Het is níet nou eenmaal zo, deel 5: Vrij zonder geld?
Elke vier weken zet MaatschapWij een podcast-aflevering van schrijver Raymundo Resink in het licht. Deze week: tien maanden leven, reizen en werken zonder geld. “Wat gebeurt er als ik iets dat ons leven zó lijkt te beheersen, een tijd niet door mijn handen laat gaan?” In deze podcast een aantal auws en wauws.
Op 1 januari 2016 begon ik aan een experiment dat tien maanden zou duren. Ik ging er niet op uit om te bewijzen dat je zonder geld kunt leven en ook niet om te betogen dat ‘zonder geld’ beter is; ik was benieuwd: wat gebeurt er als ik iets dat ons leven zó lijkt te beheersen, een tijd niet door mijn handen laat gaan? Wat ga ik bij anderen tegenkomen? Wat ga ik in mezelf tegenkomen?
Vooral die laatste vraag zou snel een antwoord krijgen. “Zonder geld”, vertelde ik een vriend, een paar maanden na de start van het experiment, “kan ik niet betalen – in ieder geval niet met geld – om ergens te mogen zijn. Dat betekent echter niet dat de dráng om te betalen ineens weg is. Sterker nog, op meerdere plekken ben ik bezig geweest met betalen. Ik kwam ergens aan en viel meteen over mezelf heen om op tijd te laten weten dat ik heus wel iets kwam doen in ruil voor mijn verblijf. Meermaals bleef ik mijn diensten aanbieden en meermaals bleef ik vragen: ‘Zeg je het als ik iets kan doen?’ En meermaals kreeg ik de bal meteen terug: ‘Als je echt nu iets wilt doen, gaan we nu iets verzinnen, maar wat ons betreft kom je hier eerst lekker aan’.”
Dit patroon – het afkopen van het recht om ergens te mogen zijn – verdween dus niet omdat ik een van de vehikels voor het patroon – geld – even opzij had gelegd. Ik kreeg het patroon juist in m’n snufferd. Eérst moest ik doen, éérst moest ik geven en dan zou ik goed genoeg zijn, dan zou ik er mogen zijn. Misschien.
Ik vind het heerlijk om te geven en om mijn dankbaarheid te uiten; zonder geld daagde me vooral uit om hier authentieker in te worden. Om te durven wachten tot mijn geven van binnenuit komt, of tot er een hulpvraag komt, of tot ik zie waar ik echt iets te geven heb. En dat kan alleen wanneer ik mezelf genoeg vind. Dan kan geven vanuit spontaniteit komen in plaats vanuit plicht. Dan kan ik in vrijheid ontvangen in plaats van in schuld. En dan geef ik terug of door vanuit dankbaarheid – niet om een rekening te vereffenen en ‘in het reine’ te komen.
In de vijfde podcast-aflevering van ‘Het is níet nou eenmaal zo’ hoor je een aantal van de auws en wauws die het experiment zouden opleveren. Luister via de speler hieronder of hier op Spotify, hier op Apple Podcasts, via de meeste podcast-apps en via deze RSS-feed.