De waarde van een ijsbeer: true cost pricing om de aarde te redden
Volkert Engelsman, directeur van Eosta, wil het economische systeem opnieuw inrichten. “Onze economie heeft een enorme blinde vlek”, stelt hij. De manier waarop we kosten en baten berekenen en waarde toekennen heeft volgens hem desastreuze gevolgen voor de planeet. Dus kwam hij in actie.
“Alleen vandaag al verliezen we 30 voetbalvelden aan vruchtbare landbouwgrond per minuut,” aldus Engelsman. Hij herhaalt: “Per minúút. Daarnaast zijn we inmiddels 60% van de biodiversiteit kwijt en is landbouw voor 40% verantwoordelijk voor het broeikaseffect door uitstoot van CO2 en methaangas. We kunnen het ons simpelweg niet langer permitteren om duurzaamheid als iets exclusiefs weg te zetten.”
“In de landbouw schrijven we wel af op productiemiddelen, fabrieken en vrachtwagens, maar niet op het verlies aan vruchtbare grond en biodiversiteit.”
Hij schets het probleem: “Op dit moment wentelen we de maatschappelijke en ecologische kosten van de reguliere landbouw af op toekomstige generaties. Ondertussen zeggen we dat ons Bruto Nationaal Product door de economische winst over die landbouw gestegen is. Eigenlijk zou je moeten zeggen: pas als de kosten van een menswaardig bestaan en een duurzame planeet meegenomen zijn in de prijs van voeding, dan is die prijs correct.”
Eosta wil het systeem kantelen
Engelsman stelt het paradigma dat ecologie en economie niet samen kunnen gaan ter discussie. En om te bewijzen dat het wél kan, begon hij een bedrijf dat biologisch geteelde groente en fruit distribueert en als ketenregisseur opereert voor meer dan duizend telers op zes continenten. “Met ons “trace & tell” systeem Nature & More bieden wij consumenten complete transparantie bij biologische producten.”
QR-codes en schapkaarten
Eosta voorziet ieder product van een schapkaart en een QR-code. Met die laatste kun je exact zien waar een product vandaan komt, wie het geteeld heeft en wat de (duurzame) productiemethoden zijn. Op de schapkaarten zie je de waardetoevoeging van het biologische product én de maatschappelijke en ecologische kosten van de reguliere variant.
Engelsman rekent voor: “Biologische druiven dragen voor 1500 euro bij aan bodemvruchtbaarheid. De gangbare buurman vernietigt bodemvruchtbaarheid voor 1000 euro. Dat is 2500 euro winst voor de planeet. Dus, beste consument, kies biologisch. Zit niet in over de kleine premie die u daarvoor betaalt want de maatschappelijke waarde-toevoeging is vele malen hoger. Bio is niet te duur, gangbaar is veel te goedkoop.”
The true cost of food
True cost pricing
Maar hoe hang je nou het juiste prijskaartje aan maatschappelijke en ecologische impact? “Dat is inderdaad verdomd moeilijk”, zegt Engelsman. “Want: wat is de prijs van een ijsbeer? Of van liefde? Maar het kan wél.” True cost pricing, noemt hij dat. “Als je in staat bent om 20% van de indicatoren te vinden die 80% van de impact op onze planeet bepalen, dan ben je al een heel eind. En bodemvruchtbaarheid, water, biodiversiteit en klimaat zijn zulke indicatoren.”
Iedereen kan een verschil maken
Hij heeft een paar simpele tips voor wie duurzamere keuzes wil maken. “Koop zo vers mogelijk, reduceer vlees en kies bio. Je betaalt misschien ietsje meer, maar dat is makkelijk te compenseren met minder vlees, waardoor je budgetneutraal uitkomt.”
“We stoppen de maatschappelijk idealisten in NGO’s en de commercieel
realisten in bedrijven. Dat moet andersom!”
Natuurlijk, sociaal en humaan kapitaal
Zijn boodschap is alarmerend, maar bij Engelsman geen doemscenario’s. Volgens hem schuiven we steeds verder op naar een wereld waarin economische winst plaats maakt voor maatschappelijke waarde. Niet alleen in de voedselindustrie, maar sinds kort ook in de financiële wereld. “Met het risico dat Greenpeace zomaar op de stoep kan staan, zegt de financiële sector nu steeds vaker: we zullen wel rekening móeten houden met de impact op natuurlijk, sociaal en humaan kapitaal. Anders loopt de consument weg naar een duurzaam alternatief. Uit totaal onverwachte hoek komt nu dus steun voor duurzaamheid.”
Waarom Volkert zich 24/7 inzet voor de transitie naar duurzaamheid? Bekijk zijn videoportret.
Video door: Jeppe van Pruissen & Nadine Maarhuis
Iedere week een flinke dosis positiviteit en blik-verruimende kennis in je mailbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief. Inspiratie gegarandeerd.
