Volkert Engelsman: radicale transparantie én netjes rekenen om de aarde leefbaar te houden

Hoe houden we onze planeet bewoonbaar en creëren we voedselzekerheid voor toekomstige generaties? Volgens de directeur van Eosta Volkert Engelsman is het antwoord eenvoudig: hang een prijskaartje aan vervuiling en uitbuiting zodat de consument weet wat een peer of appel ‘echt’ kost. Want op dit moment heeft de economie een gigantische blinde vlek. 

Volkert Engelsman, #1 in de Trouw Duurzame 100, is een groenteboer met een radicale visie. In 1990 richtte hij met een studievriend Eosta op, een distributeur van verse biologische en eerlijke groente en fruit, met een specialisatie in overzees fruit en Nederlandse kasgroente. Eosta vertegenwoordigt inmiddels meer dan duizend biologische en biologisch-dynamische telers in zes continenten, met afzet in heel Europa en ver daarbuiten. Al drie decennia pleit Engelsman voor een eerlijke kostenverdeling in de biologische groente- en fruitsector.

“Niemand staat ’s ochtends op met het idee: laat ik het klimaat eens om zeep helpen. Of wat vruchtbare bodems verwoesten”, zo steekt Volkert Engelsman van wal. “En toch gebeurt het, iedere dag weer. Kortom: aan welke perverse prikkel hebben we dit te danken?”

Om deze vraag te beantwoorden moeten we het economische systeem volgens Volkert onder de loep nemen. “We zijn toe aan een nieuwe economie die niet zegt: mens, planeet en winst. Maar die zegt: het gaat alléén om winst, maar dan wel netjes rekenen. Dus inclusief mens en planeet. Want zolang bedrijven groene cijfers hebben terwijl ze maatschappelijk rood staan, wordt het nooit wat met duurzaamheid.”

Transparantie

Volgens Volkert is volledige transparantie de enige manier om het tij te keren. Een voorbeeld: “In de landbouw schrijven we wel af op productiemiddelen, fabrieken en vrachtwagens, maar niet op het verlies van vruchtbare grond en biodiversiteit. Eigenlijk zou je moeten zeggen: pas als de kosten van een menswaardig bestaan en een duurzame planeet meegenomen zijn in de prijs van voeding, dan is die prijs correct.”

QR-codes en schapkaarten

Om de consument bewust te maken van de positieve impact van biologische voeding voorziet Eosta ieder product van een schapkaart en een QR-code, waarmee je kunt zien hoe het product gemaakt is, wat de waarde-toevoeging van het biologische product is én wat de maatschappelijke en ecologische kosten van de reguliere variant zijn.

Echte prijzen

Als het aan Volkert ligt hebben we over een paar jaar echter geen schapkaarten meer nodig om dit soort zaken aan het licht te brengen. “Van bodemvruchtbaarheid, biodiversiteit en schoon water tot aan eerlijke werkomstandigheden en gezondheid: op dit moment verliezen we een heel aantal dingen uit het oog doordat ze niet in de prijs van producten worden meegenomen. Door correct te rekenen kunnen we de bewustzijnsbrug tussen producenten en consumenten sluiten en ervoor zorgen dat de planeet ook op de lange termijn bewoonbaar blijft.”

Co-creatie

Bijna dertig jaar na de start van het bedrijf is Eosta een van de grootste distributeurs van biologische groenten en fruit ter wereld. Het geheim? Volgens Volkert begint het allemaal bij co-creatie. “Als je iets voor elkaar wilt krijgen – als je wilt deliveren – dan moet je niet alleen groots durven dromen, maar vooral ook met anderen kunnen samenwerken. In iedere ontmoeting schuilt een enorme ‘één plus één is drie’ co-creatie potentie. Die moet je kunnen en willen benutten. Dream, dance en deliver noemen we dat.”

Aan de slag

Voor iedereen die wil bijdragen aan de transitie naar een nieuwe economie heeft Volkert een advies: gewoon beginnen. “Als we op elkaar gaan zitten wachten schiet het niet op. Stoppen met polderen. Kraamkamers voor verandering creëren, co-creatie zoeken en prototypes bouwen voor de economie van morgen. Want waar een wil is, is een omweg.”

Benieuwd hoe Volkert Engelsman zijn visie binnen Eosta in de praktijk brengt? Bekijk zijn videoportret.

Video door: Jeppe van Pruissen

Iedere week een flinke dosis positiviteit en blik-verruimende kennis in je mailbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief. Inspiratie gegarandeerd.

Disclaimer: De serie Purpose Professionals is geboren uit onze nieuwsgierigheid naar de verhalen over kanteling in de gevestigde orde, de overheid en de grote bedrijven. Daar wringt en schuurt de betekeniseconomie nog vaak. We willen benadrukken dat de verhalen die we in deze serie vertellen op geen elke wijze gesponsord worden of een commercieel doel hebben. We maken deze portretten om anderen -die wellicht in een vergelijkbare positie zitten- te inspireren ook in actie te komen.