Betekenisvolle boeken; mei 2025
De Betekenis Boeken Club, een initiatief van Ron van Es, gaat voorbij aan actualiteiten en hypes, maar belicht boeken met kwaliteit en inhoudelijke kracht. Door aandacht te besteden aan boeken die ertoe doen, ontstaat een mooie bibliotheek van betekenisvolle boeken waar geïnteresseerden eindeloos uit kunnen putten. Iedere maand brengt MaatschapWij vier boeken onder de aandacht die de afgelopen maand zijn toegevoegd aan deze snel groeiende betekenisbibliotheek. Dit keer de boeken van de maand mei 2025.
Het Zoölogisch Manifest, rechten voor alles wat leeft – Erno Eskens
Zolang we als mensen elkaar nog de kop inslaan vanwege een bedachte grens tussen twee stukken land of het andere geloof in een schepper, is het nog een lange weg om de zorg te dragen voor al het leven op deze planeet. Erno Eskens heeft daar geen boodschap aan, want in zijn boek pleit hij voor dat alles wat leeft ook rechten verdient. En dan bedoel ik: alles wat leeft. Dus niet alleen de dieren, maar ook de planten, het water in rivieren en oceanen, tot zelfs de bacteriën.
“Hoe vaak heeft de mens al niet beloofd om zorg te dragen voor alle levende wezens op aarde? En hoe vaak heeft hij die belofte niet gebroken, met zoöcide, milieuvervuiling en klimaatverandering tot gevolg? De tijd dat we konden vertrouwen op goede intenties is voorbij. Er is een zoölogische revolutie nodig om de macht van koning-mens aan banden te leggen.”
Waar de bijen slapen, vier seizoenen in de zorgtuin van Jagtlust – Ruben Jacobs
In een bijzondere tocht door de seizoenen volgen we Ruben Jacobs in zijn boek Waar de bijen slapen. ‘Dit was geen dramatische openbaring, geen bliksemflits die alles in één keer veranderde. Het was subtieler. Een vage maar diepe herkenning, alsof mijn lijf al begreep wat mijn hoofd nog niet had doorgrond. Er was iets, in deze tuin, wat me aantrok op een manier die moeilijk onder woorden te brengen is.’
In de tuin werkt Ruben samen met mensen van allerlei pluimage, soms worden ze mensen met een vlekje genoemd, of in ieder geval kwetsbaar in het leven, en Ruben werkt met hen als vrijwilliger. Dat betekent aanpassen. Kijken. Leren. “Ik heb lekkage”. Ik weet niet precies wat hij bedoelt, maar ik hoop niet hetgeen waar ik in eerste instantie aan denk. Ik ben hier pas net begonnen en ik zou niet weten wat ik ermee aan moet. Ik ben geen verpleegkundige.’
Zo gaan ze samen, vier seizoenen lang. En komen ook samen van alles tegen. De natuur, in welke vorm dan ook, leert ons, en leert ons ook samen te zijn.
De bermudadriehoek van talent, hoe knappe koppen verdwijnen in betekenisloze banen – Simon van Teutem
In zijn boek De Bermudadriehoek gaat het over de aantrekkingskracht en uiteindelijk de veerkracht van de grote consultancy- en accountantsbedrijven op jong talent en hoe zij uiteindelijk zelf opbranden. Net van de universiteit kiezen zij het lange pad van hard werken, veel uren maken en eigenlijk stomvervelend werk. Maar waarom? Simon van Teutum die deze wereld aan de binnenkant heeft meegemaakt en honderden van zijn jonge collega’s heeft gesproken voor dit boek, schrijft dat het om competitiedrang gaat, het idee dat het een mooie springplank is of gewoon voor de sociale status.
Het is de prestige-fuik waar het jonge talent ingelopen is. Aanzien onder elkaar. Maar of het werk ook als waardevol wordt gezien blijkt de grootste groep van een enquête, die hij houdt onder 126 (ex-)insiders, daar ‘neutraal’ of niet ‘waardevol’ tot helemaal ‘niet waardevol’ op te antwoorden. ‘Uiteindelijk is het beeld dat ik krijg na meer dan tweehonderd gesprekken met bankiers, advocaten en consultants, en na meer dan zes maanden bij verschillende banken en twee maanden bij McKinsey als volgt: in de zakelijke dienstverlening zitten mensen die te werk gaan met de toewijding en urgentie van het Navy SEALS-team dat Osama Bin Laden moest uitschakelen. Maar de tomeloze energie en inzet van deze talenten leveren de wereld niet bijzonder veel op, zelfs als je het heel rooskleurig voorstelt. En in het slechtste geval berokkenen ze de maatschappij grote schade.’
“De Weg leren kennen is jezelf leren kennen. Jezelf leren kennen is jezelf vergeten. Jezelf vergeten is ontwaken in alles wat bestaat.” – Han van den Boogaard
De vonk en de vlam, zen door de eeuwen heen – Han van den Boogaard
In De vonk en de vlam volgen we vijf beoefenaars van zen in vijf verschillende verhalen door de eeuwen heen. Zo krijg je meer inzicht in de kern en het idee van zen, en ‘het laat zien dat zen ten diepste een levenskunst is.’
Mooi hoe Han van den Boogaard dan die vijf levens van de zen beoefenaars kan verbinden en de lezer vooral meegeeft dat zen de kunst van waarnemen is. Waarnemen van de directe wereld om je heen en welk effect dat kan hebben op je eigen houding. Waar raakt het, waar geeft het een beweging, waar resoneert het? Alleen al in het eerste verhaal, het verhaal over Dogen dat ongeveer in 1240 is gesitueerd, gaat het over Dogen, meester, abt, en hoe zen ontstaat en ontwikkelt.
De conclusie van het eerste verhaal, en het idee van zen: ‘Dat is hoe het is, denkt Dogen: mijn zintuigen zijn bedriegers, mijn ogen zijn net zo begerig als die van Li Po, maar in alles wat ik zie, weet ik dat ik niets anders ontmoet dan mezelf.’
Vijf mooie verhalen die langzaam gelezen moeten worden.
