelde ik een realistisch, compleet en objectief plan van aanpak. Een masterplan. Want dat is volgens mij wat we nu nodig hebben. Het plan omvat een systeemverandering met een heleboel knoppen om aan te draaien. Ik maak ook de vertaalslag naar wat we zelf kunnen doen om die systeemverandering te verwezenlijken, met dashboards, spelregels en vuistregels voor beleidsmakers, bedrijven en burgers.
“Onderzoek wat er op systeemniveau misgaat en bedenk dan wat je daar zelf aan kunt doen”
Mijn onderzoek deed soms denken aan een hok met konijnen; de vragen vermenigvuldigden zich met enorme snelheid. Hoe meer vragen ik stelde, hoe meer nieuwe erbij kwamen. Omdat het onderzoek bijna vijf jaar duurde, werd ik links en rechts ingehaald door de realiteit: door allerlei goede en minder geslaagde ontwikkelingen, die ik dan ook weer in het plan wilde verwerken. Het onderzoek was zo ingewikkeld dat ik bang was dat ik me iets onmogelijks op de hals had gehaald. Ik heb vaak getwijfeld of het wel zou lukken. Of het wel kón lukken. Ik wist van veel onderwerpen weinig af.
Nou ja, dacht ik dan, ik wil dit tóch graag snappen. Dus ging ik stug door. Met een ontketend konijnenhok en al. Het resultaat? Ik schreef een dikke pil met informatie over uiteenlopende onderwerpen. Het boek raakt alle onderwerpen aan die volgens mij een rol spelen in het happy 2050 scenario. En belangrijker: de samenhang daartussen.”
Wat wil je met je werk bereiken?
“Het is onmogelijk om in mijn eentje de supercomplexe, steeds veranderende wereld helemaal te kennen. Ik ontwikkelde met ‘Het happy 2050 scenario’ een denkraam dat we met elkaar verder kunnen invullen en verbeteren. Het moet zo veel mogelijk mensen inspireren om zijn of haar passie en talenten in te zetten voor iets wat er echt toe doet: een veilige en fijne wereld voor iedereen en voor allen na ons zullen leven en niet te vergeten voor de 8 miljoen wonderlijke en prachtige soorten op onze planeet. Dat klinkt misschien als iets voor helden. Of voor overheden en bedrijven. Alsof we passieve passagiers zouden zijn. Maar zo is het niet. Wij zijn zélf de crew van deze planeet. Wij zitten aan het stuur, of we dat nu doorhebben of niet. Think Big Act Now!
“Het ‘happy 2050 scenario’ is een denkraam dat we met elkaar verder kunnen invullen en verbeteren”
Het is mijn missie om mensen en organisaties te inspireren, informeren en activeren voor positieve verandering. Een krachtig samenspel van inzicht en actie: ‘Think Big’ betekent begrijpen op systeemniveau, terwijl ‘Act Now’ staat voor de praktische stappen die je nu kunt nemen.”
Geloof je in een mooie toekomst, in een Happy 2050?
“Geloven doe ik niet haha, daarvoor ben ik te wetenschappelijk ingesteld. Maar ik heb wel ontdekt dat een happy 2050 mogelijk is. Ik zie ook dat mensen, als ze zich verenigen en samenwerken, in staat zijn om grootschalige, positieve veranderingen teweeg te brengen. We kunnen onze slagkracht gebruiken om onze toekomst vorm te geven. Ik hoop dat het ‘happy 2050 scenario’ helpt en richting geeft.”
Hoe komen we ‘happy’ aan in het jaar 2050?
“Je zou wel in een glazen bol willen kijken. Helaas bestaan die niet, maar met behulp van toekomstscenario’s kom je een heel eind. Er zijn duizenden scenario’s ontwikkeld die mogelijke toekomsten van de wereld beschrijven. Ik heb de belangrijkste en meest inspirerende bestudeerd. Dit zijn de drie hoofdzaken die ik leerde van scenariostudies:
- Een groene en menselijke weg komt het beste uit de bus. Die leidt tot de hoogste welvaart én welzijn, ook op de langere termijn.
- Grote, structurele systeemveranderingen zijn nodig om de wereld in veiligheid te brengen. Business as usual, voor kortetermijnwinst gaan en daarbij de natuur verder uitputten, of hier en daar wat innovatieve pleisters plakken op een systeem met weeffouten, leidt allebei volgens alle studies binnen 30 jaar tot maatschappelijke en economische ontwrichting.
- Het uiteindelijke welvaartsniveau dat we nog kunnen bereiken wordt hoger naarmate we sneller en effectiever ingrijpen. Hoe langer we wachten met veranderingen doorvoeren, hoe moeilijker (en duurder) het wordt om ons aan te passen en hoe gevaarlijker de planeet wordt voor de mens.”
En nu concreet?
“Het is een combinatie van inzicht en acties. Onderzoek wat er op systeemniveau misgaat, en bedenk dan wat je daar zelf aan kunt doen met concrete acties. Leer hoe impact op mens en planeet werkt, en ontdek waarmee jij veel slagkracht kunt (en wilt!) ontwikkelen om die impact aan te pakken. Je dagelijks leven verduurzamen is sowieso een goede stap, en misschien kun je in je werk of met je geld bijvoorbeeld ook veel verschil maken.”
Kortom?
“We hebben een crew nodig die weet wat hen te doen staat en die graag wil sturen. Iedereen kan meedoen. Iedereen die dat wil kan slagkracht ontwikkelen, samenwerken voor een fijne wereld, nieuwsgierig zijn naar wetenschappelijke inzichten, naar hoe het beter kan. Effectieve oplossingen bedenken en daarmee aan de slag gaan. Zodra je er aandacht aan besteedt, ben je al begonnen.
Welkom bij de crew. Enjoy the ride.”
Tekst door: Mireille Wille
Mireille is onder meer marketing strateeg bij de stichting Think Big Act Now.
Foto header: Annelien Nijland
Dit artikel verscheen eerder in de zomereditie 2024 van het New Financial Magazine.
